تورم تک رقمی در دولت اول روحانی

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری پیشین ایران، دوشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۰ در آخرین گفت‌وگوی خود با تلویزیون دولتی ایران در پاسخ به پرسشی درباره تحقق وعده‌های اقتصادی خود گفت:

«در سال ۹۴ در ماه‌های آخر ۹۴، تورم تک رقمی شد. یعنی زیر ۱۰ درصد رسیدیم. در سال ۹۵ و ۹۶ تورم تک رقمی بود. در سال ۹۷ در ماه‌های اول در بهار هنوز هم تک رقمی بود. پس در تحقق این وعده که تورم را مهار کنیم، موفق شدیم و انجام دادیم.»

 

به استناد گزارش‌های مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه که مقایسه نرخ تورم در یک ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل از آن به حساب می‌آید، از آذرماه سال ۹۴ تک رقمی شد و به ۹/۴ درصد رسید. از سویی دیگر در دیگر ماه‌های باقی‌مانده از سال ۹۴ نیز نرخ تورم نقطه به نقطه تک‌رقمی بود، اما در نهایت نرخ تورم میانگین سال ۹۴ که مقایسه نرخ تورم ۱۲ ماه منتهی به پایان هر سال در مقایسه با دوره مشابه سال قبل از آن است تک رقمی نشد و مرکز آمار ایران آن را نرخ تورم متوسط سالانه ۱۳۹۴ را  ۱۱/۱ درصد اعلام کرد.

سال ۹۵ در نهایت سالی بود که وعده تک رقمی شدن نرخ تورم هم در سطح تورم‌های نقطه به نقطه ماهانه و هم از لحاظ تورم متوسط سالانه تک رقمی شد و بر اساس اعلام مرکز آمار ایران ۶/۹ درصد گزارش شد.

آخرین باری که نرخ تورم در اقتصاد ایران تک رقمی اعلام شده بود به سال ۱۳۶۹ باز‌می‌گشت و پس از ۲۶ سال یک‌بار دیگر نرخ تورم سالانه به عددی کمتر از ۱۰ درصد می‌رسید. 

این وضعیت در سال ۹۶ نیز تکرار شد و نرخ تورم متوسط در پایان آن سال نیز اگرچه نسبت سال ۹۵ افزایش یافته بود اما با ثبت رقم ۸/۲ درصد در نهایت در محدوده تک رقمی باقی‌ماند.

اما وضعیت شکننده تورم تک رقمی و زیر ۱۰ درصد ادامه نیافت و دولت دوم حسن روحانی نتوانست دستاورد نرخ تورم تک‌رقمی را حفظ کند. نرخ تورم نقطه به نقطه از خردادماه سال ۹۷ به محدوده بالای ۱۰ درصد بازگشت و نرخ تورم متوسط نیز در پایان آن سال ۲۶/۹ درصد اعلام شد.

اما نرخ تورم در سال‌های بعد حتی با جهش‌هایی همراه شد که تنها با رکورد تاریخی تورم ۴۹/۴ درصدی در سال ۱۳۷۴ قابل مقایسه است. نرخ تورم متوسط در سال ۱۳۹۹ بر اساس اعلام مرکز آمار ایران ۳۶/۴ درصد رسید که دومین رکورد تاریخی در ۷۰ سال گذشته به حساب می‌آمد.

 

آخرین گزارش‌های تورم در ایران چه می‌گوید؟

آخرین گزارش مرکز آمار ایران از شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی پیش از پایان دولت حسن روحانی مربوط به تیرماه امسال (۱۴۰۰) است. 

بر اساس این گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه در تیر ماه ۱۴۰۰ به ۴۳/۶ درصد رسید. همچنین در این گزارش نرخ تورم متوسط یا به تعبیری نرخ تورم ۱۲ ماه منتهی به تیرماه ۱۴۰۰ در مقایسه با دوره مشابه پارسال نیز ۴۴/۲ درصد گزارش شده است.

با این حساب اگرچه حسن روحانی در دو سال پیاپی توانست نرخ تورم را در محدوده تک‌رقمی ثبت کند اما در تداوم این وضعیت ناکام ماند و حتی به سمت ثبت رکوردی جدید و تاریخی از بالاترین نرخ تورم پیش رفت.

در مجموع میانگین نرخ تورم در دوره زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ که دوره کاری حسن روحانی و دو دولت اوست بر اساس گزارش‌های آماری مرکز آمار ایران ۲۱/۴ درصد بوده است.

 

جمع‌بندی

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری پیشین ایران در آخرین گفت‌وگوی خود با تلویزیون دولتی ایران در پاسخ به پرسشی درباره تحقق وعده‌های اقتصادی خود گفت: «در سال ۹۴ در ماه‌های آخر ۹۴، تورم تک رقمی شد. یعنی زیر ۱۰ درصد رسیدیم. در سال ۹۵ و ۹۶ تورم تک رقمی بود. در سال ۹۷ در ماه‌های اول در بهار هنوز هم تک رقمی بود. پس در تحقق این وعده که تورم را مهار کنیم، موفق شدیم و انجام دادیم.»

نرخ تورم سالانه در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ به ترتیب ۶/۹ و ۸/۲ درصد بود که از کاهش نرخ تورم حکایت می‌کرد. نرخ تورم در این دو سال در محدوده تک رقمی نوسان کرد که پس از ۲۶ سال در اقتصاد ایران تکرار می‌شد.

اما این تمام واقعیت تورم در سال‌های کاری دولت حسن روحانی نبود. نرخ تورم تک رقمی از سال ۱۳۹۷ از دست رفت و پدیده‌ای پایدار نبوده است، به طوریکه نرخ تورم سالانه در پایان پارسال به ۳۶/۴ درصد رسید. متوسط نرخ تورم سالانه در بازه زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ به استناد گزارش‌های مرکز آمار ایران ۲۱/۴ بوده است.

با این حساب ادعای حسن روحانی درباره تک رقمی بودن نرخ تورم در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ «درست» ارزیابی می‌شود.