محمد نوبندگانی
نماینده فسا در مجلس
گردشگران ایرانی ۸ درصد درآمدهای نفتی را در ترکیه خرج کرده‌اند
نادرست
ایرانیان چقدر در ترکیه خرج می‌کنند؟
«آمار و ارقام سفرهای خارجی به ترکیه نشان می‌دهد ۲/۵میلیون نفر سال گذشته به ترکیه سفر کرده‌اند که رقم، عدد بسیار بالایی به شمار می‌آید. رقمی که صرف هزینه‌های گردشگری ایرانیان در ترکیه شده است، ۸درصد درآمدهای نفتی کشور است.» این گفته محمد جواد جمالی نوبندگانی، نماینده فسا در مجلس شورای اسلامی و عضو هیات رییسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی است.
او که از اعضای فراکسیون گردشگری مجلس است، ضمن «اظهار تاسف از اینکه گردشگران ایرانی سال گذشته ۲/۵میلیارد دلار در ترکیه هزینه کرده‌اند» به خبرگزاری «خانه ملت» گفته است:
برای یک سفر خانوادگی به یکی از کشورهای غیر همسایه به طور میانگین به هر فرد یک‌هزار یورو اختصاص پیدا می‌کند که چنین رقمی برای یک خانواده ۶ نفری عدد بالایی می‌شود؛ درحالی که چنین خانواده‌ای به راحتی می‌تواند از پس هزینه‌های خود برآید. ۲/۵میلیون نفر سال گذشته به ترکیه سفر کرده‌اند که رقم، عدد بسیار بالایی به شمار می‌آید و رقمی که صرف هزینه‌های گردشگری ایرانیان در ترکیه شده است، ۸ درصد درآمدهای نفتی ۳۰ میلیارد دلاری کشور است.
برای درستی‌سنجی این گفته، ابتدا در قسمت «تماس با ما» سایت آقای جمالی پیام گذاشتیم و از ایشان خواستیم درباره منابعی که در این مصاحبه به آن استناد کرده است، توضیحاتی ارائه دهد اما تا لحظه تنظیم این گزارش پاسخی دریافت نکرده‌ایم.
سال گذشته چند ایرانی به ترکیه سفر کرده؟
«آمار و ارقام سفرهای خارجی به ترکیه نشان می‌دهد که ۲.۵ میلیون نفر سال گذشته به ترکیه سفر کرده‌اند.» برای درستی سنجی این گفته، سراغ سایت وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه رفتیم. آمارهای منتشر شده در این سایت نشان می‌دهد در سال گذشته میلادی، تعداد سفر ایرانی‌ها به ترکیه ۲ میلیون و ۵۰۱ هزار و ۹۴۸ بار بوده است. اطلاعات جدول زیر از سایت گردشگری ترکیه به دست آمده و تعداد توریست‌های ایرانی که به ترکیه سفر کرده‌اند را از سال ۲۰۱۰ نشان می‌دهد.
ایرانی‌ها چقدر در ترکیه خرج کرده‌اند؟
«گردشگران ایرانی سال گذشته ۲/۵ میلیارد دلار در ترکیه هزینه کرده‌اند.»
برای درستی سنجی این جمله بازهم باید سراغ وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه برویم. این وزارت‌خانه گزارش داده که در سال ۲۰۱۷ هر توریست به طور متوسط در سفر به ترکیه ، ۶۸۱ دلار هزینه کرده است. این رقم در سال ۲۰۱۸ تا کنون به ۷۲۳ دلار رسیده است. جدول زیر میانگین پولی را که هر توریست در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ در ترکیه خرج کرده نشان می‌دهد.
تعداد مسافران ایرانی سال ۲۰۱۷ ضرب در رقم متوسط هزینه گردشگری هر مسافر در سال ۲۰۱۷ که ۶۸۱ دلار برآورد شده، نشان می‌دهد که ایرانیان در سال ۲۰۱۷، حدود ۱/۷ میلیارد دلار در ترکیه خرج کرده‌اند. این رقم حدود ۸۰۰ میلیون دلار کمتر از ادعای ۲/۵ میلیارد دلاری اعلام شده از سوی آقای جمالی است.
درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۱۷ چقدر بوده است؟
برای برآورد درآمد نفتی ایران اول سراغ آمارهای رسمی رفتیم.
بر اساس داده‌های موجود در مرکز آمار بانک مرکزی (مرکز اطلاعات سری‌‌های زمانی اقتصادی) درآمدهای نفتی ایران در سال ۱۳۹۵ نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار بوده است.
آمار تولید و صادرات نفتی ایران در سال ۱۳۹۶ و همچنین افزایش نسبی قیمت نفت نشان می‌دهد، درآمد نفتی دولت به نسبت سال‌های گذشته افزایش نسبی داشته است.
سراغ گزارش شرکت ملی نفت ایران از فروش نفت در سال ۲۰۱۷ می‌رویم. در این گزارش آمده که ایران در سال ۲۰۱۷ موفق شده، روزانه ۲ میلیون و ۱۳۰ هزار بشکه نفت صادر کند. با این حساب ایران در سال گذشته میلادی بیش از ۷۷۷ میلیون بشکه نفت صادر کرده است. به جز آن آمار صادرات میعانات گازی نیز حدود ۴۹۰ هزار بشکه در روز (۱۸۰ میلیون بشکه در سال) است.
با احتساب متوسط قیمت هر بشکه نفت، ایران از صادرات ۷۷۷ میلیون بشکه نفت ۴۰,۸ میلیارد دلار درآمد داشته است. درآمد حاصل از صادرات ۱۸۰ میلیون بشکه میعانات گازی نیز ۹,۵ میلیارد دلار است. بنابراین درآمد حاصل از فروش نفت و میعانات گازی بیش از ۵۰ میلیارد دلار بوده است.
از سوی دیگر منابع بین‌المللی هم با کمی اختلاف همین محاسبات را تایید می‌کند.
گزارش سال ۲۰۱۷ اوپک حکایت از آن دارند که بر اساس گزارش منابع دست دوم این سازمان، ایران در سال ۲۰۱۷، به طور متوسط ۳ میلیون و ۸۱۲ هزار بشکه نفت تولید کرده است که بر اساس اطلاعات موجود در شناسه ایران در اوپک، حدود ۱۸۰۰ بشکه در روز به مصرف داخلی می‌رسد.
با این حساب به نظر می‌رسد ایران در سال ۲۰۱۷، روزانه ۲ میلیون بشکه نفت به قیمت حدود ۵۲ دلار صادر کرده و بر این اساس درآمد ایران از صادرات نفت نزدیک ۳۸ میلیارد دلار بوده است.
پیش‌تر روحانی‌سنج در جریان درستی‌سنجی اظهارات رییس‌جمهوری ایران درباره درآمد ارزی، با استفاده از داده‌های و فرضیات بودجه سال ۱۳۹۶، برآورد کرده که با احتساب درآمد صادرات گاز و میعانات گازی، دولت در سال گذشته نزدیک به ۴۷ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته است.
با این حساب می‌توانیم فرض کنیم که درآمد سالانه فروش نفت ایران بین ۴۷ تا ۵۰ میلیارد دلار است که از این مبلغ طبق فرضیات بودجه، ۱۴/۵ درصد آن (حدود ۷ میلیارد دلار) به عنوان هزینه تولید و توسعه به حساب شرکت ملی نفت واریز می‌شود و مابقی وارد صندوق توسعه ملی (حدود ۱۵ میلیارد دلار) و باقی وارد بودجه سالیانه می‌شود.
جمع‌بندی:
بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد، نه درآمد نفتی ایران در سال گذشته ۳۰ میلیارد دلار بوده و نه گردشگران ایرانی ۲/۵ میلیارد دلار در ترکیه خرج کرده‌اند.
برآوردهای معتبر و رسمی نشان می‌دهند که کل هزینه سفر و گردشگری به ترکیه کمتر از ۱/۷ میلیارد دلار بوده است.
همچنین گزارش‌های رسمی از منابع داخلی و خارجی نشان می‌دهند، درآمدهای نفتی ایران در سال گذشته، حدود ۵۰ میلیارد دلار بوده است. مقایسه این آمار نشان می‌دهد، هزینه‌کرد سفر ایرانیان به ترکیه کمتر از ۳/۵درصد درآمدهای نفتی است.
صرف نظر از اینکه این عدد نشان دهنده هزینه بالای گردشگری خارجی است یا نه، آمارنشان می‌دهند، گفته محمد جواد جمالی نوبندگانی، عضو فراکسیون گردشگری مجلس، مبنی بر اینکه «ایرانی‌ها ۸ درصد درآمدهای نفتی را در ترکیه خرج کرده‌اند» با حساب و کتاب‌های رسمی نمی‌خواند و نادرست است.
https://www.sharethefacts.co/share/854c6b4e-8ca6-4ef8-9c0c-86f0bfa06490