حسن روحانی
رییس‌جمهور پیشین
آمریکا از همان ابتدا به اجرای تعهداتش وفادار نماند، متعاقباً دولت فعلی آمریکا به بهانه‌های واهی با نقض تعهدات خود، از برجام خارج شد.
نادرست
آمریکا از همان ابتدا به اجرای تعهداتش وفادار نماند؟
حسن روحانی روز سه‌شنبه سه مهر ۱۳۹۷، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کرد. او ضمن انتقاد از آمریکا بخاطر خروج از برجام و آنچه او بدعهدی خواند گفت:
آمریکا از همان ابتدا به اجرای تعهداتش وفادار نماند، متعاقباً دولت فعلی آمریکا به بهانه‌های واهی با نقض تعهدات خود، از این توافق خارج شد.
مقامات ایران، از جمله آیت‌الله خامنه‌ای بارها مدعی شده‌اند که پیش از ترامپ و در زمان اوباما هم ایالات متحده آمریکا بدعهدی کرده و به تعهداتش پایبند نبوده است.
در پاره‌ای موارد، مقامات دولتی هم از جمله محمدجواد ظریف، وزیر خارجه هم مدعی شدند که آمریکا در برجام کارشکنی کرده است. یا به عنوان نمونه می‌توان به این گفته رییس پیشین بانک مرکزی اشاره کرد که اواخر فروردین ۹۵ (۳ ماه بعد از اجرایی شدن برجام) گفت «تقریبا چیزی از برجام نصیب ایران نشده است».
۱۱ ماه بعد از اجرایی شدن برجام، تحریم‌های ۱۰ ساله (آیسا) بدون امضای رییس‌جمهوری آمریکا و با تصویب کنگره آمریکا در آذر ۹۵ تبدیل به قانون شدند. رهبر ایران پیش از آن هشدار داده بود: «دولت کنونی آمریکا در قضیه توافق هسته‌ای تخلف‌های متعددی تا الان انجام داده است، تازه‌ترینش تمدید تحریم ۱۰ساله است، اگر این تحریم بشود، قطعا نقض برجام است و بدانند قطعا جمهوری اسلامی در برابر آن واکنش نشان خواهد داد».
حتی پس از تصویب این قانون حسن روحانی به وزیر خارجه و رییس سازمان انرژی اتمی دستور داد تا با موارد «نقض برجام» مقابله کنند.
با این همه در اسناد رسمی هیچ اشاره‌ای از نقض برجام از سوی آمریکا دیده نمی‌شود.
کمیسیون مشترک برجام در تاریخ ۲۱ دی ۱۳۹۵ به درخواست ایران تشکیل جلسه داد، اما دربیانیه‌ای که بعد از جلسه منتشر شد تنها به این نکته بسنده شده که ایالات متحده تضمین کرده که تحریم‌های جدید روی برجام اثری نگذارد.
وزارت امور خارجه ایران نیز در چهارمین گزارش رسمی خود که در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۹۵ منتشر شد به صراحت اعلام کرد: «تمامی تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای که می‌بایستی وفق مفاد برجام از روز اجرایی شدن آن رفع می‌گردید، مرتفع شده‌اند». در این گزارش همچنین به برگزاری جلسه کمیسیون مشترک برجام بعد از آیسا و تاکید بر رفع تحریم‌های مقرر شده در برجام اشاره شده است.در این گزارش مانند گزارش‌های قبلی از محدودیت‌های «گروه ویژه اقدام مالی» و قوانین مرتبط با پولشویی صحبت شده است که خارج از چارچوب برجام، باعث محدودیت برای ارتباط مالی و بانکی ایران بعد از برجام شده است.
با این حساب می‌توان گفت بر پایه گزارش‌های رسمی، دولت آمریکا دست کم در زمان اوباما به تعهدات خود نسبت به برجام پایبند بوده است. علی‌رغم اینکه مقام‌های ایرانی، بارها به بدعهدی و نقض عهد آمریکایی‌ها صحبت کرده‌اند، اما وزارت خارجه ایران ۳ روز پیش از آغاز ریاست جمهوری ترامپ رسما به این سوال که «آیا همه موانع و محدودیت‌های گسترده ناشی از تحریم‌های هسته‌ای برداشته شده است؟» پاسخ «مثبت» داده و رسما اعلام کرده است: «تمامی تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای که می‌بایستی وفق مفاد برجام از روز اجرایی شدن آن رفع می‌گردید، مرتفع شده‌اند و هیچ یک از دستگاه‌های اجرایی کشور مانعی که قرار بوده است برجام رفع کرده باشد و هنوز با آن مواجه باشند، را گزارش نکرده‌اند».
با این حساب این بخش از گفته حسن روحانی «نادرست» است.
*[این درستی‌سنجی نخستین‌بار در سایت روحانی‌سنج منتشر شده است]
