مقایسه ارزش بورس ایران با شرکت اپل

از ما خواسته شده تا این مطلب را که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده بررسی کنیم.

"ارزش کل بورس ایران ۶۲ میلیارد دلار است در حالی که فقط شرکت اپل به تنهایی ارزشی حدود ۹۰۰ میلیارد دلار دارد."

 

سابقه خبر

مقایسه میان اقتصاد ایران با اپل، پیش از این نیز سابقه داشته است.

به عنوان مثال دو سال پیش هم موضوع مشابهی در شبکه‌های اجتماعی مطرح بود:

پیش‌تر نیز برخی رسانه‌ها به این مقایسه اشاره کرده بودند. مثلا خبرآنلاین در پاییز سال ۹۳ مطلبی با این عنوان منتشر کرد که «آیا شرکت اپل از کل اقتصاد ایران بزرگتر است؟» در این مطلب گفته شده بود، اگرچه از نظر اسمی ارزش اپل در آن موقع (سال ۲۰۱۴) ۱/۸ برابر کل اقتصاد ایران است، اما برای مقایسه اقتصاد یک کشور با یک شرکت بین‌المللی بهتر است ملاحظات دیگری مثل برابری قدرت خرید نیز در نظر گرفته شود.

 

ارزش کل بازار سرمایه ایران چقدر است؟

برای برآورد ارزش سرمایه‌ در ایران به دلار، کافی است عدد بالا را بر قیمت هر دلار تقسیم کنیم.

اگر فرض کنیم قیمت هر دلار آمریکا، قیمت رسمی ۴۲۰۰ تومان باشد، ارزش بازار سرمایه در ایران بیشتر از ۱۲۶ میلیارد دلار خواهد بود.

اگر فرض کنیم قیمت هر دلار ۶ هزار تومان باشد، ارزش بازار سرمایه در ایران، حدود ۸۸ میلیارد دلار خواهد بود که ۶۳ میلیارد دلار آن مربوط به بورس تهران و حدود ۲۵ میلیارد دلار ارزش فرابورس است.  

در مرکز داده‌های بانک حهانی نیز ارزش بازار سرمایه در ایران در سال ۲۰۱۷، حدود ۱۰۶ میلیارد دلار برآورده شده است. منحنی زیر تحولات بازار سرمایه در ایران را طی ۲۰ سال نشان می‌دهد.

ارزش شرکت اپل چقدر است؟

بر اساس اطلاعات بازار بورس نزدک (NASDAQ)، ارزش کل بازار اپل در اولین روز از ماه ژوئن ۲۰۱۸ بیش از ۹۴۳ میلیارد دلار بوده است. این عدد ۷/۵ برابر ارزش کل بازار سرمایه در ایران به دلار رسمی و ۱۱ برابر به قیمت بهای آزاد دلار است. این عدد بیش از ۲ برابر بزرگ‌تر از کل تولید ناخالص ملی ایران در سال ۲۰۱۷ نیز هست.

ارزش اپل در مقایسه با ارزش بازار سرمایه در سایر کشورها نیز قابل تامل به نظر می‌رسد.

منحنی بالا ارزش سرمایه را در چند کشور نشان می‌دهد. بر اساس داده‌های بانک جهانی ارزش اپل تقریبا ۴ برابر بیشتر از بازار سرمایه امارات متحده عربی است. بیش از ۲ برابر بازار سرمایه عربستان سعودی است. از ارزش کل بازار سرمایه اسپانیا نیز بیشتر است. حدود یک سوم کل بازار سرمایه در فرانسه و آلمان است و بزرگ تر از ۱۰ درصد کل ارزش بازار سرمایه در چین است.

حتی مقایسه بازار اپل با تولید ناخالص ملی کشورهای مختلف هم نشان می‌دهد، ارزش این شرکت آمریکایی از تولید ناخالص ملی عربستان و امارات نیز بزرگ‌تر است و حجم آن معادل یک سوم کل اقتصاد فرانسه، یک چهارم کل اقتصاد آلمان و یک دوازدهم کل اقتصاد چین است.

 

جمع‌بندی

شواهد و قرائن نشان می‌دهند،بر اساس آخرین گزارش‌ها ارزش بازار سرمایه در ایران (بورس تهران و فرابورس) نه ۶۳ که دست‌کم ۸۸ میلیارد دلار (به قیمت دلار ۶ هزار تومانی) است. ارزش شرکت اپل نیز در اولین روز ماه ژوئن (۱۱ خرداد ۹۷) بیش از ۹۴۳ میلیارد دلار بوده است. این عدد حدود ۱۱ برابر بزرگ‌تر از ارزش کل بازار سرمایه در ایران  و بیش از ۲ برابر بزرگ‌تر از کل تولید ناخالص ملی ایران نیز است.

این مقایسه، اما بیش از آنکه نشان دهنده کوچک بودن بازار سرمایه ایران باشد، نشان دهنده ارزش بالای شرکت اپل است، چنانکه ارزش اپل نسبت به حجم اقتصاد و ارزش بازار سرمایه -حتی در کشورهای پیشرفته نیز- قابل تامل به نظر می‌رسد.

برای آسیب‌شناسی وضعیت بازار سرمایه در ایران شاخص‌ها و روش‌های بهتری وجود دارد که واقعیت بازار را واقع‌گرایانه‌تر نشان می‌دهد.

با این اوصاف فکت‌نامه، مقایسه ارزش بازار سرمایه در ایران با شرکت اپل را، مقایسه‌ای گمراه‌کننده ارزیابی می‌کند.

https://www.sharethefacts.co/share/16e1b7f6-1f79-4564-ad4a-fe49661f58f2