آیا کرونا مشابه آنفلوآنزا است؟

یکی از ادعاهایی که ممکن است این روزها شما هم با آن روبرو شده باشید، این ادعاست که ویروس کرونا تفاوتی با آنفلوآنزا ندارد. به عنوان نمونه یکی از اعضای هیئت علمی و مدیران گذشته بیمارستانی در کشور، به همین موضوع اشاره کرده و در مصاحبه‌ای ادعا کرده است فضای به وجود آمده، پشت‌پرده سیاسی و اقتصادی دارد. در این مطلب تلاش می‌کنیم فکت‌های این ادعاها را بررسی کنیم.

 

ادعای اول: کرونای جدید مشابه آنفلوآنزاست

دکتر صدرالله محمودی، عضو هیئت علمی دانشگاه بقیه‌‌الله و رئیس سابق اورژانس بیمارستان بقیه‌‌الله، روز ۲۰ اسفند در مصاحبه‌ای با خبرگزاری تسنیم اعلام کرد: «بیماری کرونا مشابه آنفلوآنزاست؛ مراحل انتقال ویروس‌‌ها و روند درمان نیز مشابه است و حتی میزان انتشار مرگ‌‌ومیر و انتشار آنفلوآنزای H1N1 بیشتر از کرونا است اما با این وجود، آنفلوآنزا در کشورمان کنترل شد.» او همچنین به تسنیم گفته است: «سرایت‌پذیری کرونا ویروس بر اساس آخرین نظر سازمان بهداشت جهانی مساوی آنفلوآنزا است».

سازمان بهداشت جهانی در گزارش رسمی خود که سوم مارس منتشر شده (صفحه ۱۸)  درباره ویروس COVID-19، می‌نویسد: «COVID-19 نه سارس است و نه آنفلوآنزا. این یک ویروس جدید است که ساختار مخصوص به خود را دارد.» 

این گزارش در ادامه (صفحه ۱۹) تاکید می‌کند: «ویروس COVID-19 در میان همه ویروس‌های کرونا که از طریق انسان منتقل می‌شوند، با مجموعه‌ای از خصوصیات، منحصر به فرد می‌شود؛ قابلیت انتقال بالا، میزان قابل توجه آمار مرگ و میر در گروه‌های پرخطر و همچنین خطر به وجود آوردن مشکلات اقتصادی و اجتماعی.»

بنابراین این گزاره دکتر محمودی درباره مشابهت کرونا با آنفلوانزا و همچنین مشابهت در مراحل انتقال ویروس‌ها، با گزارش سازمان بهداشت جهانی، مغایرت دارد. به علاوه اینکه طبق این گزارش، سازمان بهداشت جهانی مشخصا اعلام کرده که سرایت‌پذیری COVID-19 منحصر به فرد است و بنابراین نمی‌تواند شبیه و مساوی با سرایت‌پذیری آنفلوآنزا باشد.

دکتر بروس آیل‌وارد، کارشناس سازمان بهداشت جهانی در گفت‌وگویی با روزنامه گاردین در روز ۲۱ اسفند تاکید می‌کند که بررسی‌ها درباره ویروس کرونا هنوز در مراحل اولیه است و ممکن است با پیشرفت این تحقیقات، میزان مرگ‌بار بودن ویروس کرونا، ۱۰ برابر آنفلوآنزا باشد. او می‌گوید ممکن است ویروس کرونای جدید باعث شود سالانه بین ۲۹۰ تا ۶۵۰ هزار نفر در جهان جان خود را از دست بدهند.

برآوردهای مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC) نشان می‌دهد در اوج شیوع آنفلوآنزای همه‌گیرسال ۲۰۰۹، در فاصله آوریل ۲۰۰۹ تا آوریل ۲۰۱۰ در مجموع ۶۱ میلیون آمریکایی به ویروس H1N1 مبتلا شدند که از این میان ۲۷۴ هزار مبتلا در بیمارستان بستری شده و ۱۲،۴۷۰ تن جان باخته‌اند. با این حساب نرخ مرگ و میر آنفلوانزای خوکی در ایالات متحده ۰/۰۲ درصد (۲ نفر در ۱۰ هزار نفر) محاسبه می‌شود. 

اما اگر از برآوردها بگذریم و نرخ مرگ و میر را بر اساس موارد ابتلای شناسایی و تایید شده محاسبه کنیم آمار کمی متفاوت می‌شود. بر اساس گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت، تا تابستان سال ۲۰۱۰ در کل دنیا، دست کم ۱۸۴۴۹ مورد مرگ قطعی بر اثر ویروس آنفلوآنزای H1N1 به ثبت رسیده بود در حالی که تعداد موارد تایید شده حدود ۶ میلیون و ۷۴۲ هزار نفر بوده است. با این حساب نرخ مرگ و میر آنفلوآنزای سال ۲۰۰۹ نزدیک ۰/۳ درصد است که تا الان بیش از ۱۰ برابر کوچک‌تر از نرخ مرگ و میر ویروس کرونای جدید در موارد ابتلای قطعی و شناسایی شده است.

تا لحظه به‌روزرسانی این گزارش (ساعات یک بامداد سه‌شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۸) بر اساس آمار رسمی ۱۸۰ هزار مبتلا در سراسر جهان شناسایی شده‌اند که از این میان ۷۱۱۴ نفر جان باخته‌اند. با این حساب نرخ مرگ و میر ویروس کرونا تا الان در کل دنیا نزدیک ۴ درصد است. به طور مشخص ۴۲۸۷ نفر مبتلا و ۷۴ مورد مرگ بر اثر بیماری کووید ۱۹ ثبت شده است. با این حساب نرخ مرگ و میر در آمریکا تا الان ۲ درصد است. 

 

ادعای دوم: پشت پرده سیاسی و اقتصادی

دکتر محمودی در ادامه مصاحبه خود با تسنیم می‌گوید: «فضایی که در جهان درباره کرونا ویروس ایجاد شده است ممکن است پشت‌‌پرده سیاسی و اقتصادی نیز داشته باشد زیرا به‌‌ وجود آمدن جو روانی و اجتماعی همیشه منتج به کشف واکسن و یک‌‌سری مسائل اقتصادی می‌‌شود.»

این ادعا که تولید ویروس، خبرهای مربوط به آن و فضایی که درباره آن درست شده، پشت پرده سیاسی و اقتصادی داشته باشد، مساله‌ای نیست که مقامات سازمان بهداشت جهانی درباره آن اظهار نظری کرده باشند. گزارش هفته گذشته CNN نشان می‌دهد شاخص‌های بازار بورس بر بسیاری از بازارهای مالی در دنیا تاثیر گذاشته است.

ضمن اینکه بر اساس آخرین گزارش‌ Mayo Clinic در مورد سارس، با وجود گذشت ۱۸ سال از شناسایی ویروس SARS هنوز هیچ واکسن و دارویی برای از بین بردن آن تولید نشده است. بنابراین این ادعای دکتر محمودی مبنی بر اینکه «جو روانی و اجتماعی همیشه منتج به کشف واکسن شده» دست کم در مورد مشابه SARS اتفاق نیفتاده است.