علی خامنه‌ای
رهبر جمهوری اسلامی ایران
سیاستمداران و رسانه‌های اروپا حاضر نشدند از واژه «تروریستی» برای جنایت نیوزیلند استفاده کنند.
شاخ‌دار
آیا اروپایی‌ها از «تروریستی» خواندن حملات نیوزیلند پرهیز کردند؟
آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی نخستین روز سال ۱۳۹۸ در مشهد در حالی که از «بدعهدی» اروپایی‌ها در ارتباط با برجام انتقاد می‌کرد گفت:
«سیاستمداران غربی برخلاف ظاهر شیک و ادکلن زده، در باطن، انسان‌هایی واقعاً وحشی هستند. سیاستمداران و رسانه‌های اروپا حاضر نشدند از واژه «تروریستی» برای این جنایت استفاده کنند و فقط به عبارت «حرکت مسلحانه» بسنده کردند، در حالی که در هر جای دنیا، حرکتی بر ضد یک فرد مورد علاقه اروپایی ها انجام گیرد، گروههای مدعی مبارزه با تروریسم و دفاع از حقوق بشر جنجال می کنند».
موضوع صحبت حمله روز ۲۴ اسفند به دو مسجد در شهر کرایست‌چرچ نیوزیلند است که در طی آن یک فرد مسلح با گرایش‌های برترپنداری نژاد سفید بیش از ۵۰ تن را کشت. در عرف بین‌المللی معمولا وقتی پشت یک جنایت انگیزه‌‌های سیاسی یا ایدئولوژیک باشد برچسب تروریسم می‌گیرد. از همین رو جاسیندا آردرن، نخست‌وزیر نیوزیلند همان روز رسما اعلام کرد: «تردیدی نیست این اتفاق یک حمله تروریستی است». بر خلاف گفته رهبر ایران، با یک جست‌وجو می‌توان موارد زیادی از اخبار را در میان رسانه‌های پرشمار غربی پیدا کرد که از عبارت«حمله تروریستی» استفاده کرده‌اند.
اما برای بررسی دقیق‌تر تلاش کردیم در میان اظهار نظرها یا بیانیه‌ها و موضع‌گیری‌های رسمی ببینیم سیاستمداران و رسانه‌های اروپایی از چه واژه‌ای برای توصیف این حملات استفاده کرده‌اند:
فدریکا موگرینی، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی در بیانیه‌ای که روز ۲۴ اسفند منتشر کرد، رسما از عبارت «حملات تروریستی (terrorist attacks)» استفاده کرده است.
ژان کلود یونکر، رییس کمیسیون اروپا نیز در بیانیه رسمی دیگری حادثه نیوزیلند را با استفاده از واژه «حمله تروریستی» محکوم کرد.
ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا هم در بیانیه رسمی خود که در سایت رسمی دولت این کشور در دسترس است، از واژه «حمله تروریستی» استفاده کرده است. ترزا می روز حادثه در حساب رسمی خود در توییتر هم از این واژه استفاده کرد.
On behalf of the UK, my deepest condolences to the people of New Zealand after the horrifying terrorist attack in Christchurch. My thoughts are with all of those affected by this sickening act of violence.
— Theresa May (@theresa_may) March 15, 2019
امانوئل مکرون رییس جمهوری فرانسه هم در توییتر ضمن همدردی با خانواده‌های قربانیان این حادثه نوشت: «فرانسه در مقابل انواع افراطی‌گری و تروریسم می‌ایستد».
Toutes nos pensées pour les victimes des crimes odieux contre les mosquées de Christchurch en Nouvelle-Zélande et pour leurs proches. La France se dresse contre toute forme d’extrémisme et agit avec ses partenaires contre le terrorisme dans le monde.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) March 15, 2019
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان نیز به وضوح حملات انجام شده در نیوزیلند را «ترور علیه نمازگزاران مسلمان» توصیف کرده است. استفان سیبرت، سخنگوی دولت فدرال آلمان نیز در توییتر از قول خانم مرکل از واژه «عمل تروریستی» استفاده کرده است.
Chancellor #Merkel: I am deeply saddened by the news from #Christchurch. I mourn with the New Zealanders for their fellow citizens who were attacked and murdered out of racist hatred while peacefully praying in their mosques. We stand together against such acts of terrorism.
— Steffen Seibert (@RegSprecherStS) March 15, 2019
استفان لووِن نخست‌وزیر سوئد و همچنین مارگارت والستروم وزیر امور خارجه این کشور در حساب‌های رسمی خود به وضوح این حملات را تروریستی نامیدند.
Horrified to learn of the terrorist attack on Friday prayer in Christchurch. Our thoughts are with New Zealand today, and in particular with the families and friends of the victims.
— SwedishPM (@SwedishPM) March 15, 2019
در میان رسانه‌های اروپایی نیز رسانه‌هایی مانند بی‌بی‌سی، دویچه‌وله، فرانس۲۴، یورنیوز می‌توان نمونه‌هایی در میان اخبار و گزارش‌های سراغ گرفت واژه «حمله تروریستی» برای توصیف حملات روز ۲۴ اسفند در نیوزیلند استفاده کرده‌اند. با این همه بخش فارسی بی‌بی‌سی یا بخش فارسی دویچه وله آلمان در میان اخبار خود واژه «تروریست» را داخل گیومه آورده‌اند. اما برخی هم مانند یورونیوز فارسی به صراحت و بدون استفاده از گیومه در تیتر اخبار خود از این واژه استفاده کرده‌اند. به عنوان نمونه می‌توان به یک گزارش اشاره کرد که روز ۲۶ اسفند در بخش فارسی این سایت با عنوان «در حمله تروریستی به دو مسجد در نیوزیلند ۵۰ تن کشته شدند» منتشر شده است.
جمع‌بندی
رهبر ایران مدعی است «سیاستمداران و رسانه‌های اروپا حاضر نشدند از واژه «تروریستی» برای این جنایت (تیراندازی‌های نیوزیلند) استفاده کنند و فقط به عبارت «حرکت مسلحانه» بسنده کردند». اما با یک جست‌وجوی ساده می‌توان به انبوهی از اظهار نظرهای رسمی مقام‌های عالی‌رتبه اروپایی برخورد که به صراحت حمله روز ۲۴ اسفند به دو مسجد در شهر کرایست‌چرچ در نیوزیلند را واقعه یا حمله «تروریستی» خطاب کرده‌اند. همچنین اغلب رسانه‌های معتبر اروپایی، مانند بی‌بی‌سی، دویچه‌وله، فرانس۲۴ و یورونیوز در بخش‌های اصلی خود، نیز بارها از این واژه استفاده کرده‌اند.
با این حساب ادعای آیت‌الله خامنه‌ای، مبنی بر اینکه سیاستمداران و رسانه‌های اروپا حاضر نشدند از واژه «تروریستی» برای وقابع نیوزیلند استفاده کنند، بدون تردید بی‌اساس و آشکارا خلاف واقعیت است. فکت‌نامه به این گفته نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.
به‌روزرسانی (۲فروردین۹۷): علاوه بر کشور‌هایی که در مقاله از آنها نام بردیم، مقامات کشور‌های دیگری اروپایی نیز کشتار شهر کرایست‌چرچ نیوزیلند را تروریسم خوانده‌اند:
وزارت امور خارجه اسپانیا (لینک بیانیه):
🇳🇿Spain fervently condemns the terrorist attack that has taken place today against two mosques in #Christchurch, and sends its condolences and solidarity to the families and friends of the deceased and to the authorities and people of #NewZealand: https://t.co/N5lZnu89o1
— Spain MFA (@SpainMFA) March 15, 2019
لارس لوکه راسموسن، نخست‌وزیر دانمارک:
Deeply sadened by the news of the horrific acts of terror in #Christchurch. My thoughts are with the people of New Zealand and the families of the victims. Denmark stands with New Zealand and @jacindaardern #dkpol
— Lars Løkke Rasmussen (@larsloekke) March 15, 2019
توییت وزارت امور خارجه فنلاند:
Terrible attack against New Zealand and immigrants in Christchurch. Finland strongly condemns this cowardly act of terrorism. Our deepest condolences to the families and friends of the victims, and all those affected by this tragedy. #Christchurch #NewZealand
— MFA Finland 🇫🇮 (@Ulkoministerio) March 15, 2019
کلیندا کیتاروویچ، رییس‌جمهوری کرواسی:
Deeply saddened by terrorist #ChristchurchMosqueAttack. Our thoughts and prayers are with the survivors, loved ones of victims and the people of New Zealand. @jacindaardern @GovGeneralNZ
— Kolinda Grabar-Kitarović (@KolindaGK) March 15, 2019
آنا برنابیچ نخست‌وزیر صربستان:
Serbia stands with New Zealand to condemn this horrific act of terrorism. Our thoughts go to PM @jacindaardern and all New Zealanders. Изражавам искрено саучешће влади и свим грађанима Новог Зеланда. Најоштрије осуђујемо овај терористички акт.
— Aна Брнабић (@SerbianPM) March 15, 2019
آلکسیس سیپراس، نخست وزیر یونان:
Deeply shocked by the acts of terror in the Mosques in New Zealand. We stand in solidarity with the people of New Zealand. It is our duty to stand for tolerance and religious freedom and raise our voices against far right extremism and racist hatred.
— Alexis Tsipras (@tsipras_eu) March 15, 2019
شاخ‌دار
گفته یا آمار، به قدری نادرست و مضحک است که حتی مرغ پخته هم به خنده می‌افتد!
درباره نشان‌های میرزاروش کار ما