ادعای نادرست اعتصاب ربات‌ها و گروگان‌گیری روبات‌ها

در دو هفته اخیر ویدئویی به شکل گسترده در صفحات مجازی منتشر شده که به نظر می‌آید یک ربات کوچک، دوازده ربات بزرگ را متقاعد می‌کند که با او همراه شوند و محل کار خود را ترک کنند. این ویدئو در شبکه‌های اجتماعی فارسی با عنوان‌ «اعتصاب ربات‌ها» بازنشر شده (توییتر، اینستاگرام)  و در شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی هم با تیترهایی چون «ربات کوچک ۱۲ ربات بزرگ را گروگان گرفت»  (لینک۱، لینک۲) بارها منتشر شده‌‌است.

ویدیو چه زمانی و در کجا ضبط شده است؟

این ویدیو، تصاویر ضبط‌شده دوربین مداربسته‌ای در یک نمایشگاه رباتیک در شانگهای در ۲۶ آگوست ۲۰۲۴ در دقایق اولیه بامداد به وقت محلی است. اما بعد از این که اخیرا یک بلاگر آن را در دویین (Doujin) نسخه چینی تیک‌تاک، منتشر کرد به طور گسترده مورد توجه قرار گرفت.

در ویدئو که از طریق دوربین مداربسته ضبط شده، دیده می‌شود که یک ربات کوچک به نام اربای (Erbai) بعد از یک مکالمه کوتاه، دوازده ربات را با خود به سمت در خروجی ساختمان همراه می‌کند. براساس ویدیو،  اربای از دسته ربات‌ها می‌پرسد: «شما اضافه‌کاری می‌کنید؟» یکی از آن‌ها پاسخ می‌دهد: «من هرگز محل کارم را ترک نمی‌کنم». در ادامه اربای از او می‌پرسد که «شما به خانه نمی‌روید؟» و پاسخ می‌شنود که «من خانه ندارم». ربات کوچک با گفتن جمله «پس با من به خانه بیا»ربات‌ها را با خود همراه می‌کند.

توضیحات سازندگان ربات

بنا به گزارش ‌Oddity Central در روز یازدهم نوامبر، سخنگوی یک شرکت تولیدکننده ربات در هانگژو، پایتخت استان شرقی ژجیانگ چین تأیید کرد که ربات کوچکی که در ویدیو دیده می‌شود، یکی از مدل‌های آن‌ها به نام «اربای» (Erbai) است و حادثه «ربوده شدن» واقعی بوده است، اما گفت که جزئیات بیشتر در آینده منتشر خواهد شد. 

مطابق گزارش‌های منتشر شده، شرکتی که پشت این «رباینده رباتی» بود کمی بعد فاش کرد که تمام این صحنه به‌عنوان یک آزمایش طراحی شده‌بود. آن‌ها با شرکت تولیدکننده ربات در شانگهای تماس گرفتند و از آن‌ها خواستند که اجازه دهند ربات‌هایشان «ربوده شوند». شرکت مذکور نیز با اجازه دسترسی ربات به نمایشگاه موافقت کرد. از آن نقطه به بعد، هیچ چیزی صحنه‌سازی نشده‌بود. اربای، که یک ربات مجهز به هوش مصنوعی است، دستوری دریافت کرد تا سایر ربات‌ها را متقاعد کند که از آن پیروی کنند و «به‌طور غیرمنتظره‌ای، این کار را واقعاً انجام داد».

در نهایت بنا به گزارش South China Morning Post تمام ربات‌ها، از جمله اربای، بخشی از یک آزمایش بودند که توسط شرکت هانگژو انجام شد. بنا بر همین گزارش در ویدیویی جداگانه، مائو فی‌فی (Mao Feifei) توسعه‌دهنده ربات اربای و نماینده قانونی شرکت، توضیح داد که ربات‌ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند که خروجی سالن را به‌عنوان «خانه» (Home Location) تشخیص دهند و وقتی فرمان «به خانه برو» (Go to Home) را دریافت می‌کنند، به سمت (Home) حرکت کنند.

بر اساس همین گزارش ها‌ی‌‌وی (Hai Wei)، یکی از اعضای این استارتاپ، گفت که توسعه‌دهنده انسانی، اربای را مامور کرد تا ربات‌ها را «به خانه» ببرد. او اضافه کرد که مکالمه بین ربات‌ها از پیش تنظیم نشده‌بود، بلکه نتیجه فناوری هوش مصنوعی مولد (Generative AI) بوده‌است.

شرکت مستقر در شانگهای در تایید توانایی‌های اربای می‌گوید که این ربات کوچک در واقع به‌نوعی توانسته به پروتکل عملیاتی داخلی ربات‌های آن‌ها و مجوزهای مربوطه دسترسی پیدا کند. با این حال، اضافه کرد که تقریباً غیرممکن است یک ربات به‌طور خودجوش مکالمه‌ای را آغاز کرده و دیگر ربات‌ها را «برباید».

با توجه به توضیحات سازندگان و اطلاعات منتشر شده، این ادعا که اعتصاب و یا ربایش ربات‌ها به دست یک ربات و همراهی آنها با او بر خلاف ادعاهای مطرح شده یک عمل خودانگیخته و طراحی شده از سوی ربات‌ها نبود و آنها برای این کار برنامه‌ریزی شده بودند و «توسعه‌دهنده انسانی، اربای را مامور کرد تا ربات‌ها را به خانه ببرد» و این ربات‌ها در یک آزمایش قرار داشتند. هر چند به نظر می‌رسد عملکرد ربات کوچک اربای فراتر از حد انتظار سازندگانش بود.

از این رو فکت‌نامه به ادعای مطرح شده همراه این ویدیو که تعدادی ربات دست به اعتصاب زده‌اند نشان نادرست می‌دهد.