مقایسه غلط سرانه مصرف برق ایران با کشورهای غربی

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، روز ۱۲ آذر ۱۴۰۳، در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت:

«برقی که در کشور داریم و مصرف می‌کنیم به عنوان سرانه چند برابر انگلستان، کانادا و آلمان است.»‌ 

آخرین داده‌های موجود در سایت اداره اطلاعات انرژی آمریکا در سال ۲۰۲۲ میلادی، حکایت از آن دارد که برآورد کل مصرف برق ایران، ۳۱۶ میلیارد کیلووات ساعت بوده است. از این جهت ایران دوازدهمین کشور دنیا با بیشترین آمار مصرف برق است. 

اما برای محاسبه سرانه باید میزان مصرف را به جمعیت تقسیم کنیم. با این حساب سرانه مصرف برق برای جمعیت ۸۴ میلیون و ۷۰۰ هزار نفری ایران در سال ۱۴۰۱ (برآورد مرکز آمار ایران) سرانه مصرف برق در ایران حدود ۳/۷۳ هزار کیلووات ساعت محاسبه می‌شود. 

اگر این شاخص را به نسبت بریتانیا، آلمان و کانادا مقایسه کنیم، خواهیم دید سرانه مصرف برق در ایران بر خلاف گفته رئیس‌جمهوری، با اختلاف نسبتا قابل توجهی کمتر از این سه کشور است.

اما نه فقط کشوهای پیشرفته، بلکه مقایسه وضعیت ایران با ۱۹۲ کشور دیگر نشان می‌دهد سرانه مصرف در ۷۲ کشور بیشتر از ایران است که در این میان می‌توان به بسیاری از کشورهای منطقه اشاره کرد. 

البته باید تاکید کرد عوامل زیاد اقتصادی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی در بالا یا پایین بودن سرانه مصرف انرژی موثر است.

در جدول بالا منبع داده‌های مصرف برق، اداره اطلاعات انرژی آمریکا، منبع برآورد جمعیت بانک جهانی (بر اساس برآوردهای سازمان ملل متحد) در سال ۲۰۲۲ میلادی است. در مورد ایران برآورد جمعیت مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۱ مبنای محاسبه قرار گرفته است. 

با این اوصاف فکت‌نامه به این گفته مسعود پزشکیان که «سرانه مصرف برق در ایران چند برابر انگلستان، کانادا و آلمان است» نشان شاخ‌دار می‌دهد.