آیا دادن امتیاز پایین به اپلیکیشن اینستاگرام منجر به کاهش ارزش سهام فیس‌بوک می‌شود؟

برخی هواداران قاسم سلیمانی در سالگرد کشته‌شدن او  پیشنهاد کرده‌اند، در واکنش به حذف پست‌های مرتبط با فرمانده پیشین سپاه قدس در اینستاگرام از طریق دادن امتیاز کم به این اپلیکیشن در گوگل‌پلی، باعث کاهش ارزش سهام کمپانی فیسبوک شوند. 

ایالات متحده نیروی قدس سپاه پاسداران را نیروی تروریستی می‌داند و اینستاگرام که اپلیکیشن آمریکایی است، به دلیل مغایرت با مسایل داخلی ایالات متحده، مانع انتشار محتوای به ادعای آنها تروریستی می‌شود.

به دنبال این اتفاق یکی از کاربران پیشنهاد داد: «اگر تمام فعالان مجازی انقلاب در نرم‌افزار گوگل پلی به برنامه اینستاگرام پایین‌ترین امتیاز یعنی یک را بدهند این عمل باعث کاهش شدید امتیاز اینستاگرام در گوگل‌پلی شده و در پی آن ارزش سهام کمپانی فیسبوک (مالک اینستاگرام) در بورس ریزش پیدا خواهد کرد و متعاقبا ضرر زیادی برای سهام‌داران خواهد داشت.»

?s=20

 

این ایده مورد استقبال برخی هواداران جمهوری اسلامی قرار گرفت:

?s=20

اما این ایده چقدر عملی و تاثیرگذار است؟ در اینجا ۵ نکته را بررسی می‌کنیم.

۱. امتیاز اینستاگرام در گوگل پلی استور چند است؟

کافیست اپلیکیشن گوگل پلی‌استور را در موبایل باز کنیم و اینستاگرام را در آن جستجو کرده و امتیاز آن را ببینیم. اما ماجرا به همین سادگی نیست. ما پیشنهاد می‌دهیم که امتیاز اینستاگرام را علاوه بر اپلیکیشن گوگل پلی استور، از نرم‌افزار وب‌براوزر خود هم چک کنید. 

نتایج در نخستین ساعات بامدادی ۱۵ دی ۱۴۰۰ به وقت تهران:

برای آدرس: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android

همان‌طور که می‌بینید امتیاز ۳/۴ برای اینستاگرام ثبت شده‌است.

اما برای آدرس: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=en&gl=US

همان‌طور که می‌بینید امتیاز ۴/۱ برای اینستاگرام ثبت شده‌است. اگه به آدرس دقت کنید در انتهای آن ۲ تگ URL را می‌بیند که اضافه شده‌است. تگ اول زبان کاربر (Host Language) و تگ دوم مکان کاربر (Geo Location) است. یعنی نشان می‌دهد که برای کاربران انگلیسی زبان (زبان سیستم‌عامل اندروید) در ایالات متحده، امتیاز اینستاگرام ۴/۱ است

حالا می‌توانید با این ۲ تگ بازی کنید و نتایج جالبی بگیرید:

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=en&gl=UK

برای کاربران انگلیسی زبان در بریتانیا امتیاز اینستاگرام، ۳/۹ است.

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=en&gl=IR

برای کاربر انگلیسی زبان از ایران، امتیاز اینستاگرام ۲/۳ است.

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=fa&gl=IR

برای کاربر فارسی زبان از ایران، امتیاز اینستاگرام ۲/۳ است.

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=fr&gl=FR

برای کاربر فرانسوی زبان از فرانسه، امتیاز اینستاگرام ۳/۹ است.

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=fr&gl=BR

برای کاربران فرانسوی زبان از برزیل، امتیاز اینستاگرام ۴/۴ است.

این بازی را به‌اندازه همه زبان‌های دنیا ضرب‌در همه کشورهای دنیا می‌توانید ادامه دهید! حدس می‌زنید این آدرس کدام دسته از کاربران است؟

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.instagram.android&hl=en&gl=GE

هرجا هست، امتیاز کاربران آن برای اینستاگرام ۴/۵ است.

همان‌طور که نشان داده‌شد، این تلاش بی‌فایده است و تاثیر جدی بر نتایج امتیاز گوگل در بین سهامداران آمریکایی ساکن در آمریکا نخواهد داشت!

۲. چقدر کاربر باید تلاش کنند تا امتیاز اینستاگرام در گوگل پلی استور تغییر کند؟

گوگل در توضیحات بخش امتیازات نوشته که امتیازهای آخرین ورژن‌های هر نرم‌افزار وزن بیشتری دارد زیرا برنامه‌ها می‌توانند در طول زمان تغییر کنند و توسعه‌دهندگان ویژگی‌هایی را اضافه و حذف کنند: «ما تعداد کل طول عمر مرورها را نشان می‌دهیم زیرا اطلاعات ارزشمندی درباره استفاده و طول عمر برنامه در اختیار کاربران قرار می‌دهد.» اما با توجه به اینکه وزن هر ورژن در این محاسبه دقیقا معلوم نیست و اینکه آیا این محاسبه صرفا به ورژن ربط دارد یا به فاصله زمانی هر ورژن، بنابراین محاسبات پایین کمی دقیق نیست اما کلیت داستان را به‌خوبی توضیح می‌دهد:

فرض کنید همه کاربران با بستن لوکیشن خود سعی کنند امتیاز کلی اینستاگرام (تصویر اول) را تغییر دهند. همان طور که می‌بینید بیش از ۱۲۹ میلیون‌نفر امتیازی داده‌اند که متوسط آن ۳/۴ شده‌است. فرض کنید می‌خواهیم ۱ نمره از این امتیاز کسر شود و به ۲/۴ برسد، چند نفر باید به اینستاگرام نمره ۱ بدهند؟ جواب یک کسر ساده است (تعداد را برحسب میلیون‌نفر محاسبه می‌کنیم):

بله به همین سادگی معلوم می‌شود که به ۹۲ میلیون‌ حساب کاربری (بیش از ۳ برابر کاربران اندروید در ایران) احتیاج داریم که امتیاز اینستاگرام را از ۳/۴ به ۲/۴ برسانیم. به همین ترتیب برای رسیدن به امتیاز ۱/۴ که تغییر محسوسی است به ۶۴۸ میلیون حساب کاربری (۵ برابر همه کاربرانی که از سراسر جهان تاکنون به اینستاگرام امتیاز داده‌اند) احتیاج داریم.

با توجه به اینکه وزن امتیازات براساس ورژن محاسبه می‌شود، با به‌روزرسانی‌های بعدی اینستاگرام، این تلاش هم خنثی می‌شود.

۳. نقش گوگل اینجا چیست؟

فرض کنیم با بسیج بین‌المللی میلیون‌ها نفر امتیاز یک به اینستاگرام بدهند. آیا گوگل تنها نظاره‌گر این اتفاق خواهد بود؟

خیر! گوگل در بخش توضیحات، مفصلا در مورد کامنت‌های نفرت‌انگیز و تهاجمی توضیح داده‌است. حتی اگر به فرض چنین حرکت عظیمی آن‌قدر به چشم می‌آید که گوگل به راحتی می‌تواند پایگاه داده خود را بررسی کرده و در زمان بسیار کوتاهی نظرات و امتیاز کاربرانی که در بازه زمانی خاصی وارد شده و کلمات خاصی را وارد کرده‌اند را شناسایی کند و آنها را به عنوان کاربر خرابکار (vandalist) برچسب بزند و پیام‌ها را اسپم کند.

۴. امتیاز اینستاگرام در گوگل‌پلی چه تاثیری روی ارزش سهام متا (صاحب فیسبوک، اینستاگرام، واتس‌اپ و متاورس) دارد؟

فرض کنیم این اعداد عظیم محقق شود و گوگل هم برخلاف تعهدی که در فروشگاهش به توسعه‌دهندگان داده، به‌خاطر رقابت با فیس‌بوک دست به هیچ کاری نزند و ریسک شکایت فیس‌بوک را به‌جان بخرد و امتیاز اینستاگرام کاهش پیدا کند. آیا فعالان بازار سرمایه از شرکت متا (صاحب فیس‌بوک و اینستاگرام و متاورس) مایوس می‌شوند؟ خیر! فعالان بازار سرمایه بسیار دقیق هستند و با داده‌کاوی و متن‌کاوی تقریبا تمام آنچه در توییتر و سایر پلت‌فرم‌ها می‌گذرد، تلاش می‌کنند آینده بازار سهام را حدس بزنند تا بهترین تصمیم را در خرید و فروش بگیرند. این فعالیت‌ها را نه انسان بلکه ماشین انجام می‌دهد و هوش مصنوعی هم آن را هدایت می‌کند. این فناوری‌ها به‌خصوص برای سهام‌داران عمده و بنگاه‌های سرمایه‌گذاری مهم که عمده سهام این شرکت‌ها را در سبدهای مشتریان خود دارند، جدی‌تر است. قطعا آنها می‌دانند چنین کمپین عظیمی در راه است و تصمیمات‌شان را با نتایج آن هم‌راستا می‌کنند.

۵. آیا سرمایه‌داران از این کار ضربه می‌خورند؟

فرض کنیم این اعداد عظیم محقق شود و گوگل هم دست به هیچ کاری نزند و امتیاز اینستاگرام کاهش پیدا کند و فعالان بازار سرمایه از شرکت متا مایوس شوند. آیا سرمایه‌داران عمده و قدرتمند وال‌استریت آسیب می‌بینند و ضربه می‌خورند؟ خیر! در بازار سرمایه چیزی وجود دارد به اسم «فروش استقراضی» یا شورت Short. بزرگان بازار سرمایه که چنین تغییر دراماتیکی را در وضعیت سهام یکی از بزرگ‌ترین کمپانی‌های عالم ببینید به محض شروع نشانه‌های آن، سهام شرکت «متا» را شورت می‌کنند و از این اتفاق ثروت بیشتری به‌دست می‌آورند!

جمع‌بندی

در واکنش به حذف پست‌های مربوط به قاسم سلیمانی در اینستاگرام برخی هواداران او پیشنهاد کرده‌اند با دادن امتیاز پایین به اپلیکیشن اینستاگرام در گوگل‌پلی باعث کاهش ارزش سهام فیسبوک شوند. 

اما آیا چنین چیزی ممکن است؟ خیر! به چند دلیل ممکن نیست. 

اول، به حساب و کتاب ریاضی برای کاهش یک امتیاز اینستاگرام دست کم به ۹۲میلیون حساب کاربری گوگل و برای کاهش دو امتیاز دست کم به ۶۴۸ میلیون حساب کاربری نیاز است.  تا الان در سراسر جهان ۱۲۹میلیون امتیاز در گوگل‌پلی به اینستاگرام داده شده است. در حال حاضر امتیاز کلی اینستاگرام ۳/۴ از ۵ است. 

دوم، سیستم امتیازدهی در گوگل‌پلی پیچیده است و به تاریخ به‌روزرسانی، منطقه و زبان بستگی دارد.

سوم، گوگل فعالیت دسته‌جمعی در چنین ابعادی را رصد می‌کند و می‌تواند فعالیت‌های سازمان‌یافته علیه یک پلتفرم را با عنوان خرابکار (Vandal) حذف کند. 

چهارم، سازوکار ارزش‌گذاری سهام کمپانی‌های بزرگ نیز پیچیده است. دور از ذهن است، کاهش امتیاز یکی از اپلیکیشن‌های یک شرکت در گوگل‌پلی، آن هم به صورت سازمان‌یافته تاثیری در ارزش سهام شرکتی در ابعاد متا داشته باشد.