برو به محتوای اصلی
  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
English
پادکست
جستجو
خانهفکت‌خانهدرستی‌سنجی
شبکه‌های اجتماعی

شبکه‌های اجتماعی

تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...

روشنایی پنجره در پس‌زمینه نشان می‌دهد که گفت‌وگوی تلویزیونی ابراهیم رئیسی در روز ضبط شده و پخش زنده نبوده‌است.

درستی‌سنجی

زمان خواندن: ۲ دقیقه

نادرست

آیا ششمین گفتگوی تلویزیونی ابراهیم رئیسی با مردم در طول روز ضبط شده‌بود؟

اگر وقت ندارید …

در شبکه‌های مجازی پس از پخش گفت‌وگوی رئیسی با مردم در ۴ تیر ۱۴۰۱ با اشاره به نور تابیده‌شده از پنجره‌های اتاق، ادعای پخش زنده گفت‌وگو را زیر سوال برده‌شده‌است. اما بررسی‌های نشان می‌دهد:


۱- میزان نور تابیده شده از پنجره‌ها در طول این گفت‌وگوی یک ساعته ثابت و بدون تغییر بوده‌است.

۲- نور از پایین به پنجره‌ها تابیده شده.

۳- شدت و میزان نور تابیده شده از دو پنجره (پشت رئیسی و پشت مجری) که روبه‌روی هم قرار گرفته‌اند، یکسان است.

۴- تصاویری از مصاحبه‌های پیشین رئیسی و روحانی موجود است که نشان می‌دهد نورپردازی اتاق از طریق بازتاب نور از پنجره‌ها امری طبیعی و عادی است.

پس از پخش «ششمین گفتگوی رئیس‌جمهوری با مردم» از طریق صدا و سیما در شامگاه شنبه ۴ تیر، گروهی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی با اشاره به نور سفیدی که در پنجره پس‌زمینه تصویر ابراهیم رئیسی دیده می‌شد تردید‌هایی پیرامون زنده بودن این گفت‌وگوی تلویزیونی بیان کردند و مدعی شدند که این مصاحبه در روز انجام شده‌است. 

مصاحبه ابراهیم رئیسی در شامگاه ۴ تیر بعد از خبر سراسری ۲۱ از شبکه اول سیما پخش شده‌است. در این مصاحبه که بیش از ۱ ساعت به طول انجامیده، ابراهیم رئیسی در کاخ ریاست جمهوری به سوالات دو مجری این برنامه پاسخ داده‌است. 

اما آیا واقعا این مصاحبه در روز صورت گرفته‌است؟ آیا در مصاحبه‌های پیشین رئیسی و دیگر روسای جمهوری  چنین نوری دیده می‌شود؟ آیا با شواهد موجود می‌توان ادعا کرد این مصاحبه از پیش ضبط شده‌است؟

آیا منشا نور سفیدی که پشت سر ابراهیم رئیسی دیده می‌شود روشنایی روز است؟‌

همان طور که از تصاویر پیداست در طول برنامه نور سفید و درخشانی از پشت پنجره‌ها در بک‌گراند کلوزآپ‌های مجریان و رئیسی دیده می‌شود. ما برای بررسی ادعاهای موجود بارها تصاویر دقایق مختلف این گفت‌وگو را با یکدیگر مقایسه کردیم. 

مقایسه منابع نور در اتاق مصاحبه: 

در توضیح این نور و با توجه به تصاویر موجود باید به نکات زیر توجه کرد: 

۱- میزان و شدت نور تابیده شده از پنجره‌ها در طول این برنامه یک ساعته ثابت بوده و از لحظه اول تا اخر مصاحبه تغییری در روشنایی فضای بیرون از پنجره دیده نمی‌شود. در صورتی که در طول روز و به واسطه تغییر محل خورشید میزان و زاویه تابش نور تغییر می‌کند.

شدت نور پنجره، در دقیقه ۳:۲۶ مصاحبه

شدت نور پنجره، در ۱:۰۲:۳۶ مصاحبه

۲- در تصاویر زیر مشخص است که مجریان برنامه و ابراهیم رئیسی مقابل هم قرار دارند و از  پنجره‌های پشت هر دو، شدت و طیف نور یکسانی دیده می‌شود. در صورتی که منبع چنین نوری خورشید باشد امکان اینکه پنجره‌های مقابل هم در یک اتاق به میزان برابر نور دریافت کنند وجود نخواهد داشت. 

شدت و طیف نور پنجره سمت مجریان برنامه

شدت و طیف نور پنجره سمت رئیسی

۳- در تصاویر مصاحبه تلویزیونی رئیسی، نوری که از پنجره‌ها وارد اتاق می‌شود از بالا (آسمان) تابیده‌ نشده‌است. گواه این امر تیرگی نواحی بالایی پنجره و تمرکز نور در میانه و پایین پنجره‌هاست. 

تابش نور از پایین تا نیمه پنجره

۴- تصویری از  مصاحبه‌‌های قدیمی روحانی و رئیسی در دسترس است که در آن نیز از پنجره‌های اتاق بازتاب نور پروژکتور‌ها دیده می‌شود. به نظر می‌رسد این نوع نورپردازی پنجره‌ها در مصاحبه‌های تلویزیونی رئیس جمهوری در کاخ ریاست جمهوری امری عادی است و این در واقع بازتاب نور پروژکتورهایی است که از آن برای تصویربرداری استفاده می‌کنند. 

آیا می‌توان گفت مصاحبه رئیس جمهوری زنده نبوده؟‌

ما ابزار خاصی برای تایید و یا رد این ادعا نداریم. تا اینجا تنها ادعایی که زنده‌بودن این برنامه را زیر سوال می‌برد، مربوط به ماجرای تابش نور از پنجره‌ها بود که با توجه به توضیحات بالا نمی‌توان آن را به عنوان سندی برای ضبط برنامه در طول روز پذیرفت.

جمع‌بندی

گروهی از کاربران شبکه‌های مجازی پس از پخش ششمین گفت‌وگوی تلویزیونی رئیسی با مردم در شب چهارم تیر ۱۴۰۱ با اشاره به نور تابیده شده از پنجره‌های اتاق، ادعای پخش زنده این گفت‌وگو را زیر سوال برده و مدعی شدند که این گزارش در نور روز ضبط شده است.

اما بررسی‌های ما نشان می‌دهد:

  1. میزان نور تابیده شده از پنجره‌ها در طول این گفت‌وگوی یک ساعته ثابت و بدون تغییر بوده‌است.
  2. نور از پایین به پنجره‌ها تابیده شده.
  3. شدت و میزان نور تابیده شده از دو پنجره (پشت رئیسی و پشت مجری) که روبه‌روی هم قرار گرفته‌اند، یکسان است.
  4. تصاویری از مصاحبه‌های پیشین رئیسی و روحانی موجود است که نشان می‌دهد نورپردازی اتاق از طریق بازتاب نور از پنجره‌ها امری طبیعی و عادی است.

این یعنی ادعای «زنده‌‌نبودن مصاحبه رئیسی با اتکا به نور تابیده شده از پنجره‌ها» نادرست است.

نادرست

گفته یا آمار، نادرست است یا دست‌کم سندی معتبر آن را رد می‌کند.

درباره نشان‌های میرزاروش کار ما
پرش به فهرست

فکت‌نامه

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.

درباره ما

  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
  • نشان‌های میرزا
  • تیم ما

پروژه‌ای از

حریم خصوصی

این وبسایت تحت پروانه کریتیو کامنز اختیار-غیرتجاری اشتراک همانند 4.0 بین المللی است.