شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
ویدیوهایی با ادعای واقعیبودن «اختلال ماتریکس» و ناپدیدشدن ناگهانی افراد
شاخدار
ادعایی در شبکههای اجتماعی منتشر شده مبنی بر این که انسانها در مواردی به خاطر آنچه اختلال ماتریکس خوانده شده و به واسطه نیروهای ماورایی ناگهان در اماکن عمومی ناپدید میشوند و هیچ اثری از آنها باقی نمیماند. (لینک۱، لینک۲، لینک۳)
در شرح این ادعا در اینستاگرام آمده است :«دنیا داره بیشتر و بیشتر شبیه یه برنامه بزرگ میشه، یه ماتریکس پیچیده که انسانها درش ناپدید میشن، انگار از صفحه واقعیت حذف میشن… دانشمندا هنوز نتونستن این پدیده رو توجیه کنن اما یه نظریه هست که میگه این یه اختلال جدی در ماتریکسه». این ادعا همچنین میافزاید: «بعضیها میگن این نیروها، برای حفظ تعادل یا اجرای قوانین خودشون، انسانها رو انتخاب میکنن و ناگهان غیبشون میکنن… حالا دیگه خبری از اون افراد نیست و هیچ اثری هم باقی نمیمونه!».
ویدیوی غیب شدن آدمها در کلیسا و فرودگاه
در ویدیویی که همراه این ادعا در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود این طور القا میکند که در یک برنامه زنده تلویزیونی تعدادی از حاضرین در یک کلیسا به همراه سخنران ناگهان ناپدید میشوند. همچنین در یک ویدیوی دیگر شاهد ناپدید شدن دو زن در یک فرودگاه هستیم.
هر دو ویدیو برگرفته از کمپینی مذهبی به نام Perhaps Today یا « شاید همین امروز» هستند که خود را یک سازمان تعریف میکند. این کمپین وابسته به یک نهاد مسیحی رسمی در آمریکا به نام Turning Point Ministries است که دیوید جرمیا آن را در سال ۱۹۸۲ تاسیس کرده است. هدف این مجموعه تولید و پخش برنامههای رادیویی، تلویزیونی و آنلاین درباره آموزههای کتاب مقدس، موعظهها و مفاهیم آخرالزمانی است. Perhaps Today از سال ۲۰۲۳ مجموعه ویدیوهایی با عنوان «بازسازی عروج روحانی» یا Rapture Pre-Enactments منتشر کرده است. هر کلیپ در این مجموعه تعمدا شبیه ویدیوهای موبایلی یا ضبط شده با دوربینهای مداربسته ساخته شده تا کنجکاوی ایجاد کند و مخاطب را به وبسایت اصلی کمپین بکشاند. صفحه رسمی این سایت ماهیت این بازسازی و نمایشی بودن این ویدیوها را صراحتا توضیح میدهد.
شرح توضیح : شرکت Turning Point Productions ویدیوهای کوتاه بازسازیشده و تأملبرانگیزی از لحظهی «رپچر» منتشر کرده است.این ویدیوها که ظاهری شبیه به «فیلم گرفتهشده با دوربین معمولی» یا «ویدیوی کاربران» دارند، توجه بینندگان را جلب میکنند و کنجکاوی آنها را برمیانگیزند تا وارد وبسایت ما، یعنی Perhaps Today (همین سایتی که اکنون در آن هستید) شوند، جایی که دربارهی مفهوم «رپچر» بیشتر میآموزند و با پیام انجیل آشنا میشوند.
رپچر یا عروج روحانی یک ایده مذهبی در میان برخی مسیحیان است که بر اساس آن مومنان واقعی ناگهان از زمین ناپدید و به آسمان برده میشوند تا از عذاب و نابودی جهان در آخرالزمان در امان بمانند. به همین دلیل در فیلمها یا تبلیغات مذهبی مرتبط با رپچر، معمولاً نشان میدهند که افراد بیخبر در حال زندگی عادیاند و ناگهان عدهای «غیب» میشوند، در حالی که لباس یا وسایلشان روی زمین باقی میماند.
ماتریکس چیست و این اصطلاح از کجا آمده است؟
واژهی «ماتریکس» در فرهنگ عمومی از فیلم مشهور ماتریکس ساخته واچوفسکیها در سال ۱۹۹۹، آمده است. در آن فیلم، جهان انسانها در واقع یک شبیهسازی رایانهای است که هوش مصنوعی برای کنترل ذهن انسانها ساخته است. قهرمان داستان درمییابد که واقعیت روزمره دروغی دیجیتالی است و تلاش میکند از آن «برنامه شبیهسازیشده» بیرون بیاید.
پس از موفقیت جهانی این فیلم، اصطلاح «اختلال در ماتریکس» (glitch in the Matrix) در اینترنت به استعارهای برای پدیدههای عجیب یا غیرقابل توضیح تبدیل شد، از خطاهای دید گرفته تا تصادفهای غیرمنتظره یا ویدیوهای ساختگی. با این حال، این عبارت مبنای علمی ندارد و در واقع به برداشتهای خیالی یا فرهنگی از مفهوم «جهان شبیهسازیشده» اشاره دارد، نه به واقعیتی فیزیکی.
پیشینه راستیآزمایی ادعاهای مشابه
ویدیوهای مشابهی که با عنوان «رپچر» یا «عروج روحانی» و بهصورت «غیب شدن ناگهانی مردم» در مکانهای عمومی منتشر شده، پیشتر توسط رسانهها و نهادهای راستیآزمایی مستقل بررسی و نادرست تشخیص داده شدهاند. خبرگزاری آسوشیتدپرس با رد واقعیبودن این کلیپها توضیح داده که آنها در چارچوب کمپین مذهبی «Perhaps Today» تولید شدهاند و هدفشان نمایش فرضی رپچر بوده و نه ثبت رویداد واقعی. AFP Fact Check نیز با ارجاع به سخنگوی Turning Point و بررسی صحنهها و لوکیشنهای استودیویی، ساختگیبودن این ویدیوها را تایید کرده است. همچنین پروژه RumorGuard نشان داده که این کلیپها خارج از زمینه اصلیشان بازنشر شدهاند تا واقعی جلوه کنند.
در نتیجه فکتنامه به این ادعا که انسانها در مواردی به خاطر آنچه اختلال ماتریکس خوانده شده و به واسطه نیروهای ماورایی ناگهان در اماکن عمومی ناپدید میشوند و هیچ اثری از آنها باقی نمیماند نشان «شاخدار» میدهد.
شاخدار
گفته یا آمار، به قدری نادرست و مضحک است که حتی مرغ پخته هم به خنده میافتد!
درباره نشانهای میرزاروش کار ما