برو به محتوای اصلی
  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
English
پادکست
جستجو
خانهفکت‌خانهدرستی‌سنجی
شبکه‌های اجتماعی

شبکه‌های اجتماعی

تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...

اینفلوئنسر غزه‌ای در حال نقش بازی کردن روی تخت بیمارستان است.

درستی‌سنجی

زمان خواندن: ۴ دقیقه

نادرست

مجروح فلسطینی نه بازیگر است و نه فعال اینستاگرامی

اگر وقت ندارید …

  • در شبکه‌های اجتماعی ویدیوهایی با این ادعا منتشر شده که یک اینفلوئنسر غزه‌ای در حال نقش بازی کردن روی تخت بیمارستان است.
  • در یکی از ویدیو‌ها تصویر مرد جوانی دیده می‌شود که بر روی تخت بیمارستان آرام و قرار ندارد. اکانت رسمی اسرائیل در توییتر و برخی کاربران معتقد بودند این فرد همان اینفلوئنسر غزه‌ای است که در اوایل درگیری‌های اسرائیل و حماس ویدیو‌هایی از او در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.
  • می‌دانیم که اینفلوئنسر غزه‌ای مرد ۲۵ ساله‌ای است به نام «صالح الجعفراوي» که از او ویدیو‌هایی در حال شادی در زمان حملات موشکی و خشم و گریه پس از بازدید از یک بیمارستان منتشر شده است.
  • همچنین می‌دانیم کسی که بر روی تخت بیمارستان دیده می‌شود نوجوان ۱۶ ساله‌ای است به نام محمد سعید زندیق که مرداد ماه سال جاری (چند ماه پیش از شروع درگیری‌ها در غزه) پس از حمله نیروهای اسرائیلی به کمپ نور شمس در منطقه کرانه باختری مجروح شده است.
  • سعید زندیق در اثر این جراحت یک پای خود را از دست داده و نهایتا در شهریور از بیمارستان مرخص شده است.

در بحبوحه جنگ اسرائیل و حماس ویدئویی از یک مرد جوان روی تخت بیمارستان در حالی که همراهانش قصد آرام کردنش را داشتند در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد. برخی هواداران اسرائیل مدعی شدند که این مرد یک اینفلوئنسر اهل غزه است و در حال نقش بازی‌کردن مقابل دوربین هاست.

با این ادعا که «این مرد بازیگر نقش یک قربانی فلسطینی است.»

حساب رسمی اسرائیل در شبکه اجتماعی X این ویدیو را در یک رشته توییت در ۲۶ اکتبر ۲۰۲۳ به اشتراک گذاشته است. اولین توییت این پست شامل ویدئویی از مردی بود که در خیابان های غزه قدم می‌زد، آواز می خواند و از پرتاب موشک‌ها به سمت اسرائیل اظهار خوشحالی می‌کرد. ویدیو با شرح زیر به اشتراک گذاشته شد:

«شیطان به شدت کار می کند اما صنعت فیلم‌سازی غزه شدیدتر کار می‌کند. با صالح، حامی تروریسم، خواننده و «بازیگر» آشنا شوید. شاید اخیراً صالح را زیاد دیده باشید زیرا او به طور معجزه آسایی در همه جا بوده است. صالح پرتاب موشک حماس به اسرائیل را جشن می‌گیرد.»

توییت بعدی در این پست، ویدیوی بازنشر شده فردی «بیمار» بر روی تختی در بیمارستان با شرح زیر بود:

«در اینجا ویدیوی دیگری از این ستاره در بستر مرگش چند روز پس از یک حمله هوایی ادعا شده است. آیا متوجه چیز عجیبی در مورد ماشین‌های پشت سر او شده‌اید؟ بیشتر ماشین‌ها خاموش هستند و اطلاعات آن‌هایی روشن هستند جعلی‌است.»

این پست بعدتر حذف شد.

کاربر دیگری در ۲۵ اکتبر، همان ویدئو را به اشتراک گذاشت و مردی را که روی تخت بیمارستان بود بازیگری خواند که وانمود می کرد قربانی یک حمله هوایی اسرائیل است. این توییت بیش از ۴ میلیون بازدید داشته و بیش از ۱۳۰۰۰ بار بازنشر شده است. ( آرشیو )

یک حساب پرمخاطب، این ویدیو را به همراه مجموعه‌ای از سه ویدیوی دیگر منتشر کرد که در آن مردی با لباس نظامی با نشان پرچم فلسطین روی بازوی خود دیده می‌شود. او در تصویری در حال جشن گرفتن حمله حماس به اسرائیل است و در تصویری دیگر با گریه و خشم مشاهدتش از بیمارستان‌های غزه را فریاد می‌زند. این کاربر ویدیوها را با شرح زیر به اشتراک گذاشت:

«بازیگر بحران حماس دوباره بازگشته است».

این توییت بیش از ۱۸ میلیون بازدید داشت و بیش از ۱۲۰۰۰ باربازنشر شده است.

برخی رسانه‌های ایرانی مثل من‌و‌تو هم این ویدیو را با این توضیح نادرست به اشتراک گذاشتند.

اما واقعیت چیست؟

در فیلم‌های مردی که «فرد بیمار» با او مقایسه می‌شود، متنی در قاب ویدیو وجود دارد که روی آن نوشته شده بود «صالح الجعفراوي» که ما را به حساب اینستاگرامی با همین نام هدایت می‌رساند.

در این صفحه شما می‌توانید ویدیوهایی از او را که در روزهای گذشته در شبکه‌های اجتماعی بازخورد بسیاری داشته‌اند ببینید. به عنوان مثال ویدیو شادی از شلیک موشک‌ها اینجا، ویدیو پس از بمباران اینجا و ویدیو او در حالی که گریان است را اینجا.

صالح الجعفراوي یک فلسطینی ۲۵ ساله ساکن غزه است که علاوه بر فعالیت در اینستاگرام، یک کانال یوتیوب هم دارد که ویدیو‌های خود را در آنجا هم منتشر می‌کند.

جستجوی معکوس از فریم‌های اصلی ویدیو «جوان فلسطینی مجروح بر روی تخت» ما را به کاربری در تیک تاک به نام @hamodahmdan1 می‌رساند. او اولین بار تصاویر مجروح بر روی تخت را در ۱۹ آگوست ۲۰۲۳ منتشر کرده است.

در هشتگ‌های تصاویری که او منتشر کرده نام یک کمپ فلسطینی به نام «نور شمس» دیده می‌شود. نور شمس در واقع اردوگاه آوارگان فلسطینی در شمال کرانه باختری است. کرانه باختری و نوار غزه سرزمین‌های فلسطینی هستند که توسط اراضی اسرائیل جدا شده‌اند.

وب‌سایت جنبش همبستگی بین‌المللی در ۲۵ اوت ۲۰۲۳ (۳ شهریور ۱۴۰۲) گزارشی منتشر کرده که در آن مشخص می‌شود نام این مرد جوان «محمد سعید زندیق» و ۱۶ ساله است. او در جریان تهاجم نیروهای اسرائیلی به اردوگاه پناهندگان نور شمس در ۲۴ ژوییه پای خود را از دست داده است.

جستجوی کلیدواژه با فیلتر تاریخ ما را به گزارش‌های خبری متعددی می‌رساند که نشان می‌دهد طی این درگیری چند فلسطینی در اردوگاه پناهندگان نور شمس مجروح شده بودند.

در اکانت برادر محمد سعید زندیق با نام کاربری @esam_zandek' ویدیو‌هایی از برادرش در بیمارستان مربوط به ماه اوت منتشر کرده. در یکی از آنها مشخص است که محمد سعید زندیق یکی از پاهایش را از دست داده است.

همچنین تصویری از زندیق با برادرش عصام پیدا کردیم که ظاهراً بعد از آزادی سعید از بیمارستان بیرون می‌رفتند. عصام با تی‌شرتی شبیه به آنچه در ویدیوی وایرال شده دیده می‌شود.

در زیر مقایسه‌ای از چهره بازمانده ۱۶ ساله، سعید زندیق، و فعال اینستاگرامی، صالح الجعفراوی را مشاهده می‌کنید. به وضوح مشخص است که این دو یک نفر نیستند.

نادرست

گفته یا آمار، نادرست است یا دست‌کم سندی معتبر آن را رد می‌کند.

درباره نشان‌های میرزاروش کار ما
پرش به فهرست

فکت‌نامه

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.

درباره ما

  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
  • نشان‌های میرزا
  • تیم ما

پروژه‌ای از

حریم خصوصی

این وبسایت تحت پروانه کریتیو کامنز اختیار-غیرتجاری اشتراک همانند 4.0 بین المللی است.