ادعاهای اغراق شده درباره مسابقه اسپرم‌ها

در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها، خبری پخش شده که «مسابقه زنده اسپرم‌ها در لس‌آنجلس برگزار شد» (اینستاگرام، توییتر، سایت دیجیاتو). این رویداد در بسیاری از رسانه‌های دنیا مورد توجه قرار گرفت (رویترز، دیلی‌میل، abc). اما درباره ماهیت این رویداد، بزرگ‌نمایی‌هایی شده‌است. از جمله اینکه این رقابت زنده نبوده یا تصاویری که از حرکت اسپرم‌ها در یک مسیری دیده می‌شود، تصویرسازی کامپیوتری است. در ادامه جزییات این رویداد را بررسی می کنیم.

از مسابقه اسپرم‌ها در لس‌آنجلس چه می‌دانیم؟

روز جمعه، ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ (۲۵ آوریل ۲۰۲۵) شهر لس‌آنجلس میزبان رویدادی با عنوان «اولین مسابقه اسپرم جهان» بود. این رویداد را یک استارتاپ حوزه سلامت به‌نام «Sperm Racing» سازماندهی کرده‌بود. در این مسابقه وعده داده شده بود که اسپرم دو دانشجو از دانشگاه جنوبی کالیفرنیا (USC) و دانشگاه کالیفرنیا در لس‌انجلس (UCLA) در یک رقابت زنده و میکروسکوپی، رقابت خواهند کرد.

اما پس از اینکه کارشناسانی شروع به پرسیدن سوال‌هایی فنی کردند، این استارتاپ مجبور شد در توییتر توضیحاتی ارائه دهد که ابعاد دقیق این رویداد را مشخص کرد.

۱) مسیر مسابقه

مسیر مسابقه اسپرم با از فناوری مشابه ساخت مدارهای برد کامپیوتری تولید می‌شود. ابتدا از لیتوگرافی نرم برای ایجاد الگوی کانال‌های میکروسکوپی روی یک ویفر سیلیکونی استفاده می‌شود. سپس با ریختن PDMS مایع و فرآیند پخت، تراشه ساخته می‌شود. برای آب‌بندی، PDMS به یک اسلاید شیشه‌ای با پلاسما اکسیژن متصل می‌شود. این روش امکان ساخت دقیق کانال‌هایی تا ابعاد ۱۰ میکرون را فراهم می‌کند و قالب قابل استفاده‌ مجدد است.

۲) نحوه رقابت

برای اطمینان از حرکت اسپرم‌ها به سمت خط پایان، اسپرم‌های پالایش‌شده همراه با محیط کشت به درون مسیر مسابقه تزریق می‌شوند و پدیده‌ای به نام «رئوتاکسی» (حرکت جهت‌دار در برابر جریان) ایجاد می‌شود. مسیر مسابقه زیر «میکروسکوپ وارونه سه‌چشمی» تصویربرداری می‌شود. حرکت اسپرم‌ها به‌صورت پیوسته با استفاده از «سیستم بینایی کامپیوتری» ردیابی می‌شود تا برنده مشخص شود.

۳) نمایش مسابقه

برای جذاب‌تر کردن تجربه تماشاگران، موقعیت اسپرم پیشتاز هر شرکت‌کننده را فریم‌به‌فریم روی یک مسیر سه‌بعدی با تصویرسازی‌شده گرافیکی نمایش می‌دهند. این کار علاوه بر افزایش دقت در نمایش رقابت، باعث می‌شود مسابقه قابل‌تماشا و سرگرم‌کننده شود، چون ویدیوی خام زیر میکروسکوپ به‌تنهایی بسیار کسل‌کننده است.

بنابراین مسابقه به‌صورت زنده برگزار نشده بود. نمونه‌های اسپرم شرکت‌کنندگان در روز مسابقه و در محل رویداد تحت نظارت شدید پزشکی جمع‌آوری شده سپس در فرآیند چندمرحله‌ای نمونه‌ها با استفاده از شیب چگالی (density gradient) تصفیه می‌شوند تا سلول‌های مرده، ذرات زائد و اسپرم‌های غیرمتحرک حذف شوند. در پایان، نمونه‌ها حدود ۱۰ برابر رقیق می‌شوند تا حدود ۲۰۰ اسپرم متحرک باقی‌بماند.

تصاویر نمایش‌داده‌شده از «مسابقه» اسپرم‌ها، انیمیشن‌های کامپیوتری بودند که از قبل تهیه شده‌بودند. نمایشی که روی صحنه داده می‌شود و فردی علاوه بر این، برنده مسابقه نیز پیش از آغاز رویداد مشخص شده بود. سازمان‌دهندگان این رویداد، هدف اصلی خود را افزایش آگاهی درباره کاهش نرخ باروری مردان اعلام کرده‌اند. آن‌ها ادعا کردند که با تبدیل سلامت باروری به یک رقابت، می‌توان مردان را به سبک زندگی سالم‌تر ترغیب کرد.

با این حال، افرادی هم نسبت به این رویکرد تردید دارند و آن را بیشتر یک حرکت تجاری می‌دانند. آنها به‌دنبال این هستند که مجموعه این تکنیک‌ها را تبدیل به کیت رقابت کنند. تصویر زیر محیط اصلی برگزاری این رقابت را نشان می‌دهد که در حقیقت یک آزمایشگاه علمی است و آنچه در سالن نمایش داده‌می‌شود تصویرسازی داده‌های میکروسکوپ است:

آیا واقعاً اسپرم‌ها مسابقه می‌دهند؟

تصور عمومی از باروری این است که اسپرم‌ها در یک رقابت شدید برای رسیدن به تخمک شرکت می‌کنند و سریع‌ترین آن‌ها موفق به باروری می‌شود. اما تحقیقات علمی نشان می‌دهد که این تصور چندان دقیق نیست. حرکت اسپرم‌ها بیشتر شبیه مسابقه استقامت با مانع است تا مسابقه سرعت. در واقع، بسیاری از اسپرم‌ها را سیستم ایمنی بدن زن یا موانع فیزیکی حذف می‌کنند و تنها تعداد کمی به تخمک می‌رسند.

اسپرم‌ها در نهایت برای باروری نیاز به فرآیند بلوغ نهایی دارند که در دستگاه تناسلی زن اتفاق می‌افتد. بنابراین، حتی اگر یک اسپرم زودتر به تخمک برسد، ممکن است هنوز آماده باروری نباشد و اسپرم‌های دیگری که بعدا می‌رسند، موفق به باروری شوند.

تأثیر عوامل محیطی و سبک زندگی بر باروری مردان

کاهش کیفیت و تعداد اسپرم‌ها در مردان در دهه‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. عوامل مختلفی از جمله آلودگی‌های محیطی، مصرف الکل، سیگار، استرس و سبک زندگی ناسالم می‌توانند بر باروری مردان تأثیر منفی بگذارند. مطالعه‌ای نشان می‌دهد که رقابت بین اسپرم‌ها و سیستم تولیدمثل زنان می‌تواند به یک «مسابقه تسلیحاتی» منجر شود که در آن هر دو جنس به‌طور مداوم برای افزایش شانس باروری خود تلاش می‌کنند.

در نهایت، باید گفت که مفهوم «مسابقه اسپرم» بیشتر یک استعاره است تا یک واقعیت علمی. فرایند باروری پیچیده‌تر از یک رقابت ساده بین اسپرم‌ها است و عوامل متعددی در موفقیت آن نقش دارند. رویدادهایی مانند «مسابقه اسپرم» ممکن است توجه عمومی را به مسائل مهمی مانند کاهش باروری مردان جلب کنند، اما باید با دقت و بر اساس شواهد علمی به آن‌ها نگاه کرد تا از گمراهی و انتشار اطلاعات نادرست جلوگیری شود.