آیا مدل موی دم اسبی در مدارس ژاپن ممنوع است؟

خبرگزاری تسنیم روز ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ گزارشی با عنوان «ممنوعیت مدل موی دم‌اسبی در مدارس ژاپن» منتشر کرده است. 

در این گزارش گفته شده دلیل این اقدام آن است که «این مدل مو باعث تحریک [جنسی] می‌شود». همچنین به محدودیت‌های دیگری درباره «رنگ لباس»، «رنگ جوراب»، «طول دامن» و «شکل ابروهای دانش‌آموزان» اشاره شده است. 

علاوه بر تسنیم گزارش‌های مشابهی در سایر رسانه‌های فارسی‌زبان دیگری مانند اسپوتنیک فارسی و اعتماد آنلاین و… منتشر شده است. در شبکه‌های اجتماعی نیز نیز برخی کاربران عمدتا هوادار جمهوری اسلامی که در شبکه‌های اجتماعی با عنوان «ارزشی» معرفی می‌شوند، مطالبی با این مضمون منتشر کرده‌اند. 

جست‌وجوی منبع

منبع تسنیم، سایر سایت‌های خبری و  همه این مطالب گزارشی است که در سایت نیویورک‌پست منتشر شده است.

این روزنامه روز دهم مارچ ۲۰۲۲ (۱۹ اسفند ۱۴۰۰) خبری با عنوان «ممنوعیت مدل موی دم اسبی در مدارس ژاپن از ترس تحریک جنسی مردان» منتشر کرده است. در متن خبر نوشته شده که مدارس ژاپنی دختران را از بستن موهای خود به شکل دم اسبی منع کردند با این استدلال که پشت گردن دختران باعث تحریک جنسی پسران می‌شود. منبع نیویورک‌پست هم گزارشی است که همان روز در سایت آمریکایی وایس (VICE) منتشر شده است. 

سرویس جهانی وب سایت وایس روز دهم مارچ (۱۹ اسفند ۱۴۰۰) گزارشی را با عنوان «در مدارس ژاپن هنوز مدل موی دم اسبی ممنوع است زیرا می‌تواند مردان را از جهت جنسی تحریک کند» منتشر کرده است. در زیرتیتر خبر آمده که یک معلم سابق می‌گوید آن‌ها می‌ترسند که پسران به دختران نگاه کنند.

این رسانه گزارش را اینطور شروع کرده است: «از میزان بلندی جوراب تا رنگ موها، مدارس ژاپن به قوانین سختگیرانه مشهور هستند اما یک قانون به دلیل استدلال پوچ پشت آن مورد انتقاد قرار گرفته است.» در این گزارش «موتوکی سوگیاما» که با عنوان یک معلم سابق مدرسه راهنمایی در ژاپن که حالا در کمپین کنار گذاشتن قوانین سخت‌گیرانه مدارس ژاپن فعالیت می‌کند، معرفی شده، گفته مدیران مدرسه به او گفته‌اند که دختران نباید موهایشان را دم اسبی‌ ببندند زیرا نمایان شدن پشت گردن آنها می‌تواند دانش‌آموزان پسر را از نظر جنسی تحریک کند.

آیا دم اسبی کردن موی دختران در همه مدارس ژاپن ممنوع است؟

خیر. آن طور که در متن گزارش اصلی آمده این ممنوعیت تنها در تعداد کمی از مدارس ژاپن اعمال می‌شود. 

وب‌سایت وایس که این خبر را منتشر کرده نوشته است مشخص نیست چه تعدادی از مدارس ژاپن هنوز قانون ممنوعیت مدل موی دم اسبی برای دختران را اجرا می‌کنند اما به یک تحقیق که در سال ۲۰۲۰ اشاره کرده نشان می‌دهد که از هر ۱۰ مدرسه در استان جنوبی فوکوکا، یک مدرسه ممنوعیت مدل‌های مو را اعمال می‌کند. 

در متن ژاپنی این تحقیق گفته شده: 

«در ۱۰ درصد مدارس این استان مدل موهای دم‌اسبی و بافت قلابی ممنوع است. همچنین درباره رنگ سنجاق و گیره سر، ربان‌ها و تعداد آن‌ها نیز محدودیت‌هایی وجود دارد.»

واکنش دانش‌آموزان و والدین به این قوانین سختگیرانه برخی مدارس چیست؟

در گزارش وایس نوشته شده که ممنوعیت موی دم اسبی تنها یکی از محدودیت‌های دانش‌آموزان در مدارس ژاپن است، قوانین مربوط به رنگ و اصلاح مو، ابرو، طول دامن و رنگ جوراب و لباس زیر، موارد دیگری از این قوانین سختگیرانه هستند و دانش‌آموزان ژاپنی در مواردی اگر موهای طبیعی‌شان به اندازه کافی صاف و مشکی نبوده مجبور شده‌اند مدارکی برای اثبات این که موهایشان را رنگ یا فر نکرده‌اند به مدارس ارائه دهند. این قوانین در ماه ژوئن سال ۲۰۲۰ مورد اعتراض دانش‌آموزان و والدین قرار گرفت و دولت ژاپن از هیات‌های آموزشی استانی خواست در این قوانین سخت‌گیرانه تجدید نظر کنند با این حال تغییر این قوانین در برخی مدارس به کندی صورت می‌گیرد. 

در تحقیقی که در سال ۲۰۲۰ در مدارس استان فوکاکو منتشر شده درباره سخت‌گیری مدارس درباره طول دامن، مدل ابرو، رنگ کمربند، جوراب و لباس زیر هم آمارهایی ارايه شده است.

اعتراض دانش‌آموزان و والدین به کجا رسیده است؟

از ماه ژوئن سال ۲۰۲۱ سازمان‌های دانش‌آموزی در ژاپن نسبت به این قوانین سختگیرانه اعتراض کردند. در هفته دوم ماه مارس ۲۰۲۲ موضوع قوانین سختگیرانه مدارس در رسانه‌های مختلف دنیا مطرح شد چون اعلام شد که حدود ۲۰۰ مدرسه دولتی ژاپن پنج قانون سخت‌گیرانه مربوط به رنگ و مدل مو و رنگ لباس زیر را حذف می‌کنند. سی ان ان، واشنگتن‌پست، گاردین، فرانس ۲۴ و بسیاری از رسانه‌های مهم دیگر این خبر را پوشش دادند اما در این خبرها جزییات حذف این پنج قانون مشخص نیست و هنوز معلوم نیست این قوانین سختگیرانه در مدارس دولتی دیگر استان‌ها و یا مدارس خصوصی هم حذف می‌شود یا خیر. در گزارش‌هایی که درباره حذف این قوانین منتشر شده به قوانین سفت و سخت مدارس ژاپن از جمله سایز دامن، لباس فرم، ممنوعیت رنگ مو و برداشتن ابرو نیز اشاره شده است و روایت‌های دانش‌آموزانی که با این قوانین سخت‌گیرانه درس خوانده‌اند منتشر شده است. 

خبرگزاری تسنیم و برخی رسانه‌های دیگر فارسی‌زبان گزارش‌هایی درباره «ممنوعیت مدل موی دم اسبی در مدارس ژاپن» منتشر کرده‌اند. 

منبع این گزارش‌ها، گزارشی است که در نشریه آمریکایی نیویورک‌پست منتشر شده که آن هم از یک سایت دیگر آمریکایی (VICE) نقل شده است. در گزارش اصلی به تحقیقی اشاره شده که در سال ۲۰۲۰ در یکی از استان‌های ژاپن انجام شده است. در این تحقیق تاکید شده از هر ۱۰ مدرسه در استان فوکوکا، یک مدرسه محدودیت‌هایی مانند ممنوعیت موی دم اسبی و برخی محدودیت‌های دیگر درباره لباس و مدل مو و ابروی دانش‌آموزان اعمال می‌شود. 

بر اساس گزارش‌هایی که در رسانه‌های معتبر منتشر شده در سال‌های اخیر اعتراض‌های گسترده‌ای از سوی دانش‌آموزان و والدین به قوانین برخی مدارس ژاپن شده و اقداماتی برای لغو این قوانین در دست انجام است. 

با این اوصاف فکت‌نامه به عنوان خبری «ممنوعیت مدل موی دم اسبی در مدارس ژاپن» نشان «گمراه‌کننده» می‌دهد.