شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
گزارش خبرنگار سیانان از درگیریهای غزه ساختگی است.
نادرست
یوتیوب سیانان
کلاریسا وارد، خبرنگارسیانان در نزدیک مرز غزه
در شبکههای اجتماعی دو ویدیو با تصاویری مشترک در حال پخش است که نشان میدهد کلاریسا وارد، خبرنگار ارشد سیانان و دیگر خبرنگاران سیانان در حال پناه گرفتن از موشکها در نزدیکی مرز اسرائیل و غزه هستند. ادعا شده که یکی از آنها تمرین برای ضبط گزارش بوده و دیگری نسخه نهایی و پخش شده از شبکه سیانان است. کاربری فارسیزبان در همین خصوص نوشته:
«از معجزات CNN، فیلم اول به خبرنگار و فیلمبردار میگه دوربین رو نزدیک کنید، بخوابید روی زمین، نفس نفس بزنید و وانمود کنید که توی خطر هستید. دو سه بار. اواخر کلیپ اول خبرنگار میگه اشتباه انجام دادیم؟ اتاق فرمان میگه آره ولی اشکال نداره روی آنتن نیستید. کلیپ دوم چیزی که پخش شده.»
این ویدیوها با ادعای مشابه پیشتر از سوی یک کاربر غیرفارسیزبان در شبکههای مجازی منتشر شده است.
در این کلیپ که به عنوان «پشت پرده یا تمرین گزارش» در رسانه های اجتماعی به اشتراک گذاشته میشود، صدای مردی را میشنویم که به نظر میرسد در حال هدایت یک تیم خبری سیانان است. تیم خبری، پای پیاده از جادهای خارج میشوند و روی زمین میافتند. مردی که فقط صدا و فرمانهای او را میشنویم در میان دیگر اظهارات مشابه میگوید:
«به دور نگاه کن که انگار در خطر هستی، سعی کن زیبا و ترسیده به نظر برسی.»
موضوعی که در این کلیپ توجه را جلب میکند، علامت واترمارک وب سایتی به نام The Quartering است.
این وبسایت خود را به عنوان یک تولید کننده محتوا در X (توییتر) و یک «کانال تفسیر اجتماعی» در یوتیوب معرفی میکند.
این حساب البته پس از انتشار ویدئوی اول با صداگذاری جعلی، در توییتی جدید تایید کرده که صدا گذاری جعلی است اما همچنان تاکید میکند که «نقشبازی کردن خبرنگار واقعی است.»
توجه کنیم که توییت اول این اکانت (با صدای جعلی) بیش از ۵ میلیون بار دیده شده و توییتی که جعلی بودن صدا را تایید میکند، ۲۸۴ هزار بازدید کننده داشته است. ضمن اینکه ایلان ماسک، مالک شبکه اجتماعی X هم به توییتی که صدای جعلی دارد، با یک ایموجی خنده واکنش نشان داده است.
در فیلم اصلی که تیم خبری سیانان را در حال پوشش درگیریهای جاری نشان میدهد هم چنین صدایی شنیده نمیشود. همچنین به گزارش رویترز، سخنگوی سیانان ساختگی بودن این کلیپ را تایید کرده است.
در شبکههای اجتماعی دو ویدیو در حال پخش است که نشان میدهد خبرنگاران سیانان در حال پناه گرفتن از موشکها در نزدیکی مرز اسرائیل و غزه هستند. ادعا شده که یکی از آن ویدیوها اجرای تمرینی برای ضبط گزارش بوده و دیگری نسخه نهایی و پخش شده از شبکه سیانان است.
در این ویدیو ما صدای مردی را میشنویم که ظاهرا به تیم خبری سیانان فرمانهایی برای جابجایی و نگاه به تصویر میدهد.
جستجوهای ما نشان میدهد که اولین بار وبسایت The Quartering که در یوتیوب و توییتر هم فعال است این ویدئو با صدای جعلی را منتشر کرده است.
اکانت این وبسایت پس از یک ساعت در توییتر خود، ساختگی بودن صدای اضافه شده را تایید کرده است. اظهارات رسمی نیز نشان میدهد صدایی که روی ویدئو قرارداده شده، ساختگی است.
از همین رو فکتنامه به این ادعا که «گزارش خبرنگار سیانان از درگیریهای غزه ساختگی است.» نشان نادرست میدهد.