برو به محتوای اصلی
  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
English
پادکست
جستجو
خانهفکت‌خانهدرستی‌سنجی
شبکه‌های اجتماعی

شبکه‌های اجتماعی

تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...

در تصاویر روز درختکاری، خامنه‌ای در تهران نیست.

درستی‌سنجی

زمان خواندن: ۴ دقیقه

نادرست

فیلم خامنه‌ای در روز درختکاری، از داخل بیت است

اگر وقت ندارید …

  • در شبکه‌های اجتماعی، با انتشار تصاویری از درختان در تهران شایع شده که ویدیویی که در روز ۱۵ اسفند ۱۴۰۱، به مناسبت روز درختکاری از مراسم کاشت درخت توسط رهبری جمهوری اسلامی منتشر شده، در تهران نیست.
  • مکان ضبط ویدیو، حیاط جلوی ساختمانی بین «حسینیه امام خمینی» (محل سخنرانی) و ساختمان «دفتر رهبری جمهوری اسلامی» است.
  • ما نمی‌دانیم زمان دقیق ضبط این ویدیو کی است. اگر زمان فیلم‌برداری روز ۱۵ اسفند ۱۴۰۱ باشد، با توجه به جهت سایه نهال در تصاویر، ساعت فیلم‌برداری تقریبا بین ۹ تا ۱۱ صبح است.
  • هم عکس‌های مراسم درخت‌کاری در این منطقه هم عکس‌های ماهواره‌ای تایید می‌کند که در سال‌های گذشته وضعیت پوشش گیاهی در این نقطه کمابیش به همین صورت است.
  • وضعیت هوای تهران در آن روز با آنچه در ویدیو نشان داده شده، هم‌خوانی دارد.
  • هیچ علامتی مبنی اینکه این ویدیو با تکنیک کروماکی (پرده سبز) گرفته شده وجود ندارد و تصویر هم دستکاری نشده‌است.

در شبکه‌های اجتماعی شایع شده که ویدیویی که در روز ۱۵ اسفند ۱۴۰۱، به مناسبت روز درختکاری از مراسم کاشت درخت توسط رهبری جمهوری اسلامی ایران، علی خامنه‌ای منتشر شده، در تهران نیست.

آمنه محمدی روزنامه‌نگار و مجری شبکه تلویزیونی منوتو از اولین کسانی بود که این تردید را مطرح کرد.

پس از او هم کاربرانی با به اشتراک گذاشتن تصاویر درختان که ادعا شده‌بود در محیط اطراف خود در نقاط مختلف شهر، به این موضوع دامن زدند.

ناصر کرمی، اقلیم‌شناس دراین‌باره احتمال داد که ممکن است این تصاویر در باغ ملک‌آباد مشهد باشد و نه تهران گفت:

چمن از سبزی هم گذشته و قدری به زردی می زند! دوستانی پرسیده اند چنین چیزی در نیمه اسفند تهران ممکن است؟ شاید. به خصوص اگر بهار زودرس داشته باشیم.

اصل ویدیو این مراسم را سایت دفتر حفظ و نشر آثار خامنه‌ای (با کیفیت بالا) منتشر کرده‌ است.

همین سایت، چندین تصویر از این رویداد هم منتشر کرده که هم با ویدیو منطبق است و هم محل انجام این کار را نشان می‌دهد. 

ادعای در تهران نبودن خامنه‌ای در این تصاویر به دلایل زیر نادرست است:

۱) مکان ضبط ویدیو

پشت سر خامنه‌ای به چهار مورد می‌توان دقت کرد:

  1. ستون قهوه‌ای رنگ
  2. دو گلدان سفید با گیاهی در آن در پایین پلکان در دو طرف
  3. پلکان
  4. فضای باز جلوی پلکان

این موارد در تصاویر دیگری حتی حدود از ۱۷ سال پیش هم قابل مشاهده هستند:

دیدار با هیات دولت (احمدی نژاد) در ۸ شهریور ۱۳۸۴ یا دیدار با هیات دولت (خاتمی) در ۱۰ مرداد ۱۳۸۴

به این ترتیب محل درخت‌کاری در تصویر منتشر شده، با توجه به چهار مورد بالا، پیدا می‌شود (طول 35.6920506 درجه شمالی، عرض 51.3997609 درجه شرقی).

این مکان، حیاط جلوی ساختمانی بین «حسینیه امام خمینی» (محل سخنرانی‌های عمومی) و ساختمان «دفتر رهبری جمهوری اسلامی» است.

درخت‌کاری در ضلع شمال شرقی حیاط انجام شده و خامنه‌ای در هنگام صحبت درباره مسمویت‌ها رو به شمال شرق ایستاده و زاویه دوربین رو به جنوب غرب، اندکی مایل به غرب (SWW) است.

یک راه مخصوص و محصور بین دو دیوار، دفتر نهاد رهبری را به حیاط این ساختمان، در مجاورت محل سخنرانی‌ها وصل می‌کند.

۲) زمان ویدیو

ما نمی‌دانیم زمان دقیق ضبط این ویدیو کی است. اگر زمان فیلم‌برداری روز ۱۵ اسفند ۱۴۰۱ باشد، با توجه به جهت سایه نهال در تصاویر، ساعت فیلم‌برداری تقریبا بین ۹ تا ۱۱ صبح است.

وضعیت محیط در سال‌های قبل

در مورد وضعیت سرسبزی این منطقه هم می‌توان به تصاویر روز درختکاری در سال‌های قبل مراجعه کرد و هم تصاویر ماهواره‌ای این نقطه را در اواسط اسفند سال‌های قبل مشاهده کرد.

روز درختکاری در سال ۱۴۰۰ (لینک)، سال ۱۳۹۸ (لینک)، سال ۱۳۹۷ (لینک + تصویر زیر)، سال ۱۳۹۴ (لینک)، سال ۱۳۸۷ (لینک)

تصاویر ماهواره‌ای از محل

اسفند ۱۴۰۰:

اسفند ۱۳۹۹:

اسفند ۱۳۹۶:

وضعیت آب‌وهوای آن منطقه در آن روز

هوای آن روز تهران، در وضعیت کمی تا قسمتی‌ابری بوده و در ساعت حدود ۱۰ صبح، دما نزدیک ۲۰ درجه سانتی‌گراد بوده‌است و باد سبکی با سرعت ۹ کیلومتر در ساعت از سمت شمال غرب به می‌وزیده‌است. این وضعیت آب و هوا با آنچه در ویدیو نشان داده شده (مطبوع و بهاری) هم‌خوانی دارد.

۳) ادعای پرده سبز (کروماکی)

کاربرانی مدعی شده‌اند که ممکن است تصویر با تکنیک کروماکی (Chroma Key) یا همان پرده سبز برداشته شده‌باشد تا اینطور القا شود که رهبر جمهوری اسلامی در محوطه دفترش در تهران است. اولا وقتی مشخص شد که محل ادعایی درخت‌کاری در داخل بیت، در اسفند ۱۴۰۱، می‌تواند به همان سبزی باشد که در تصاویر دیده‌شده، پس اصلا ادعای کروماکی از حیز انتفاع ساقط است. با این‌حال برای آن هم دو پاسخ وجود دارد:

۱) در اطراف صورت، ریش و زیر عینک خامنه‌ای تنها نقاطی هستند که می‌توان شواهدی مبنی بر پرده سبز در آنها پیدا کرد که چنین چیزی پیدا نشد.

۲) در آلبوم عکسی که سایت khamenei.ir از این رویداد منتشر کرده چندین تصویر دیده می‌شود که بخشی از نور یا سایه درختان روی او افتاده است. این موارد هم نشان می‌دهد خامنه‌ای در آن محل حضور داشته است.

تحلیل Forensic تصویر

تحلیل Forensic (تکنیک تجزیه و تحلیل میزان خطا Error Level Analysis یا ELA) از دو منبع متفاوت نشان می‌دهد که تصویر دستکاری نشده‌است:

بنابراین این ادعا در شبکه‌های اجتماعی که «خامنه‌ای در تصاویر روز درختکاری در تهران نبوده‌است» نادرست است.

نادرست

گفته یا آمار، نادرست است یا دست‌کم سندی معتبر آن را رد می‌کند.

درباره نشان‌های میرزاروش کار ما
پرش به فهرست

فکت‌نامه

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.

درباره ما

  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
  • نشان‌های میرزا
  • تیم ما

پروژه‌ای از

حریم خصوصی

این وبسایت تحت پروانه کریتیو کامنز اختیار-غیرتجاری اشتراک همانند 4.0 بین المللی است.