ادعای زاکانی درباره محدودیت اینترنت، امنیت کودکان در فضای مجازی و غیرت میشل اوباما!

علیرضا زاکانی نامزد انتخابات ریاست جمهوری، روز ۲۴ خرداد ۱۴۰۰ در نشستی در دانشگاه امیرکبیر گفته است:

«اینترنت امن یعنی فرزندان ما در اینترنت امنیت داشته باشند و شما (همتی) حداقل به اندازه خانم آقای اوباما غیرت داشته باشید که گفت من اجازه نمی‌دهم دو تا دخترم در اینترنت بچرخند.»

گفته او اشاره به صحبت‌های عبدالناصر همتی در سومین مناظره انتخاباتی دارد که با اشاره به شعار «اینترنت امن» گفته بود منظور رقبای او از اینترنت امن «بستن اینستاگرام» است. 

«غیرت» یک مفهوم انتزاعی و غیر قابل اندازه‌گیری و سنجش است، پس اندازه‌گیری غیرت میشل اوباما غیرممکن است. 

آیا میشل اوباما گفته اجازه نمی‌دهد فرزندانش در اینترنت بچرخند؟ 

اشاره آقای زاکانی به گفته‌های سال‌ها پیش میشل اوباما همسر رئیس جمهوری پیشین آمریکا است. خانم اوباما ده سال و نیم پیش در فوریه ۲۰۱۱ (۲۰ بهمن ۱۳۸۹) گفته بود او طرفدار استفاده کودکان از فیسبوک نیست و دخترانش از آن استفاده نمی‌کنند. 

ساشا و مالیا اوباما در آن زمان ۹ و ۱۲ ساله بودند. فیسبوک از سال ۲۰۱۱ برای عضویت افراد شرط سن ۱۳ سال را گذاشته و طبیعتا دختران اوباما در آن زمان اجازه ساختن حساب کاربری در فیسبوک نداشته‌اند. 

میشل اوباما یک بار دیگر در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۳ (۸ آذر ۱۳۹۲) میشل اوباما در یک گفت‌وگوی تلویزیونی با شبکه ABC نظرش در مورد دسترسی دخترانش به فیسبوک را این‌گونه توضیح داده‌بود : «من هنوز اعتقاد چندانی به فیس بوک برای جوانان ندارم ... به خصوص برای آنها (دو دخترش)، زیرا آنها در معرض دید عموم قرار دارند… برخی موارد وجود دارد که نیازی نیست آنها ببینید و یا بخشی از آن باشند...بنابراین ما سعی می کنیم از آنها در برابر صدای زیاد مردم محافظت کنیم.» 

او در ادامه با اشاره به سن فرزندانش گفته بود که :«ساشا ۱۲ ساله هنوز به اندازه کافی بزرگ نشده تا بتواند در شبکه های اجتماعی حضور داشته باشد و دسترسی مالیا ۱۵ ساله به شبکه های اجتماعی هنوز محدود است.»

آیا شبکه‌های اجتماعی برای عضویت افراد شرط سنی دارند؟

بر اساس قوانین فیسبوک عضویت کودکان زیر ۱۳ سال در این شبکه اجتماعی ممنوع است و سازوکاری برای گزارش فعالیت کودکان در این شبکه اجتماعی تدارک دیده شده است. 

علاوه بر فیسبوک افراد برای عضویت در اینستاگرام، توییتر، اسنپ‌چت و تیک‌تاک نیز باید بیشتر از ۱۳ سال سن داشته باشند. شرط سنی ساختن حساب کاربری در واتس‌اپ هم ۱۳ سال است. دارندگان حساب کاربری در یوتیوب باید ۱۸ سال داشته باشند. البته شرایطی برای استفاده افراد ۱۳۴ تا ۱۸ ساله تحت نظارت والدین تدارک دیده شده است.

برخی شبکمه‌های اجتماعی پلتفرم‌های اختصاصی برای استفاده از کودکان تحت نظارت والدین تدارک دیده‌اند. مثل Messenger kids یا youtube kids و… سیستم‌عامل‌های اندروید و آی‌اواس نیز شرایطی را برای کنترل و نظارت والدین روی رفتار آنلاین کودکان فراهم کرده‌اند. 

اینترنت امن برای کودکان یا محدودیت اینترنت برای همه؟

ما نیت‌خوانی نمی‌کنیم، اما مقایسه آزادی اینترنت در ایران و سایر کشورها نشان می‌دهد نگرانی از عدم امنیت اینترنت، در حد نگرانی میشل اوباما در ایران چندان موضوعیت ندارد. 

به جز اینستاگرام و واتس‌اپ تمام پلتفرم‌های پرطرفدار شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان در ایران فیلترند، بنابراین نگرانی آقای زاکانی از فعالیت کودکان ایرانی در فیسبوک، یوتیوب، تلگرام، سیگنال و… کاملا بی‌مورد است. 

اما علاوه بر این زاکانی پیش از این یکی از مدافعان فیلترینگ بوده است. او اردیبهشت ۹۹ رسما از نامه ۴۰۰ طلبه برای فیلترینگ اینستاگرام حمایت کرد و به نویسندگان نامه «خدا قوت» گفت.