ویدیو دستکاری‌شده خطبه‌های نماز مسجدالحرام درباره گرسنگی در غزه

وب‌سایت خبری «خبرگزاری دانشجو» با انتشار ویدیویی مدعی شده امام جماعت مسجدالحرام می‌گوید: «گرسنگی فرصت طلایی مردم غزه برای تصفیه روح است.» خبرگزاری دانشجو در متن این پست نوشته که شیخ سدیس، امام جماعت مسجدالحرام می‌گوید:

گرسنگی فرصت بزرگی است برای تصفیه روح، تهذیب نفس و پاکسازی بدن. شاید این گرسنگی برای آنان خوب باشد!
گرسنگی یک فرصت طلایی است که می‌تواند به رژیم غذایی سالم، ورزش بدن و زهد روح کمک کند. در دل سختی‌ها برای مردم غزه مزایایی نهفته است.
هیاهوی مادیات و کمک‌های مالی را کنار بگذارید و به امداد غیبی تمرکز کنیم. تنها سلاح ما دعاست، باید با تضرع و دعا دستانمان را به سوی آسمان بلند کنیم، شاید خداوند گرسنگی را از آنان رفع کند.

این ادعا در روزهای گذشته علاوه بر فضای فارسی‌زبان در شبکه‌های اجتماعی عربی نیز منتشر شده که در آن ادعا می‌شود شیخ عبدالرحمن السدیس، امام و خطیب مسجدالحرام، در خطبه‌ای عمومی گرسنگی مردم غزه را «فرصتی طلایی» و نوعی «رژیم غذایی»، «ورزش برای بدن» و «زهد روح» توصیف کرده و به جای درخواست کمک، تنها بر دعا تأکید کرده است. این ویدیو با واکنش‌های گسترده‌ای در میان کاربران عرب‌زبان و فعالان رسانه‌ای مواجه شد. با این حال، این ویدیو ساختگی است و محتوای آن ارتباطی با خطبه واقعی السدیس ندارد.

وب‌سایت راستی‌آزمایی «کاشف» مستقر در فلسطین با استفاده از تحلیل و تطبیق منابع رسانه‌ای این ویدیو را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که محتوای صوتی آن تحریف‌شده و به‌احتمال زیاد با استفاده از هوش مصنوعی تولید شده‌است. تیم تحقیقاتی کاشف با استفاده از ابزار جست‌وجوی تصویری گوگل و مقایسه با آرشیو خطبه‌های مسجدالحرام (کانال یوتیوب) به نسخه اصلی این خطبه دست یافته که در آن هیچ‌گونه اشاره‌ای به گرسنگی به‌عنوان امری مثبت یا تزکیه‌آمیز نشده‌است.

این خطبه روز جمعه ۴ ژوئیه ۲۰۲۵ (برابر با ۸ محرم ۱۴۴۷ هجری قمری) در مسجدالحرام ادا شده‌است. در این خطبه، السدیس به موضوعاتی همچون زندگی و روزگار پیامبر اسلام پرداخته است. در پایان خطبه، او با اشاره‌ای کوتاه به وضعیت فلسطینی‌ها، برای مردم غزه و مسجدالاقصی دعا می‌کند و از خداوند خود می‌خواهد که «دشمنان صهیونیستی» را نابود کند. در سراسر خطبه هیچ‌گونه تعبیر تحقیرآمیز یا سبک‌انگارانه‌ای درباره وضعیت ساکنان غزه مشاهده نمی‌شود.

براساس تحلیل فکت‌چکرهای فلسطینی، بخش جعلی و پرحاشیه این ویدیو به وضوح بعداً به خطبه اضافه شده است. لحن صدا و نحوه بیان جملات با شیوه سخنرانی شناخته‌شده السدیس تفاوت دارد. کیفیت صدای این قسمت نیز از نظر فنی متفاوت با صدای ضبط‌شده در فضای باز مسجدالحرام است و احتمال بالایی وجود دارد که با استفاده از نرم‌افزارهای تغییر صدا یا تولید صوت با هوش مصنوعی ساخته شده باشد.

بخش های راستی‌آزمایی روزنامه النهار و سی‌ان‌ان عربی نیز این موضوع را بررسی و رد کرده‌اند.

جمع‌بندی بررسی‌های منابع معتبر عربی نشان می‌دهد که ویدیوی مورد بحث، محصول تحریف و دستکاری دیجیتال است. ادعای اینکه شیخ السدیس گرسنگی مردم غزه را فرصت یا «ورزش برای جسم» دانسته، به‌کلی ساختگی و نادرست است. سخنان او در خطبه‌ رسمی ۵ ژوئیه، کاملاً با ادعای ویدیوی منتشر شده در تضاد است.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای خبرگزاری دانشجو که «امام جماعت مسجدالحرام گرسنگی مردم غزه را فرصت بزرگی برای تصفیه روح، تهذیب نفس و پاکسازی بدن دانسته و گفته شاید این گرسنگی برای آنان خوب باشد» نشان شاخ‌دار می‌دهد.