مطبوعات و رسانهها
نشریات چاپی و آنلاین
ترامپ میگوید حمله به برجهای تجارت جهانی کار آمریکا بوده است.
نادرست
این روزها، گروهی از کاربران در شبکههای اجتماعی مثل X و همچنین تعدادی از سایتهای خبری چون فرارو و چند کانال تلگرامی مانند بیسیمچی مدیا و چریک ایرانی، با انتشار ویدئویی از دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، میگویند او در یکی از سخنرانیهای جدید خود ادعا کرده هیچ حملهای به برجهای مرکز تجارت جهانی صورت نگرفته و حمله یازده سپتامبر، کار ایالات متحده آمریکا بوده است.
(لینکهای بایگانی خبر در X، فرارو، بیسیمچیمدیا، چریک ایرانی)
مثلا کانال تلگرامی بیسیمچیمدیا ویدئو را با این توضیح منتشر کرده است:
ترامپ : ۴ سال دهان من را بستند، اما الان همیشه میگویم، هیچ حملهای به برجهای مرکز تجارت جهانی صورت نگرفت و آنطور که به ما نشان دادند کشورهای دیگر در این کار دست داشتند، حملهای صورت نگرفت.
اما در نهایت ما به جنگی در خاورمیانه کشیده شدیم... ۹ تریلیون دلار خرج کردیم، میلیون ها نفر را کشتیم... و چه دستاوردی داشتیم؟ هیچ چی! ما فقط مرگ و خون گرفتیم.»
سخنرانی دونالد ترامپ مربوط به روز ۲۴ ژانویه ۲۰۲۴ (۴ بهمن ۱۴۰۲) و در جریان کمپین انتخاباتی او برای انتخابات ریاستجمهوری پیش رو بوده است؛ کمپینی که برای کسب آرای درونحزبی برگزار میشود.
ویدئویی که در کانالهای تلگرامی و شبکههای اجتماعی با زیرنویس فارسی منتشر میشود، قسمتی از همین سخنرانی است که در شهر لکوونیا در ایالت نیوهمپشایر انجام شده است. این ویدئو اما بخشی از این صحبتها است و در ادامه، نگاهی به متن کامل سخنرانی نشان میدهد که ماجرا از چه قرار است و موضوع صحبت ترامپ، چیست.
پیش از مرور متن کامل سخنرانی ترامپ، لازم است یادآوری کنیم که حتی در همان ویدئو با زیرنویس فارسی هم، جملهای شنیده نمیشود که ترامپ بگوید حملات یازده سپتامبر ۲۰۰۱ کار ایالات متحده آمریکا بوده است.
آنچه ترامپ در سخنرانی خود به آن اشاره میکند، قانون «ممنوعیت سفر» یا Trump Travel Ban است که در زمان ریاست جمهوری خود آن را اجرا کرد.
ترامپ در این سخنرانی میگوید آن قانون، تصمیم درست و موثری بوده و برای اثبات صحبت خود، به حملات سال ۲۰۰۱ اشاره میکند. او میگوید در زمان ریاستجمهوریاش، حملههایی شبیه آن حملهها در آمریکا رخ نداده است و نتیجه میگیرد که اینکه چنین اتفاقی نیفتاده، به خاطر چنین قانونی است.
متن این بخش از سخنرانی ترامپ:
«... این ممنوعیت سفر ترامپ بود، که واقعا ما را ایمن نگه داشت. میدانید! وقتی چهار سال آنجا بودم خیلی دلم میخواست صحبت کنم. ما هیچ تروریسمی نداشتیم. ما هیچ حملهای نداشتیم. هیچی نداشتیم و من میخواهم... ما ممنوعیت سفر ترامپ را داشتیم. ما آن را ممنوعیت تروریسم مینامیم، درست است؟ ما میخواستیم از ورود ترور به کشورمان جلوگیری کنیم. اما من نمیتوانستم در مورد آن صحبت کنم چون نمیخواستم روز بعدش اتفاقی بیفتد. بنابراین چهار سال تلاش کردم که دهانم را روی آن موضوع خاص بسته نگه دارم. اما حالا دیگر همهجا دربارهاش صحبت میکنم. ما هیچ حملهای نداشتیم. ما [مشابه حمله به] مرکز تجارت جهانی نداشتیم. ما نمونه حملاتی را که شما دیدید و مطمئناً در کشورهای دیگر هم مشاهده کردید، نداشتیم. اما به هر حال، حالا ما دوباره درگیر خاورمیانه شدهایم. ببینید چه اتفاقی افتاده. شما دوباره درگیری خاورمیانه شدهاید… ما دوباره درگیر خاورمیانه شدهایم».
حملات مرگبار یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ به برجهای تجارت جهانی در شهر نیویورک، یکی از زمینههای انتشار گسترده خبرهای نادرست و تئوریهای توطئه بود. بررسی این تئوریهای توطئه، نیاز به فکتچک و مطلب دیگری دارد اما در همین روزها هم برخی از کاربران نزدیک به حکومت جمهوری اسلامی، با اشاره نادرست به این گفته ترامپ، آن را با یک سخنرانی اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه مقایسه میکنند که ادعا کرده بود آمریکا در یازده سپتامبر خودزنی کرده و این حمله کار خود ایالات متحده آمریکا بوده است.
در این حمله که القاعده رسما طراحی و اجرای آن را برعهده گرفت، ۲۹۷۷ نفر جان خود را از دست دادند و این عملیات، مرگبارترین حملهی تروریستی در تاریخ ایالات متحده آمریکا بود.
سایت فکتچکینگ Snopes نیز در روزهای گذشته، به ادعاهایی که درباره سخنرانی جدید ترامپ مطرح شده نشان نادرست داده است. ما نیز در بخشی از فکتچک خود از این مطلب استفاده کردیم.
برخی از رسانهها، سایتهای خبری، کاربران شبکههای اجتماعی و کانالهای تلگرامی با انتشار یک ویدئو از دونالد ترامپ رئیسجمهور پیشین ایالات متحده، ادعا میکنند او گفته حملات یازده سپتامبر کار ایالات متحده بوده و هیچ حملهای به برجهای تجارت جهانی انجام نشده است.
این ادعا درست نیست.
سخنرانی روز ۲۴ ژانویه ۲۰۲۴ ترامپ (در جریان کمپین انتخاباتی درونحزبی) درباره قانون ممنوعیت سفر ترامپ در دوران ریاست جمهوری او است.
حتی در ویدئوی کوتاهشدهای که در شبکههای اجتماعی با زیرنویس فارسی منتشر میشود هم جمله یا کلمهای وجود ندارد که ترامپ در آن گفته باشد یازده سپتامبر کار خود آمریکا بوده است.
پس ترامپ چه گفته؟ او در این سخنرانی میگوید در زمان ریاستجمهوری او و اجرای این قانون، حملهای شبیه به آنچه در یازده سپتامبر اتفاق افتاد، در آمریکا رخ نداده است.
فکتنامه نیز به این ادعای رسانههای ایران که میگویند ترامپ این حملات را کار خود آمریکاییها میداند، نشان «نادرست» میدهد.