ادعای دیده‌شدن آهوی تک‌شاخ اصیل ایرانی بعد از دو قرن، نادرست است

چند روزی است در شبکه‌‌های اجتماعی و رسانه‌های ایران ویدیویی از یک آهوی تک‌شاخ منتشر شده که گفته می‌شود در هرمز دیده شده است.

در این ویدیو آهویی را در حال حرکت از پشت سر می‌بینیم، آهو یک شاخ دارد و این شاخ در طرف راست سر او دیده می‌شود.

این ویدیو در اکانتی به نام حقایق باستانی با بیش از یک و نیم میلیون دنبال‌کننده در اینستاگرام با این توضیح منتشر شده که این آهوی تک‌شاخ اصیل ایرانی است که بعد از دو قرن در هرمز دیده شده است و با ارتباط دادن آن به باور ایرانیان درباره «همای سعادت» تاکید کرده که در باور ایرانیان باستان آهوی تک‌شاخ هم به عنوان نماد «شادی، خوش‌شانسی و محبت و پایداری» است.

ادعای مشابه در سایر اکانت‌ها و شبکه‌های اجتماعی هم منتشر شده است. (لینک۱، لینک۲، لینک۳)

اما آیا این آهوی تک شاخ یک نژاد خاصی از آهوی ایرانی است که بعد از دو قرن در هرمز دیده شده؟

آهوی تک‌شاخ هرمز

این ویدئو را بیش از ده روز پیش، روز جمعه ۶ مهر ۱۴۰۳ یک تور لیدر و طبیعت‌گرد اهل هرمزگان در اینستاگرام خود با نام hormoz_omid منتشر کرد. او در توضیح این ویدیو نوشته:

«آهوی تک شاخ جزیره هرمز🥺 آهوهایی که در جزیره هرمز زندگی می‌کنند از گونه جبیر هستن و جبیرها از بین سه گونه آهویی که در ایران زندگی می‌کنند زیباترین گونه آهو شناخته می‌شود جبیرها نسبت به آهوها کوچکتر، سریعتر و در برابر گرما سرسخت‌تر هستند.»

او در کامنت‌های این پست تایید کرده که احتمالا یکی از شاخ‌های این آهو شکسته است.

پیش از این نیز عکس‌های متعددی از آهوهایی که به دلایل متعدد از جمله تصادف با اتومبیل یکی از شاخ‌های خود را از دست داده‌اند در ایران منتشر شده است.

آیا ممکن است آهویی تک‌شاخ متولد شود؟

بنابر نظر کارشناسان در موارد نادر ممکن است آهو به علت عارضه ژنتیکی تک شاخ متولد شود، اما در اغلب موارد تک‌شاخ‌هایی که در طبیعت دیده می‌شوند یکی از شاخ‌های خود را در کودکی به دلایلی از دست داده‌اند.

در یک مورد نادر در سال ۲۰۰۸ در ایتالیا گوزن تک‌شاخی متولد شد و به خبرهای بین‌المللی راه یافت. (لینک۱، لینک۲)

در سال ۲۰۰۸ گیلبرتو توزی، مدیر مرکز علوم طبیعی در شهر پراتو در استان توسکانی در ایتالیا از تولد یک گوزن تک‌شاخ در این منطقه خبر داد. به گفته توزی این گوزن در یک پارک مرکز تحقیقات در نزدیکی فلورانس به دنیا آمد. این کارشناس می‌گوید اعتقاد بر این است که آن گوزن با یک نقص ژنتیکی متولد شده است و قل دیگر او دو شاخ دارد. شاخ این گوزن از مرکز پیشانی‌اش رشد کرده بود.

به گفته توزی گوزن‌های تک شاخ کمیاب هستند و تولد تک‌شاخی با شاخ در وسط پیشانی بسیار نادر است و او حدس می‌زند که ناهنجاری‌های مشابه ممکن است الهام بخش اسطوره تک شاخ باشد.

به جز این، اواخر سال ۱۴۰۲ نیز خبرهایی نیز درباره دیده‌شدن «همای سعادت» در ایران منتشر شده بود. ما در همان زمان، مطلبی با عنوان «همه چیز درباره هما» منتشر کردیم.

از این رو با توجه به اطلاعات موجود این ادعا که آهوی دیده شده در هرمز یکی از انواع نادر آهوی تک‌شاخ است ادعایی بی‌اساس است. با توجه به اینکه این آهو در طرف راست سر خود شاخ دارد و با توجه به تاکید کسی که ویدیو را ضبط کرده احتمالا او یکی از شاخ‌هایش را در کودکی از دست داده است. مواردی از آهوی تک‌شاخی که یکی از شاخ‌های خود را از دست داده پیش از این هم در ایران دیده و ثبت شده است.

فکت‌نامه به این ادعا که آهوی تک‌شاخ اصیل ایرانی بعد از دو قرن در هرمز دیده شد، نشان نادرست می‌دهد.