شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
روشنایی پنجره در پسزمینه نشان میدهد که گفتوگوی تلویزیونی ابراهیم رئیسی در روز ضبط شده و پخش زنده نبودهاست.
نادرست
در شبکههای مجازی پس از پخش گفتوگوی رئیسی با مردم در ۴ تیر ۱۴۰۱ با اشاره به نور تابیدهشده از پنجرههای اتاق، ادعای پخش زنده گفتوگو را زیر سوال بردهشدهاست. اما بررسیهای نشان میدهد:
۱- میزان نور تابیده شده از پنجرهها در طول این گفتوگوی یک ساعته ثابت و بدون تغییر بودهاست.
۲- نور از پایین به پنجرهها تابیده شده.
۳- شدت و میزان نور تابیده شده از دو پنجره (پشت رئیسی و پشت مجری) که روبهروی هم قرار گرفتهاند، یکسان است.
۴- تصاویری از مصاحبههای پیشین رئیسی و روحانی موجود است که نشان میدهد نورپردازی اتاق از طریق بازتاب نور از پنجرهها امری طبیعی و عادی است.
پس از پخش «ششمین گفتگوی رئیسجمهوری با مردم» از طریق صدا و سیما در شامگاه شنبه ۴ تیر، گروهی از کاربران در شبکههای اجتماعی با اشاره به نور سفیدی که در پنجره پسزمینه تصویر ابراهیم رئیسی دیده میشد تردیدهایی پیرامون زنده بودن این گفتوگوی تلویزیونی بیان کردند و مدعی شدند که این مصاحبه در روز انجام شدهاست.
مصاحبه ابراهیم رئیسی در شامگاه ۴ تیر بعد از خبر سراسری ۲۱ از شبکه اول سیما پخش شدهاست. در این مصاحبه که بیش از ۱ ساعت به طول انجامیده، ابراهیم رئیسی در کاخ ریاست جمهوری به سوالات دو مجری این برنامه پاسخ دادهاست.
اما آیا واقعا این مصاحبه در روز صورت گرفتهاست؟ آیا در مصاحبههای پیشین رئیسی و دیگر روسای جمهوری چنین نوری دیده میشود؟ آیا با شواهد موجود میتوان ادعا کرد این مصاحبه از پیش ضبط شدهاست؟
همان طور که از تصاویر پیداست در طول برنامه نور سفید و درخشانی از پشت پنجرهها در بکگراند کلوزآپهای مجریان و رئیسی دیده میشود. ما برای بررسی ادعاهای موجود بارها تصاویر دقایق مختلف این گفتوگو را با یکدیگر مقایسه کردیم.
در توضیح این نور و با توجه به تصاویر موجود باید به نکات زیر توجه کرد:
۱- میزان و شدت نور تابیده شده از پنجرهها در طول این برنامه یک ساعته ثابت بوده و از لحظه اول تا اخر مصاحبه تغییری در روشنایی فضای بیرون از پنجره دیده نمیشود. در صورتی که در طول روز و به واسطه تغییر محل خورشید میزان و زاویه تابش نور تغییر میکند.
۲- در تصاویر زیر مشخص است که مجریان برنامه و ابراهیم رئیسی مقابل هم قرار دارند و از پنجرههای پشت هر دو، شدت و طیف نور یکسانی دیده میشود. در صورتی که منبع چنین نوری خورشید باشد امکان اینکه پنجرههای مقابل هم در یک اتاق به میزان برابر نور دریافت کنند وجود نخواهد داشت.
۳- در تصاویر مصاحبه تلویزیونی رئیسی، نوری که از پنجرهها وارد اتاق میشود از بالا (آسمان) تابیده نشدهاست. گواه این امر تیرگی نواحی بالایی پنجره و تمرکز نور در میانه و پایین پنجرههاست.
۴- تصویری از مصاحبههای قدیمی روحانی و رئیسی در دسترس است که در آن نیز از پنجرههای اتاق بازتاب نور پروژکتورها دیده میشود. به نظر میرسد این نوع نورپردازی پنجرهها در مصاحبههای تلویزیونی رئیس جمهوری در کاخ ریاست جمهوری امری عادی است و این در واقع بازتاب نور پروژکتورهایی است که از آن برای تصویربرداری استفاده میکنند.
ما ابزار خاصی برای تایید و یا رد این ادعا نداریم. تا اینجا تنها ادعایی که زندهبودن این برنامه را زیر سوال میبرد، مربوط به ماجرای تابش نور از پنجرهها بود که با توجه به توضیحات بالا نمیتوان آن را به عنوان سندی برای ضبط برنامه در طول روز پذیرفت.
گروهی از کاربران شبکههای مجازی پس از پخش ششمین گفتوگوی تلویزیونی رئیسی با مردم در شب چهارم تیر ۱۴۰۱ با اشاره به نور تابیده شده از پنجرههای اتاق، ادعای پخش زنده این گفتوگو را زیر سوال برده و مدعی شدند که این گزارش در نور روز ضبط شده است.
اما بررسیهای ما نشان میدهد:
این یعنی ادعای «زندهنبودن مصاحبه رئیسی با اتکا به نور تابیده شده از پنجرهها» نادرست است.