ادعاهای خبرگزاری تسنیم درباره مزایای فرزندآوری در آلمان

خبرگزاری تسنیم در تاریخ ۶ آبان ۱۳۹۸ در مطلبی با عنوان «پدر و مادرهای آلمانی با تولد فرزند سوم به ۲۴ ماه مرخصی با حقوق می‌روند و ۳ تا ۱۸هزار یورو کمک‌هزینه دریافت می‌کنند» به بررسی مزایای فرزندآوری در آلمان پرداخته است. در این گزارش ادعا شده است:

مادران و پدران آلمانی که صاحب فرزند سوم شوند به صورت مشترک ۲۴ ماه مرخصی با حقوق دریافت می‌کنند. برای فرزند اول و دوم ۱۲ ماه به والدین مرخصی داده می‌شود.

والدین علاوه بر مرخصی با حقوق از «کمک‌هزینه والدین» هم برخوردار می‌شوند. رقم کمک‌هزینه بین ۳ تا ۱۸ هزار یورو براساس درآمد والدین اعلام شده که به مدت ۱۲ ماه به والدین پرداخت می‌شود و اگر والدینی این کمک‌هزینه را برای ۲۴ ماه نیاز داشته باشند، باید تقاضای جداگانه ارائه کنند.

خبرگزاری تسنیم در تحلیل پایانی نوشته است: «حمایت‌های قانونی دولت آلمان، باعث شده تا والدین بدون هیچ دغدغه‌ای به تربیت کودکان و رشد انسانی جامعه آلمان بپردازند.» این خبرگزاری چهار روز پیش از انتشار این گزارش، در گزارش دیگری به مزایای فرزندآوری و قوانین حمایتی در انگلستان پرداخته بود که نشان از توجه ویژه این رسانه به مساله «ضرورت حمایت دولت از والدین در هنگام تولد فرزند» دارد.

فکت‌نامه در گزارش پیش رو می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که داده‌های این گزارش چقدر با واقعیت تطابق دارد و دولت‌های غربی از جمله دولت آلمان چقدر از فرزندآوری حمایت و به عبارت دیگر چگونه والدین صاحب فرزند را مورد حمایت قرار می‌دهد؟

ادعای اول: مادران و پدران آلمانی که صاحب فرزند سوم شوند به صورت مشترک ۲۴ ماه مرخصی با حقوق دریافت می‌کنند. برای فرزند اول و دوم ۱۲ ماه به والدین مرخصی داده می‌شود.

پاسخ: این ادعا کاملا اشتباه است. قانون کمک‌هزینه والدین و مرخصی والدین که در وب سایت وزارت خانواده، بازنشستگان، زنان و جوانان آلمان منتشر شده، می‌گوید: والدین می‌توانند به ازای تولد هر فرزند تا سه سال مرخصی بدون حقوق دریافت کنند. از این حیث بین فرزند اول، دوم و سوم تفاوتی ندارد. والدین در زمان دریافت مرخصی بدون حقوق می‌توانند کار نیمه‌وقت حداکثر تا ۳۰ ساعت در هفته تقاضای کار کنند.

نکته مهم این است که پدر و مادر همزمان یا جدای از هم می‌توانند تقاضای مرخصی کنند. در ضمن والدین می‌توانند این سه سال مرخصی را در یک، دو یا سه نوبت ارائه کنند. ولی در هر حالت تقاضای مرخصی باید قبل از تولد سه سالگی فرزند باشد. والدین می‌توانند از مرخصی زایمان تا ۸ سالگی فرزند استفاده کنند یعنی زمان‌هایی که بچه‌ها به حمایت والدین بیشتر نیاز دارند.

ادعای دوم: والدین علاوه بر مرخصی با حقوق از «کمک‌هزینه والدین» هم برخوردار می‌شوند. رقم کمک‌هزینه بین ۳ تا ۱۸ هزار یورو براساس درآمد والدین اعلام شده که به مدت ۱۲ ماه به والدین پرداخت می‌شود و اگر والدینی این کمک‌هزینه را برای ۲۴ ماه نیاز داشته باشند، باید تقاضای جداگانه ارائه کنند.

پاسخ: این ادعا نیز کاملا اشتباه است. اگر کارفرما به والدین مرخصی با حقوق پرداخت کند دیگر به والدین کمک‌هزینه پرداخت نمی‌شود. قانون کمک‌هزینه به این شرح است:

• حداقل کمک‌هزینه والدین ۳۰۰ یورو و حداکثر ۱۸۰۰ یورو به طور ماهیانه است.
• محاسبه کمک‌هزینه والدین با در نظر گرفتن پارامترهای زیر انجام می‌شود:
  • درآمد والدین پیش از بچه دار شدن چقدر بوده است.
  • با کمک‌هزینه درآمد خانواده چقدر می‌شود.
  • والدین از دولت دیگری هم کمک مالی دریافت می‌کنند.
  • دو یا چند قلو بودن فرزندان
  • آیا والدین فرزند دیگری هم دارند یا نه

• در محاسبه کمک‌هزینه والدین، میزان درآمد آنها قبل از تولد فرزند با درآمد آنها پس از تولد سنجیده می‌شود. کمک‌هزینه والدین باید با مجموع درآمد بعد از زایمان آنها کمتر از ۶۵درصد درآمد خالص قبل از تولد فرزند نباشد. یعنی اگر والدین قبل از تولد ۲۰۰۰ یورو درآمد داشته‌اند بعد از زایمان نیز باید درآمد آنها (پولی که از کارفرما، شرکت بیمه، حقوق بیکاری و یا درآمد کار پاره‌وقت) و کمک‌هزینه والدین معادل ۶۵ درصد یعنی ۱۳۰۰ یورو باشد اگر کمتر از ۱۳۰۰ باشد حداقل کمک‌هزینه والدین (۳۰۰ یورو) افزایش می‌یابد به حدی که مابه‌التفاوت را پر کند. اگر درآمد آنها بیش از ۱۳۰۰ یورو باشد اساسا به این خانواده کمک‌هزینه والدین تعلق نمی‌گیرد.
• مدت زمان پرداخت کمک‌هزینه والدین برای فرزند اول، دوم یا سوم تفاوت نمی‌کند. برای هر فرزند والدین می‌توانند برای مدت ۱۲ ماه و اگر درآمدشان کمتر باشد می‌توانند تا ۱۴ ماه تقاضای کمک‌هزینه کنند ولی نکته این است که سقف کمک‌هزینه افزایش نمی‌یابد فقط مدت زمان دریافت افزایش می‌یابد. اگر والدین تقاضای کمک‌هزینه اضافی Parental Allowance Plus کنند مدت زمان دریافت کمک‌هزینه والدین از ۱۲ ماه به ۲۴ ماه افزایش می‌یابد ولی میزان پرداختی نصف می‌شود. یعنی پولی را که قرار بوده در ۱۲ ماه دریافت کنند ،در ۲۴ ماه دریافت می‌کنند.
• کمک‌هزینه والدین برای فرزند دوم و سوم، ده درصد یا معادل ۷۵ یورو افزایش می‌یابد.
• کمک‌هزینه به پدر و مادر هر دو تعلق می‌گیرد ولی مجموع دریافتی ۱۲ ماه است.
• اگر فرزند دو قلو یا بیشتر باشد کمک‌هزینه یک بار پرداخت می‌شود، ولی حداقل و حداکثر کمک‌هزینه افزایش می‌یابد. حداقل از ۳۰۰ به ۶۰۰ و حداکثر از ۱۸۰۰ به ۲۱۰۰ افزایش می‌یابد.
• برای فرزند دوم کمک‌هزینه والدین ۱۰ درصد یا حداقل ۷۵ یورو افزایش می‌یابد. که به آن کمک‌هزینه خواهر یا برادر می‌گویند. این کمک‌هزینه زمانی پرداخت می‌شود که بچه یک خواهر یا برادر زیر سه سال یا دو خواهر یا برادر زیر ۶ سال داشته باشد یا یک بچه زیر ۱۴ سال در خانه باشد که این فرزند می‌تواند فرزند خوانده باشد.
• کمک‌هزینه والدین زمانی پرداخت می‌شود که والدین از مزایای کارفرما یا شرکت بیمه یا حقوق بیکاری برخوردار نیستند. اگر والدین از مزایای محل کار مثل مرخصی با حقوق یا بیمه مثل بیمه بیکاری یا از قبل کار پاره‌وقت درآمد کسب می‌کنند نمی‌توانند از کمک‌هزینه استفاده کنند مگر اینکه درآمدشان از کمک‌هزینه کمتر باشد که در این حالت مابه التفاوت را دریافت می‌کنند.
• اگر پدر و مادر جدای از هم زندگی می‌کنند و هر دو پاره‌وقت کار می‌کنند می‌توانند تقاضا کنند ۴ماه بیشتر به آنها کمک‌هزینه پرداخت شود که به آن انعام مشارکت می‌گویند.

ادعای سوم: قانون از بازگشت به کار والدین حمایت می‌کند.

پاسخ: تنها نکته نیمه درست گزارش خبرگزاری تسنیم همین نکته است. قانون از بازگشت به کار والدین حمایت می‌کند و می‌گوید: کارفرما نمی‌تواند مانع از بازگشت والدین پس از مرخصی زایمان شود ولی کارفرما می‌تواند شغل، مسئولیت یا موقعیت والدین را تغییر دهد مشروط به اینکه دستمزد موقعیت یا مسئولیت جدید کمتر از حقوق شغل قبل از مرخصی نباشد. 

جمع‌بندی

خبرگزاری تسنیم در گزارشی با عنوان «فرزند سوم در آلمان مساوی است با ۲۴ مرخصی با حقوق به پدر و مادر» به بررسی قانون حمایت از والدین در آلمان پرداخته و مدعی شده برابر با این قانون مادران و پدران آلمانی که صاحب فرزند سوم شوند به صورت مشترک ۲۴ ماه مرخصی با حقوق دریافت می‌کنند. برای فرزند اول و دوم ۱۲ ماه به والدین مرخصی داده می‌شود. والدین علاوه بر مرخصی با حقوق از «کمک‌هزینه والدین» هم برخوردار می‌شوند. رقم کمک‌هزینه بین ۳ تا ۱۸ هزار یورو براساس درآمد والدین اعلام شده که به مدت ۱۲ ماه به والدین پرداخت می‌شود ضمن اینکه قانون از بازگشت به کار والدین نیز حمایت می‌کند.

فکت‌نامه با استناد به قانون کمک‌هزینه والدین و مرخصی والدین منتشر شده توسط وزارت خانواده، بازنشستگان، زنان و جوانان آلمان دریافت که کمک‌هزینه ۳ تا ۱۸ هزار یوروی کاملا نادرست است و کف کمک‌هزینه والدین ۳۰۰ یورو و سقف آن ۱۸۰۰ یورو است آن هم زمانی پرداخت می‌شود که درآمد والدین پس از تولد فرزند از ۶۵ درصد درآمد خالص قبل از تولد آنها کمتر شده باشد. ضمن اینکه مدت زمان ارائه کمک‌هزینه والدین برای هر فرزند ۱۲ ماه است که اگر خانواده‌ای تقاضا کند به ۲۴ماه افزایش می‌یابد ولی حجم پرداختی نصف می‌شود یعنی پولی که قرار است در ۱۲ ماه پرداخت شود در ۲۴ ماه پرداخت می‌شود. فکت نامه به این گزارش خبرگزاری تسنیم نشان «نادرست» می‌دهد.