آیا واکسیناسیون در جهان موثر نبوده است؟

ابوالفضل ابوترابی نماینده نجف‌آباد، تیران و کرون در مجلس شورای اسلامی روز ۱۴ تیر ۱۴۰۰ در گفتگویی با خبرگزاری ایسنا با بیان اینکه واکسیناسیون اولویت جامعه نیست، مدعی شد: «تجربه کشورهای جهان نشان می‌دهد که واکسیناسیون چندان مؤثر نبوده است.» او در این گفتگو از کشورهای روسیه، انگلستان، اسرائیل و آمریکا به عنوان کشورهایی که بیشتر مردم آن واکسن زده‌اند ولی واکسیناسیون در این کشورها موثر نبوده، نام برده و گفته: «در روسیه و انگلستان که بیشتر جمعیت آنها واکسن کرونا دریافت کرده‌اند هم‌اکنون از نظر کرونا و تعداد مبتلایان و فوتی‌ها وضعیت بدی دارند و حتی شرایط آنان از ایران هم بدتر و حادتر است. رژیم اشغالگر قدس تقریباً ۱۰۰ درصد جمعیت خود را واکسن زده است، اما امروز شرایط خوبی ندارد. در آمریکا نیز بیشتر جمعیت، واکسن کرونا دریافت کرده‌اند، اما آمار فوتی‌ها و مبتلایان این کشور در حال افزایش است.» به باور این نماینده مجلس اولویت امروز جامعه نباید واکسیناسیون باشد، بلکه اولویت اصلی رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.

 

آیا واکسیناسیون در مقابله با شیوع ویروس کرونا در کشورهای روسیه، انگلستان، اسرائیل و آمریکا موثر نبوده است؟ آیا اوضاع شیوع کرونا در این کشورها افزایشی است؟ در این مطلب به این سوال‌ها پاسخ می‌دهیم.

 

تاثیر واکسیناسیون در مقابله با شیوع ویروس کرونا

اولین واکسن کووید ۱۹در تاریخ ۸ دسامبر ۲۰۲۰ در کشور انگلستان تزریق شد. حدود هفت ماه از آغاز واکسیناسیون سراسری برای مقابله با ویروس کرونا در دنیا می‌گذرد.

مجله علمی نِیچر در روز ۴ ماه ژوئن ۲۰۲۱ (حدود یک ماه پیش) با انتشار مقاله‌ای با عنوان «شش ماه پس از تولید واکسن کووید: آنچه ۱/۷ میلیارد دوز به دانشمندان آموخته است»، نتایج حاصل شده را فوق تصور دانشمندان دانسته و نوشته:

• دیتاهای بسیاری از کشورهای دنیا نشان می‌دهد که واکسیناسیون موفق بوده است.
• واکسن فایزر-بایون تک در کشور اسرائیل ایمنی ۹۴ درصد افراد واکسینه شده در گروه سنی بالای ۸۵ سال را تامین کرده که درصد بسیار بالایی است.
• واکسن آکسفورد آسترازنکا در کشور انگلستان ایمنی ۸۰ درصد افراد واکسینه شده در گروه سنی بالای ۷۰ سال را تامین کرده است.
• چندین کشور با نرخ واکسیناسیون بالا - از جمله اسرائیل و انگلستان - کاهش چشمگیر مرگ و میر و بستری شدن در بیمارستان به دلیل COVID-19 را ثبت کرده اند.
• وزارت بهداشت و درمان انگلستان، برآورد کرده که واکسیناسیون جان حدود ۱۳ هزار شهروند انگلیسی بالای ۶۰ سال را نجات داده است.

 

در انگلستان تا روز اول ماه ژوئن ۲۰۲۱ یک سوم شهروندان هر دو دوز واکسن کرونا و حدود ۷۵ درصد شهروندان تنها یک دوز واکسن را دریافت کردند. در همین تاریخ برای اولین بار از زمان شیوع ویروس کرونا، دولت انگلستان رسما اعلام کرد که هیچ فردی در این روز به دلیل بیماری کرونا از دنیا نرفته است. بی بی سی در گزارشی در این روز با اعلام خبر «روز بدون مرگ کرونایی» نوشته تا این روز حدود ۲۶ میلیون شهروند انگلیسی هر دو دوز و بیش از ۳۹ میلیون شهروند دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند.

 

آسوشیتدپرس روز ۲۹ ژوئن ۱۴۰۰ (یک هفته پیش از نوشته شدن این گزارش) در گزارشی اعلام کرد که تقریبا تمام کسانی که این روزها به دلیل ویروس کرونا در آمریکا از دنیا می‌روند، کسانی هستند که واکسن کرونا نزده‌اند. نویسندگان این گزارش می‌نویسند: «مرگ مبتلایان به کرونا در آمریکا روزانه به کمتر از ۳۰۰ نفر رسیده اگر همه افراد واکسن کرونا را می‌زدند، می‌توانست صفر باشد.» 

براساس آمار منتشر شده در این گزارش:

• از ۱۰۷ هزار بیمار کرونایی بستری شده در بیمارستان، تنها ۱۲۰۰ نفر معادل ۱/۱ درصد آنان واکسینه شده بودند.
• از ۱۸ هزار مرگ کرونایی در ماه می تنها ۱۵۰ نفر معادل ۰/۸ درصد، واکسینه شده بودند یعنی روزانه ۵ مرگ کرونایی واکسینه شده اتفاق افتاده است.

 

رفع محدودیت‌های کرونایی

با افزایش شمار افراد واکسینه شده در برابر ویروس کرونا، محدودیت‌های کرونایی در کشورهای یاد شده به شدت کاهش یافته است. روز ۵ جولای ۱۴۰۰ دولت بریتانیا خبر داد که کل محدودیت‌های کرونایی از روز ۱۹ ماه جولای یعنی دو هفته دیگر در انگلستان برداشته می‌شود. (البته قرار است روز ۱۲ جولای این تصمیم مجدد بررسی شود.)

از ۵۰ ایالت کشور آمریکا، ۴۵ ایالت محدودیت‌های کرونایی را برداشته و ۵ ایالت محدودیت‌های کرونایی را کاهش داده است. در حال حاضر ماسک زدن در اماکن عمومی الزامی نیست و مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که بیشتر مردم دیگر از ماسک استفاده نمی‌کنند و زندگی به سیاق سابق بازگشته است.

همین وضعیت در اسرائیل نیز حاکم است. نیویورک تایمز اول ماه ژوئن ۱۴۰۰ در گزارشی از رفع اکثر محدودیت‌های کرونایی در این کشور خبر داد.

 

روسیه در وضعیتی متفاوت

در میان کشورهایی که ابوالفضل ابوترابی مستند به آمارهای آنها، واکسیناسیون را بی‌اثر خوانده، روسیه وضعیت متفاوتی دارد. آمارها نشان می‌دهد که تعداد مرگ و میرهای کرونایی در این کشور طی روزها و هفته‌های گذشته افزایشی بوده است:

نکته اصلی این است که عملیات واکسیناسیون در کشور روسیه به کندی پیش می‌رود و از این حیث روسیه را نمی‌توان با آمریکا، اسرائیل و انگلستان که بخش قابل توجهی از شهروندان آنها واکسینه شده‌اند مقایسه کرد. روسیه تا روز ۵ جولای ۱۴۰۰ تنها ۱۷ درصد شهروندان خود را واکسینه کرده است. نمودار زیر عملیات واکسیناسیون در چهار کشور اسرائیل، آمریکا، انگلستان و روسیه و معدل جهانی را نشان می‌دهد:

بنابراین آمار این کشور، که از میانگین جهانی نیز کمتر شهروندان خود را واکسینه کرده، را نمی‌توان مستند بی‌اثر بودن واکسیناسیون معرفی کرد.

 

جمع‌بندی

ابوالفضل ابوترابی نماینده نجف‌آباد در مجلس شورای اسلامی مدعی است: «تجربه کشورهای جهان نشان می‌دهد که واکسیناسیون چندان مؤثر نبوده است.» او در این گفت‌وگو از کشورهای روسیه، انگلستان، اسرائیل و آمریکا به عنوان کشورهایی که بیشتر مردم آن واکسن زده‌اند ولی واکسیناسیون در این کشورها موثر نبوده نام برده و آنان را دلیل ادعای خود اعلام کرده است. 

«فکت‌نامه» این ادعا را بررسی و به این نتایج دست یافت:

• آمریکا، انگلستان و اسرائیل هر سه محدودیت‌های کرونایی را به شدت کاهش داده‌اند و تقریبا زندگی در این کشورها به حالت عادی بازگشته است.
• انگلستان حدود یک ماه پیش اولین روز بدون مرگ کرونایی را تجربه کرد.
• از ۱۸ هزار مرگ کرونایی در ماه می در آمریکا تنها ۱۵۰ نفر واکسینه شده بودند.
• بیماران و مرگ و میرهای کرونایی در آمریکا عموما افرادی را شامل می‌شود که واکسن نزده‌اند.
• برخلاف سه کشور آمریکا، انگلستان و اسرائیل که بخش عمده‌ای از شهروندان خود را واکسینه کرده و بحران کرونا را تا حد زیادی پشت سرگذاشته‌اند، روسیه تاکنون تنها ۱۷ درصد جمعیت خود را واکسینه کرده و هنوز آمار مرگ و میر کرونایی در این کشور افزایشی است بنابراین اساسا روسیه را نمی‌توان کشوری خواند که بیشتر شهروندان‌اش را واکسینه کرده است.

از این رو به ادعای ابوالفضل ابوترابی نماینده نجف‌آباد در مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه: «تجربه کشورهای جهان نشان می‌دهد که واکسیناسیون چندان مؤثر نبوده است»، نشان «شاخ‌دار» می‌دهیم.