امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی
رئیس بنیاد شهید
طبق آمار رسمی نرخ تورم سال گذشته ۴۹/۵ درصد بود که در تاریخ ایران بی‌سابقه است.
نادرست
آیا «نرخ رسمی تورم در سال گذشته» ۴۹/۵ در صد است؟
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، نماینده مجلس و نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰، روز یازدهم خرداد در برنامه انتخاباتی در رادیو اقتصاد گفته است:
«نرخ های رسمی می گویند تورم سال گذشته، ۴۹/۵ درصد تورم داشتیم و فکر نمی‌کنیم در تاریخ ایران چنین نرخ تورمی را تجربه کرده باشد.»
با اینکه ایران یکی از بالاترین رکوردهای تورمی تاریخ معاصر در سال گذشته شکسته شده، اما هم عدد و هم ادعای آقای قاضی‌زاده هاشمی درباره بی‌سابقه بودن نرخ تورم در سال گذشته نادرست است و دست کم با «آمار رسمی» همخوانی ندارد.
نرخ رسمی تورم در سال گذشته چقدر است؟
طبق آمار رسمی نرخ تورم در سال ۱۳۹۹ دقیقا ۳۶/۴ درصد است. این عدد اول فروردین ۱۴۰۰ توسط مرکز آمار محاسبه شده است. بانک مرکزی ایران تا همین الان شاخص تورم سال ۱۳۹۹ را منتشر نکرده است، اما در یکی گزارش تحولات اقتصاد کلان ۱۳۹۹ بانک مرکزی نرخ تورم سال گذشته معادل ۳۶/۴ درصد اعلام شده که برابر نرخ اعلام شده از سوی مرکز آمار است.
آیا تورم «سال گذشته» بی‌سابقه است؟
طبق آمار رسمی نرخ تورم سال ۱۳۹۹ سومین نرخ بزرگ تورم بعد از پایان جنگ جهانی دوم، بعد از سال ۱۳۲۳ است. نرخ تورم ۴۹/۴ درصدی سال ۱۳۷۴ اولین و نرخ تورم ۴۱/۲ درصدی دومین نرخ تورم رسمی است.
عدد ۴۹/۵ درصد از کجا آمده؟
حدس می‌زنیم آقای قاضی‌زاده هاشمی نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردین ۱۴۰۰ را با نرخ تورم سالانه سال گذشته اشتباه گرفته است.
بر اساس اعلام مرکز آمار نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردین ۱۴۰۰ دقیقا ۴۹/۵ درصد و در اردیبهشت ۴۶/۹ درصد بود. احتمالا آقای قاضی‌زاده هاشمی نرخ تورم نقطه به نقطه دو ماه گذشته را با «تورم سال گذشته» اشتباه گرفته است.
تورم نقطه به نقطه یکی از شاخص‌هایی مهم در اندازه‌گیری سطح افزایش قیمت‌ها را در یک بازه یک ساله است، اما با تورم سالانه فرق می‌کند. تورم نقطه به نقطه میزان افزایش قیمت‌ها در یک تاریخ مشخص به نسبت سال قبل از آن را نشان می‌دهد، اما تورم سالانه میانگین افزایش قیمت سبد کالا و خدمات را در یک دوره یک ساله به نسبت سال قبل می‌سنجد.
تورم نقطه به نقطه به شدت متاثر نوسان‌های قیمتی است. معمولا نرخ تورم سالانه با فاصله و با شیب ملایم تورم نقطه به نقطه را دنبال می‌کند.
طبق آمار رسمی نرخ تورم ۳۶/۴ درصدی در سال ۱۳۹۹ سومین نرخ بزرگ تورم بعد از پایان جنگ جهانی دوم، بعد از سال ۱۳۲۳ است. نرخ تورم ۴۹/۴ درصدی سال ۱۳۷۴ اولین و نرخ تورم ۴۱/۲ درصدی دومین نرخ تورم رسمی است.
آیا تورم نقطه به نقطه ۴۹/۵ درصدی در تاریخ ایران بی‌سابقه است؟
خیر. آمار تورم نقطه به نقطه ۴۹/۵ درصدی در فروردین ۱۴۰۰ هم بی‌سابقه نیست. طبق داده‌های مرکز آمار در فروردین، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۸ به ترتیب ۵۱/۴، ۵۲/۱ و ۵۰/۵ درصد بوده است.
