ادعای نادرست درباره تعداد شرکای جنسی مردان در ترکیه

امیرحسین بانکی‌پور، نماینده اصفهان و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، در گفت‌وگویی که روز ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۳، در سایت رجانیوز منتشر شده گفته است:

«الان به طور متوسط، آنچه که الان رسما در ترکیه مطرح می‌شود، این است که هر مردی به طور متوسط با ۱۵ زن شریک جنسی است، رهاورد کشف حجاب آتاتورکی را داریم الان می‌بینیم. ترکیه یک کشور مسلمان، با این همه مساجد قوی و زیبا باید به همچین وضعی برسد. متوسط یعنی ممکن است بعضی ۵۰ شریک جنسی داشته باشند، بعضی ۵ شریک جنسی…»

این صحبت‌ها در دفاع از حجاب اجباری و برخورد با شهروندان به دلیل پوشش آزاد مطرح شده و ترکیه به عنوان کشوری معرفی شده که به دلیل آنچه «کشف حجاب» عنوان می‌شود گرفتار بحران‌های اخلاقی شده است.
آقای بانکی‌پور چند روز بعد در گفت‌وگو با سایت خبرآنلاین، منبع خود را «آمار جهانی» دانست و برای اثبات گفته خود آدرس گزارشی در سایت «World Population Review» را اعلام کرد که با عنوان «تعداد شرکای جنسی در هر کشور در سال ۲۰۲۴» منتشر شده است. (لینک بایگانی) تاریخ انتشار این گزارش مشخص نیست، اما در نسخه آرشیو این وب‌سایت، همین آمار به عنوان آمار سال ۲۰۲۳ نیز منتشر شده است.

آیا در این گزارش گفته شده در حال حاضر در ترکیه هر مرد ۱۵ شریک جنسی دارد؟

خیر. در گزارش گفته شده در ترکیه هر فرد (نه لزوما هر مرد) به طور متوسط در طول عمر خود با ۱۴.۶ شریک جنسی ارتباط دارد. دقیقا مشخص نیست، این آمار بر چه اساسی تهیه شده، اما آنچه مسلم است آنچه گفته شده محدود به یک مقطع زمانی مشخص نیست، بلکه همه تجربه‌ ارتباطات جنسی افراد، از نوجوانی تا زمان مرگ است.

آیا داده‌های مورد استناد معتبرند؟

سایت World Population Review، یک وب‌سایت انتفاعی است که با انتشار مجموعه داده‌های جذاب از منابع گوناگون، کسب درآمد می‌کند. داده‌های منتشر شده در این وب‌سایت بر اساس اعتبار منابع آن قابل استناد خواهند بود. بنابراین برای اعتبارسنجی این گزارش باید به سراغ منبع اصلی رفت. در این گزارش، چهار آدرس به عنوان منابع ذکر شده‌اند که هیچ کدام منبع اصلی نیستند، اما جست‌وجوهای فکت‌نامه نشان می‌دهد، منبع این داده‌های گزارشی است که شرکت Durex تولیدکننده بزرگ کاندوم با عنوان «نظرسنجی جهانی سال ۲۰۰۵» منتشر کرده است.

لینک اصلی این گزارش در حال حاضر در دسترس نیست، اما نسخه‌های بایگانی آن در سال‌های گذشته در دسترس است.

در اصل گزارش صرفا گفته شده ۳۱۷ هزار نفر از ۴۱ کشور در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند، اما از ابعاد جامعه آماری در کشورها، شیوه نظرسنجی یا هر حتی تعریف اصطلاحاتی مانند «رابطه جنسی» ارائه نشده است.

در این گزارش ۱۸ جدول وجود دارد؛ بخشی از آنها درباره موضوعات عمومی مرتبط با سکس و روابط جنسی است مانند سن اولین رابطه ، تعداد شرکای جنسی در طول عمر، عوامل تحریک‌کننده، مکان‌هایی که افراد در آن سکس کرده‌اند. مثلا در کشور ترکیه یک چهارم (۲۴ درصد افراد شرکت‌کننده در نظرسنجی) گفته‌اند در پارک‌ها، ۲۲ درصد در مدارس و ۱۵ درصد در خیابان تجربه رابطه جنسی داشته‌اند.

مابقی جدول‌ها درصد تجربه‌های سکس ناایمن، تجربیاتی مانند بارداری ناخواسته، بیماری‌های مقاربتی، انتظار از دولت‌ها برای سرمایه‌گذاری، افزایش آگاهی عمومی و مواردی از این دست است که با کسب و کار شرکت Durex ارتباط مستقیم دارند.

امیرحسین بانکی‌پور، نماینده اصفهان در مجلس می‌گوید: «الان در ترکیه به طور متوسط هر مرد با ۱۵ زن شریک جنسی است.»

این صحبت‌ها در دفاع از حجاب اجباری مطرح و ترکیه به عنوان نمونه‌ای از وضعیت بحرانی کشورهایی معرفی شده که به اصطلاح «کشف حجاب» کرده‌اند.

آقای بانکی‌پور می‌گوید آنچه اعلام کرده بر اساس «آمارهای جهانی» است و برای اثبات حرف خود نشانی سایت World Population Review را هم ارائه کرده است، اما آنچه گفته شده در بهترین حالت برداشتی نادرست از یک گزارش نه‌چندان معتبر است که یک شرکت تولیدکننده کاندوم (Durex)، دو دهه پیش منتشر کرده و بارها در سایت‌های عامه‌پسند به آن استناد شده است.

اولا در همین گزارش نه‌چندان معتبر هم منظور از شرکای جنسی، همه تعداد کسانی است که یک فرد (مرد یا زن)، نه همزمان، بلکه در طول عمر خود، از نوجوانی تا زمان مرگ با آنها رابطه برقرار می‌کند.

دوم، درباره اعتبار داده‌های منتشر شده در سایت World population Review تردیدهای جدی وجود دارد.

در این سایت آدرس منبع اصلی گفته نشده، اما طبق تحقیقات ما منبع اصلی این گزارش «نظرسنجی» سال ۲۰۰۵ شرکت Durex است که ادعا شده بیش از ۳۰۰ هزار نفر در ۴۱ کشور جهان شرکت‌ کرده‌اند. با این حال اطلاعات ضروری برای اعتبارسنجی آن، مانند شیوه نظرسنجی، مشخصات جامعه آماری کشورها و حتی تعریف اصطلاحات کلیدی مانند «رابطه جنسی» ذکر نشده است. همچنین باید توجه داشت که طبق توضیحات اول این سند، این‌ها نتایج یک نظرخواهی آنلاین است که روی سایت دورکس انجام شده و طبعا نمی‌توان نتایجش را منعکس‌کننده واقعیات این کشورها دانست.

اطلاعات ارائه شده در این گزارش، ترکیبی از موضوعات مرتبط با سکس و روابط جنسی است که برخی نتایج آن دور از ذهن به نظر می‌رسند. مثلا طبق داده‌های این گزارش یک چهارم (۲۴ درصد) مردم ترکیه در پارک‌ها، ۲۲ درصد در مدارس و ۱۵ درصد در خیابان‌های عمومی تجربه رابطه جنسی داشته‌اند.

با این اوصاف فکت‌نامه این ادعا را که «الان در ترکیه به طور متوسط هر مرد با ۱۵ زن شریک جنسی است» معتبر نمی‌داند و به آن نشان نادرست می‌دهد.