ادعای نادرست درباره جاسازی جی‌پی‌اس در عروسک‌های لبوبو

در اینستاگرام فارسی ویدیویی با عنوان «عروسک جاسوسی» منتشر شده که در آن کاربری یک لابوبو (Labubu)، عروسکی که اخیرا اقبال جهانی گسترده‌ای پیدا کرده، را می‌شکافد و می‌گوید که درون عروسک جی‌پی‌اس جاگذاری شده و دلیل همه‌گیر شدن آن، همین است.

در ویدیو شخصی را می‌بینیم که همزمان با نشان دادن تصاویر مختلفی از شکافتن و باز کردن عروسک لابوبو می‌گوید:

«این عروسکه خیلی زود ترند شد. مشخصه داخلش یه کاری کردن. ای نامردها!»

در آن ویدیوها که چند ویدیو پشت هم قرار گرفته و در نگاه اول به نظر می‌رسد یک دوربین در بخش چشم عروسک وجود دارد. این شخص در ادامه می‌گوید: «خریدم که تستش کنم. ولی عمرا اگر داخلش باشه ها.»

تصویر تند می‌شود و او عروسک را با چاقو می‌شکافد و به نظر می‌رسد از درون آن یک دستگاه دیجیتالی سیاه‌رنگ است بیرون می‌آورد. بعد می‌گوید: «این چیه؟ فک کنم جی‌پی‌اسه.»

این ویدیو بیش از ۵۰ میلیون بار دیده شده و بیش از ۳۳۰ هزار لایک دارد و کامنت‌های زیادی به زبان‌های انگلیسی، اسپانیایی، ترکی و سایر زبان‌ها هم برای این پست نوشته شده. این پست که در آن از ویدیوهای برش این عروسک که پیش از اینها هم در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود (لینک۱، لینک۲) استفاده شده، با این ادعای جدید مبنی بر جاساز شدن جی‌پی‌اس در عروسک در شبکه‌های اجتماعی چین و سایر کشورها هم بازنشر شده است.

آیا داخل عروسک‌های لابوبو، جی‌پی‌اس قرار دارد؟

ما نمی‌دانیم عروسکی که در این ویدیو می‌بینیم، اصل و واقعی است یا نه. اما می‌دانیم درون عروسک‌های لابوبوی اصل که شرکت چینی «پاپ مارت» تولید می‌کند، نه جی‌پی‌اس وجود دارد و نه دوربین مخفی.

این عروسک‌ها در سایزها و قیمت‌های مختلف، درون یک جعبه شانسی، فروخته می‌شوند و داخل آنها دوربین یا جی‌پی‌اس وجود ندارد.

گزارش‌ها نشان می‌دهد تا کنون میلیون‌ها از این عروسک در سراسر جهان فروخته شده و ارزش کمپانی پاپ مارت در حال حاضر بیش از ۴۳ میلیارد دلار است.

عروسک لابوبو در سال ۲۰۲۴ بازار بسیار گسترده‌ای در سراسر جهان پیدا کرد و افراد زیادی پیش از این هم این عروسک را شکافته و ویدیوی آن را منتشر کرده بودند (لینک۱، لینک۲). در صورت وجود چنین تردیدی، با توجه به اینکه لابوبو در مرکز توجه است، حتما شرکت‌های رقیب و یا طرفداران آن به این خبر واکنش نشان می‌دادند و بر فروش محصول تاثیر اساسی می‌گذاشت.

حاشیه‌های لابوبو

این در وضعیتی است که این عروسک و فروش آن بی‌حاشیه هم نبوده و اخباری مانند ایجاد «کمیابی مصنوعی» یا عدم «کنترل کیفیت» آن در جامعه کلکسیونرها و مطبوعات مطرح است. گروهی معتقدند که تعداد تولید برخی فیگورهای محبوب یا «خاص» به طور عمدی کمتر از آنچه اعلام می‌شود است تا هیجان و قیمت بازار ثانویه را افزایش دهد و تب خرید بالا برود. همچنین این گمانه‌زنی وجود دارد که با افزایش تقاضا و تولید انبوه، ناهماهنگی‌های جزئی در رنگ‌آمیزی یا قالب‌گیری در برخی فیگورها دیده می‌شود.

با محبوب شدن این عروسک‌ها، هشدارهای مختلفی هم از سوی مقامات بهداشتی و رسانه‌ها در سراسر جهان منتشر شده که به خانواده‌ها تاکید می‌کنند حتما مدل اصلی عروسک را تهیه کنند زیرا مدل‌های تقلبی، ممکن است به دلیل استفاده از مواد اولیه غیر بهداشتی برای سلامت کودکان خطرناک باشد.

با وجود این حرفی از ابزار جاسوسی بودن این عروسک یا اینکه جی‌پی‌اسی در آن جایگذاری شده باشد نیست.

سه نکته دیگر درباره ویدیوی اینستاگرامی

یکی از سوال‌هایی که ممکن است به وجود آید این است که آنچه که به نظر می‌رسد این شخص از داخل عروسک بیرون می‌آورد و ادعا می‌کند جی‌پی‌اس است، چیست؟ از ظاهر این وسیله احتمال می‌دهیم، یک کنترل از راه دور Infrared باشد که به گوشی‌های آیفون قدیمی‌تر وصل می‌شود و با آن می‌توان وسایلی که کنترل از راه دور دارند (مثل تلویزیون) را به وسیله موبایل، کنترل کرد.

دومین نکته که در ابتدای ویدیو به آن اشاره می‌شود، این ادعاست که این عروسک‌ها خیلی زود، ترند و محبوب شده‌اند. این ادعا ممکن است بیننده را به اشتباه بیندازد و این تصور را به وجود آورد که محبوبیت جدید عروسک‌های لابوبو، به خاطر این است که به تازگی وارد بازار شده است.

اما این عروسک‌ها از ۱۰ سال پیش تا الان تولید می‌شود و پدیده جدیدی نیست؛ سیاست‌های جدید بازاریابی است که باعث شده این محصول، این روزها تا این حد محبوب شود.

بنابراین باید توجه کنیم این ادعا که عروسک‌ها دوربین مخفی یا جی‌پی‌اس دارند درباره محصولی مطرح می‌شود که از ۱۰ سال پیش تاکنون تولید می‌شده است.

سومین نکته هم مربوط به تکرار این ادعا در حساب‌های تیک‌تاک است؛ ادعاهایی که شبیه به تئوری‌های توطئه است و به نظر می‌رسد بیشتر از آنکه واقعی باشند، برای جذب مخاطب مطرح می‌شوند.

عروسک لابوبو (Labubu) چیست و چگونه محبوب شد؟

لابوبو عروسکی است با گوش‌های بلند خرگوشی و لبخندی شیطانی که دندان‌های تیزاش را به نمایش می‌گذارد. این فیگور شخصیت اصلی مجموعه «هیولاها» (The Monsters) است که در سال گذشته به یک پدیده جهانی تبدیل شده و کلکسیونرها را مجذوب خود کرده و تب خرید «جعبه‌های شانسی» (blind box) آن بالا رفت. خالق لابوبو تصویرگر هنگ کنگی، کاسینگ لونگ می‌گوید این عروسک در اصل شخصیتی از مجموعه کتاب‌های افسانه‌ای به سبک اروپایی بود که به دست خود لونگ نوشته و تصویرگری شده بود.

محبوبیت جهانی لابوبو اما به همکاری آن با غول اسباب‌بازی‌های هنری چین، پاپ مارت (Pop Mart) برمی‌گردد. در سال ۲۰۱۷، پاپ مارت با لونگ همکاری کرد تا «هیولاها» را به عنوان فیگورهای کلکسیونی وینیلی، عمدتاً در قالب «جعبه شانسی»، به بازار عرضه کند. این استراتژی، که در آن خریدار نمی‌داند کدام طرح خاص از یک مجموعه را دریافت خواهد کرد، جمع‌آوری کلکسیون را به یک گنج‌یابی تبدیل کرد و باعث رونق یک بازار ثانویه عظیم شد. عدد دقیقی برای فروش هر عروسک لابوبو وجود ندارد، اما مالکیت معنوی «هیولاها» با محوریت این شخصیت در سال ۲۰۲۴ بیش از ۴۰۰ میلیون دلار درآمدزایی داشته و موفقیت آن یکی از دلایل اصلی رشد چشمگیر شرکت پاپ مارت در سطح جهانی بود.

مجموعه «هیولاهای» لابوبو به یکی از موفق‌ترین و پایدارترین مالکیت‌های معنوی پاپ مارت تبدیل شد. نسخه‌های محدود آن در چند ثانیه به فروش می‌رسند و فیگورهای کمیاب «خاص» (chase figures) در بازارهای آنلاین صدها برابر قیمت اصلی خود معامله می‌شوند.

از این رو با توجه با اطلاعات موجود این ادعا که لابوبو عروسک جاسوس است و در آن جی‌پی‌اس کار گذاشته شده بی‌اساس و نادرست است.