ادعای نادرست تبدیل شدن لوگوی فولکس‌واگن به صلیب شکسته

خبر آنلاین روز ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ مطلبی با عنوان «افشای راز لوگوی فولکس آلمان‌ با آدولف هیتلر!» منتشر کرده و در آن ادعا کرده که هیتلر شرکت فولکس‌واگن را پایه‌گذاری کرده است. به همراه این ادعا نیز ویدئویی منتشر کرده که در آن لوگوی شرکت خودروسازی فولکس‌واگن می‌چرخد و به نظر می‌رسد لوگوی این شرکت در چرخش سریع، به نشان «سواستیکا» یا «صلیب شکسته» تبدیل می‌شود.

این ویدیو در روزهای گذشته در بسیاری از سایت‌های خبری فارسی‌زبان منتشر شده است. مثلا سایت‌های خبری فرارو و راسخون نیز این ویدئو را منتشر کرده‌اند.

تاریخچه انتشار ویدئو

ویدئویی که این روزها در سایت‌های فارسی منتشر می‌شود، بر اساس ویدئویی قدیمی است که سال‌ها پیش منتشر شده است. مثلا می‌توان نشانه‌هایی از آن را در سال ۲۰۱۳ پیدا کرد.

ادعای تبدیل این لوگو به صلیب شکسته هم در رسانه‌های اجتماعی غیرفارسی‌زبان سابقه دارد. مثلا یک پست فیس‌بوکی همین ویدئو را در سال ۲۰۲۲ منتشر کرده و ادعا کرده که این تبدیل‌شدن لوگو به لوگوی صلیب شکسته اتفاقی نیست.

یک ویدئوی ساختگی

بررسی‌ها نشان می‌دهد که ویدئوی منتشرشده، دستکاری‌شده و ساختگی است. سایت فکت‌چکینگ آلمانی DPA سال ۲۰۲۲ این ادعا را بررسی کرده است.

برای بررسی این موضوع می‌توانیم به سایت watchframebyframe مراجعه کنیم؛ یک سرویس آنلاین که می‌توان در آن یک ویدئوی منتشرشده در یوتیوب را صحنه به صحنه مشاهده کرد.

در مرور صحنه به صحنه این ویدئو مشخص است که وقتی لوگوی فولکس‌واگن به اوج سرعت خود می‌رسد، لوگوی صلیب شکسته به مرور با استفاده از ابزارهای انیمیشن به تصویر اضافه شده است. در واقع در تصویر آهسته لحظاتی را می‌بینیم که هر دو لوگو روی هم قرار گرفته‌اند و تصویر به مرور به سمت نمایش لوگوی صلیب شکسته می‌رود.

ضمن اینکه ویدئوهای دیگری وجود دارد که نشان می‌دهد وقتی لوگوی این کمپانی خودروسازی با سرعت می‌چرخد، تبدیل به صلیب شکسته نمی‌شود. مثلا ویدیویی که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده این موضوع را آزمایش کرده است.

هیتلر، پورش و تاسیس فولکس‌واگن

نگاهی به تاریخچه تاسیس و شکل‌گیری لوگوی شرکت Volkswagen در آلمان نشان می‌دهد هیتلر و حزب نازی در تاسیس و آغاز به کار آن تاثیر داشته‌اند.

این شرکت در سال ۱۹۳۷ میلادی در شهر ولفسبورگ آلمان افتتاح شده است. نام این شرکت از ترکیب دو واژه Volks به معنی مردم و Wagen به معنی خودرو تشکیل شده است.

آدولف هیتلر چند سال پیش از تاسیس این کمپانی، در سال ۱۹۳۳ میلادی در نمایشگاه خودروی برلین ایده ساختن ماشینی مقرون به صرفه برای همه مردم را مطرح کرد. او از فردیناند پورش دعوت کرد که چنین ماشینی را بسازد و فولکس‌واگن در سال ۱۹۳۷ میلادی از سوی گروه German Labor Front یعنی «جبهه کارگری آلمانی» راه‌اندازی شد. این سازمان یک سندیکای ناسیونال سوسیالیست بود. لوگوی این سازمان، یک صلیب شکسته بود که یک چرخ‌دنده دور آن قرار داشت.

نگاهی به نخستین لوگوی فولکس‌واگن هم نشان می‌دهد که لوگو نیز تحت تاثیر حزب نازی بوده است. در نخستین لوگوی این شرکت، دو حرف V و W دور چرخ‌دنده‌ای قرار گرفته است که شباهت زیادی با صلیب شکسته دارد.

این لوگو در سال ۱۹۳۹ تغییر می‌کند و نماد نازیسم از آن پاک می‌شود.

چرخ‌دنده نیز از سال ۱۹۴۵ از دور V و W حذف می‌شود.

لوگوی این شرکت در سال‌های آینده تغییرات کوچکی می‌کند و تا امروز نیز همین ترکیب دایره دور دو حرف اول این شرکت، لوگوی آن را تشکیل می‌دهد.

سایت‌های خبری فارسی‌زبان مثل خبرآنلاین، فرارو و راسخون در روزهای گذشته ویدئویی را منتشر کرده‌اند که در آن ادعا شده لوگوی شرکت خودروسازی فولکس‌واگن بر اثر چرخیدن سریع، تبدیل به لوگوی صلیب شکسته (نماد نازیسم) می‌شود.

بررسی صحنه به صحنه این ویدئو نشان می‌دهد که چنین ادعایی درست نیست و ویدئو با تکنیک‌های انیمیشن بازسازی شده است و لوگوی فولکس‌واگن بر اثر چرخیدن به صلیب شکسته تبدیل نمی‌شود.

فولکس‌واگن البته با آدولف هیتلر و حزب نازی بی‌ارتباط نیست. ایده اولیه ساخت یک خودروی مقرون‌به‌صرفه از سوی هیتلر مطرح می‌شود و او با دعوت از فردیناند پورش، باعث طراحی چنین خودرویی می‌شود. شرکت فولکس‌واگن در سال ۱۹۳۷ تاسیس می‌شود و در لوگوی اولیه آن، نشانه صلیب شکسته مشخص است.

فکت‌نامه به این ادعا که لوگوی فولکس‌واگن بر اثر چرخیدن تبدیل به لوگوی صلیب شکسته می‌شود نشان نادرست می‌دهد.