شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
تصویر دختر پیشخدمت اسرائیلی با اسلحه جنگی
گمراهکننده
در شبکههای اجتماعی تصویری در حال انتشار است که در آن دختری که ظاهرا در یک کافیشاپ یا رستوران پیشخدمت است، در حال گرفتن سفارش دیده میشود. این دختر مسلح به یک رایفل است. گفته میشود این یک کافه در اسرائیل و شهر تلآویو است. سحام نیوز این تصویر را با متن زیر در تلگرام منتشر کردهاست:
این تصویر در توییتر هم منتشر شدهاست و کاربران «ارزشی» از آن بهعنوان دستمایهای برای حمله به مردم اسرائیل استفاده کردهاند. هیچ نمونه فارسی زبانی از این تصویر پیش از اول آذر، در هیچ رسانهای دیده نمیشود (لینک۱، لینک۲، لینک۳).
جستجوی معکوس تصویر در یاندکس، بینگ و گوگل نتیجه خاصی ندارد. اما با جستجوی واژههای «israeli waitress rifle» در گوگل، به یک پست در ردیت میرسیم (لینک بایگانی) که در یک خط همان ادعا را مطرح کردهاست و منبع آن یک توییت از رسانه «ویشگراد ۲۴» است. این رسانه به ویکتور اوربان نخستوزیر راستگرای مجارستان تمایل دارد (لینک بایگانی) و در حوزه کشورهای گروه ویشگراد (چک، اسلواکی، لهستان و مجارستان) فعالیت خبری انجام میدهد با این حال در زمینه منابع مالی و محتوایی که منتشر میکند، چندان خوشنام نیست (لینک۱، لینک۲). این رسانه، هیچ وبسایتی ندارد.
A waitress taking an order in a Tel Aviv bar. pic.twitter.com/uUpJK4tOBh
— Visegrád 24 (@visegrad24) November 21, 2023
با اینحال، پست ردیت، اطلاعات بیشتری میدهد که در هیچکدام از پستها و مطالب بالا، که بعد از آن منتشر شده، به آن اشاره نمیکند. این پست را یک کاربر که خود را لهستانی-آلمانی و تاریخنگار نظامی، معرفی کرده، منتشر کرده و مدعیست «این دختر که سلاح همراه دارد، از سربازان ذخیره نیروی دفاعی اسرائیل (IDF) است که به عنوان پیشخدمت در یک بار در تل آویو، کار میکند و تصویر متعلق به نوامبر ۲۰۲۳ (آبان ۱۴۰۲) است.»
تصویر را یک روز بعد حنانیا نفتالی، کاربر مشهور اسرائیلی، در اینستاگرام و توییتر بازنشر کرد.
مهمترین چیزی که در تصویر جلب توجه میکند، اسلحه روی دوش دختر است.
این اسلحه یک M4 Carbine است. کارباین (Carbine) به اسلحههایی گفته میشود که ظاهری کاملا شبیه اسلحه اصلی دارند اما سایز آنها بهخصوص طول آنها کوچکتر است (لینک بایگانی). اسرائیل در دهه ۱۹۸۰ تعداد زیادی از مدل A16A1 و A16A2 این اسلحه وارد کرد و نیروی دفاعی اسرائیل به آن مجهز شد. این اسلحه برای شرایط جنگلی در جنگ ویتنام طراحی شدهبود. نسخه اسرائیلی، مدل ۶۵۳ کلت است (لینک بایگانی). برای انطباق با شرایط اسرائیل، متخصصان اسرائیلی در آن تغییراتی دادند که از آن جمله میتوان به «گیره ایمنی آلات متحرک سلاح» آن اشاره کرد (لینک بایگانی).
قطعه نارنجیرنگ کوچکی که در تصویر اصلی روی اسلحه دیده میشود، مشخص میکند اسلحه اسرائیلی است و تنها نسخهای از M16 کارباین است که در اختیار نیروی دفاعی اسرائیل است (لینک بایگانی).
نکته بعدی در تصویر، محیط است که در منابع مختلف گفتهشده رستوران یا بار است. با توجه به وضعیت نیمکتها و کف زمین میتوان گفت با یک رستوران یا بار با قیمت متوسط مواجه هستیم که در محیط بیرونی مانند پیادهرو، میز و صندلیهایش را چیدهاست.
بنر تبلیغاتی برای Happy Hours هم احتمال اینکه این مکان یک بار باشد را تقویت میکند. Happy Hours ترفندی در بازاریابی و جلب مشتری با ارائه منو خاص یا نوشیدنی خاص ارزان مثلا آبجو ارزان یا تخفیف کلی و … در بارها و میکدهها (Pubs) در ساعات خاص پیش از پیک شلوغی است (لینک بایگانی).
روی نقشه گوگل با جستجوی «بار خیابانی ارزان» دهها نتیجه مشاهده میشود. با اینحال یکی از آنها بار نورمن (Norman Bar) ظاهری شبیه به تصویر دارد. در تصاویر گوگل دو نکته دیده میشود که در این تصویر هم مشابه آن وجود دارد. اولی پنکه روی ستون نصب شده در پیادهرو و بالای میز و صندلیهای کافه است.
نمونه آن را میتوان در این تصویر گوگل هم دید (بالا سمت چپ تصویر - لینک بایگانی):
نکته دیگر نوع سنگفرش (مربعی) کف پیادهرو یا خیابان و در کنارش درپوش چاه شهری است.
نمونه آن را از زاویه روبرو میتوان در لحظات اول این ویدیو گوگل مشاهده کرد (لینک بایگانی):
بار نورمن یک صفحه در فیسبوک و اینستاگرام دارد و ظاهرا بهخاطر محدودیتهای ناشی از جنگ اسرائیل و حماس، مدتی تعطیل بوده و بهتازگی دوباره باز شدهاست.
اول از هر چیز باید گفت که «گارسون» یک لغت فرانسوی به معنی «پسر» است. این اشتباه ترجمه فارسی از لغت Waiterese بودهاست. اما برای فهمیدن اینکه او واقعا پیشخدمت است باز به تصویر برمیگردیم. در دست دختر یک تبلت دیده میشود. روی صفحه چیزی شبیه جدول دیده میشود که حدود دو سوم آن صورتی و یک سوم پایینی آبی روشن است.
ممکن است او درحال ثبت سفارش با این تبلت بودهباشد. با اینحال هیچ شاهد دیگری در تصویر در این باره دیده نمیشود. ما چندین نرمافزار مدیریت داخلی رستوران و بار که در اسراییل استفاده میشود را بررسی کردیم که در اسکرینشاتها آنها چنین صفحهای دیده نمیشد، اما این بههیچ وجه نمیتواند دلیل کافی برای رد یا تایید این موضوع باشد.
حمل اسلحه تمام اتوماتیک (مانند آنچه در تصویر دیده میشود) در اسرائیل برای افراد عادی ممنوع است. بنابراین آنچه در تصویر دیده میشود، در صورتی میتواند یک صحنه عادی باشد که فرد مسلح، نه یک شهروند عادی بلکه جزئی از ارتش (نیروی دفاعی اسرائیل) یا نیروی ذخیره ارتش باشد. براساس قوانین ارتش اسرائیل، پرسنل نیروی دفاعی اسرائیل در شرایط خارج از وظیفه (برحسب یگان خدمتشان - لینک بایگانی) باید در همهحال اسلحه خود را همراه داشته باشند (لینک بایگانی).
بهاین ترتیب فرد مسلح نه یک پیشخدمت ساده رستوران، بلکه فردی نظامی است که در شرایط خدمتی نیست و احتمالا در مرخصی است.
بنابراین فکتنامه به ادعای «تصویر دختر پیشخدمت اسرائیلی با اسلحه جنگی» نشان گمراهکننده میدهد.
گمراهکننده
گفته یا آمار، نادرست نیست اما به گونهای بیان شده تا بر فکت مهمی سرپوش بگذارد یا واقعیت را منحرف کند.
درباره نشانهای میرزاروش کار ما