ادعای نادرست توقف پروژه پل خلیج فارس به خاطر دخالت کشورهای عربی منطقه

ادعایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که می‌گوید پروژه پل خلیج فارس به دلیل مخالفت کشورهای عربی منطقه مختل و متوقف شده است.

براساس این ادعا «عرب‌ها» نمی‌خواهند این پروژه به سرانجام برسد، زیرا در صورت بهره‌برداری از این پل، جایگاه و «اهمیت» بندرگاه‌های عربی کاهش خواهد یافت. به گفته‌ی این ادعا این پروژه‌ی تاریخی «عرب‌ها را عصبانی کرده» است. بخشی از توضیحات همراه این ادعا در رابطه با مسیر، طول، چهار خطه بودن، وجود خط ریلی و اهمیت آن در مسیر ترانزیتی کمابیش درست است اما بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد که ادعای اصلی مبنی بر ممانعت عرب‌ها برای ساخت پل بی‌اساس است.

درباره پروژه پل خلیج فارس چه می‌دانیم؟

ماکت پل خلیج فارس

پروژه پل خلیج فارس، پلی است که در صورت احداث، جزیره قشم را از محدوده بندر لافت به بندر پل در در نزدیکی بندرعباس وصل می‌کند. در طرح‌های فعلی طول پل حدود ۳.۴ کیلومتر است که حدود ۲.۵ کیلومتر آن روی دریا قرار دارد. این پل چهار خط رفت و آمد خودرو، یک خط راه‌آهن و یک مسیر اضطراری برای عبور پیاده خواهد داشت.

ایده اتصال قشم به بندرعباس اولین بار در اوایل دهه ۵۰ مطرح شد اما پروژ‌ه‌ای که امروز به نام «پل خلیج فارس» می‌شناسیم در اسفند ۱۳۸۹ به حضور محمود احمدی‌نژاد کلنگ‌زنی شد. در سال‌های اخیر مسئولان منطقه آزاد قشم رقم مورد نیاز برای تکمیل این پل را ۱۷ هزار میلیارد تومان و زمان تکمیل آن را بین ۳ تا پنج سال عنوان کرده‌اند. با این حال بنا به دلایلی این پروژه بارها متوقف و دوباره شروع شده است.

توقف پروژه و آغاز به کار مجدد

پس از کلنگ‌زنی پروژه در سال ۱۳۸۹، کار ساخت آن به مدت هشت سال پیش رفت. اما به گفته مدیرعامل منطقه آزاد قشم در سال ۱۳۹۷ و پس از صرف حدود ۲۲۰ میلیارد تومان، تنها ۱۷.۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشت و پروژه در همان زمان در وضعیت نیمه‌کاره، متوقف شد. در همان زمان رقابت میان قرارگاه خاتم‌الانبیا و چین بر سر ساخت و ادامه پروژه در جریان بود.

علاوه بر این رقابت، مدیر دفتر ارزیابی‌های محیط زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، در گفتگویی با ایلنا در سال ۱۴۰۰ گفته بود این پروژه به دستور حسن روحانی به خاطر نگرانی‌های زیست محیطی از جمله نگرانی نسبت به آسیب به جنگل‌های حرا متوقف شده بود. او گفته بود مجری طرح برای اصلاح و اخذ مجوز نهایی پیگیری‌های لازم را انجام ندادند.

در عین حال علیرضا زارع، سرپرست مدیریت فنی و زیربنایی سازمان منطقه آزاد قشم، در گفتگویی در سال ۱۴۰۲ گفته بود علت توقف پروژه در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱، مشکلات مالی بوده اما این مشکل توسط دولت سیزدهم مرتفع شده است. همچنین گزارش‌هایی نیز در همین زمان در رابطه با حذف بودجه پل خلیج فارس منتشر شد.

وزیر مسکن وقت نیز در گفتگویی با تسنیم علت توقف پروژه پل خلیج فارس را «اختلاف نظر» با قرارگاه خاتم الانبیا عنوان کرده بود.

همچنین روزنامه دریا، در سال ۱۴۰۳ گزارشی با عنوان «پل خلیج فارس، رها شده در سکوت» منتشر کرد و مشکلات مالی، اختلاف نظر با قرارگاه خاتم و «نامعقول بودن» برخی پرداخت‌ها را دلیل توقف پروژه پل خلیج فارس مطرح کرد.

هیچ کدام از منابع موجود تلاش کشورهای عربی را علت توقف یا تعلیق پروژه پل خلیج فارس عنوان نکردند.

از سرگیری فعالیت عمرانی برای ساخت پل خلیج فارس

بعد از وقفه‌ای هفت ساله، در بهمن ۱۴۰۱ اعلام شد که عملیات اجرایی پل خلیج فارس دوباره آغاز شده است. در مراسمی که هم‌زمان با دهه فجر برگزار شد دبیر شورای عالی مناطق آزاد و مدیرعامل منطقه آزاد قشم از سرگیری ساخت پل خبر داد.

خبرگزاری ایرنا در مهرماه سال جاری نیز گزارشی از پیشرفت پروژه منتشر کرده است. بر این اساس این گزارش و به نقل از معاون عمرانی سازمان منطقه آزاد قشم، هم‌اکنون شش پایه یا «کیسون» در دست آماده سازی‌ است، عملیات لای‌روبی حوضچه برای آب‌گیری آغاز شده و طبق برنامه‌ریزی قرار است تا پایان سال «شاخک‌های پل از دل آب بیرون بزند».

بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که پروژه پل خلیج فارس به دلیل مخالفت و دخالت «عرب‌ها» متوقف شده، نشان «نادرست» می‌دهد.