ادعای مسعود پزشکیان درباره قیمت مبادلاتی نفت ایران

مسعود پزشکیان، در مناظره اول دور دوم انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری در برابر سعید جلیلی، با اشاره به وضعیت صادرات نفت مدعی شد که امکان ندارد ایران مشابه بقیه دنیا (از نظر قیمت و میزان تخفیف) نفت خود را بفروشد. او در برابر سعید جلیلی که گفته بود ایران مشابه بقیه دنیا نفت خود را می‌فروشد، گفت: «امکان ندارد.»

براساس گزارش رویترز، در آبان ۱۴۰۲ ایران در ۹ ماه اخیر معادل ۴/۲ میلیارد دلار تخفیف نفتی به چین ارایه کرده است. دو ماه بعد از آن در دی ۱۴۰۲ رویترز در گزارش دیگری نوشت: چین در فاصله زمانی ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۳، ده میلیارد دلار از بابت خرید نفت از سه کشور تحریم شده شامل ایران، روسیه و ونزوئلا صرفه جویی کرده‌است.

احمد خرم، وزیر راه و شهرسازی دولت محمد خاتمی، اسفند ماه همان سال در گفت‌وگو با وب سایت جماران در واکنش به اخباری مربوط به انعقاد قرارداد با پیمانکاران چینی برای مشارکت در ساخت و ساز در تهران، گفته بود: چینی‌ها خانه می‌سازند اما با نفت ۳۰ درصد زیر قیمت جهانی.

بنابراین اگر تخفیف ۴ دلار تا ۲۰ دلار که در هر بشکه به چین می‌دهیم، صحت داشته باشد به این معنی است که در طول روز مبلغی تقریبا هزار میلیارد تومان از منابع ایران به جیب چینی‌ها می‌رود.

غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده پیشین مجلس، در اردیبهشت ۱۴۰۳ در گفت‌وگویی گفته بود: از سال ۱۴۰۰ به بعد ۲۲ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته‌ایم که حداقل و کف آن باید بالای ۴۰ میلیارد دلار می‌بود. در فروش نفت به چین ۹ درصد به آقازاده‌ها می‌دهیم.

محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی و نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری دوره چهاردهم نیز در برنامه‌های تبلیغات انتخاباتی خود با تایید فروش نفت با تخفیف به چینی‌ها گفت: با تحریم، نفت می‌فروشیم و پول می‌گیریم و بعد تبدیل ارز می‌شود، در نتیجه ۳۰درصد در جابه‌جایی پول‌ها حیف می‌شود؛ ما خودتحریمی به دلیل بی‌تدبیری و بی‌عرضگی و ناآگاهی درست کردیم.

فکت‌نامه پیش از این گزارش تحقیقی مشهور نیویورک تایمز با با عنوان «حفره ۲/۸ میلیارد دلاری در تحریم‌های آمریکا علیه ایران» را در حاشیه یک راستی‌آزمایی را بررسی کرده بود که جلیلی در بخشی از صحبت‌هایش به آن اشاره کرد.

بنابراین ادعای پزشکیان که «امکان ندارد [با تخفیفی] مشابه بقیه دنیا، نفت فروخته باشیم» درست است.