شبکههای اجتماعی
تلگرام، توییتر، اینستاگرام، فیسبوک،...
کشف ۱۷۰ میلیارد دلار پول نقد از مقامهای ایرانی در دبی.
نادرست
مخاطبان فکتنامه از ما پرسیدهاند آیا این فیلم صحت دارد؟
در این فیلم چند نفر در حال بازرسی صندوقهایی پر از پول دیده میشوند. در نوار کناری ویدئو نوشته شده:
«۱۷۰ میلیارد دلار به وسیله یک هواپیمای خصوصی ایرانی به همراه سه مقام ایرانی به سرپرستی دیپلماتهای ایرانی که قصد قاچاق به کشورهای اروپایی را داشتند در امارات بازداشت شد. مقامات امارات اعلام کردند به زودی نام تمام دیپلماتهای ایران را افشا میکنیم.»
این ویدئو جدید نیست. پارسال هم این فیلم به همراه همین توضیحات در شبکههای اجتماعی فارسیزبان منتشر شده بود.
#افشاگری
— دایان - ترکمن (@dayan_turkmen) November 28, 2019
مقامات امنیتی فرودگاه بین،المللی #دبی
١٧٠ میلیارد دلار بوسیله یک هواپیما خصوصی ايرانى بهمراه ٣ مقام ايرانى به سرپرستی دیپلمات هاى ایران که قصد قاچاق به کشور اروپایی را داشتند در امارات بازداشت شد#IranProtests
#اعتراضات_سراسری pic.twitter.com/3hcEwU29Di
فیلم ربطی به ایران ندارد، اما پیش از این در شبکههای اجتماعی عربزبان دست به دست چرخیده بود. پلیس دبی در تاریخ ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹ (۲۰ شهریور ۱۳۹۸) بیانیهای صادر کرد و توضیح داد که پولها جعلیاند و ماجرای این ویدئو مربوط به تلاش یک دارو دسته تبهکار آفریقایی برای فریب دادن و کلاهبرداری از یک شخص است.
با این حساب تردیدی نیست که توضیحات و شرح این ویدئو جعلی و غیرواقعی است، اما صرف نظر از این به نظر میرسد نویسندگان این قصه جعلی درک درستی از اعداد و ارقام ندارند.
۱۷۰ میلیارد دلار حدود ۳/۵ برابر درآمد نفتی ایران در شرایط عادی و زمانی است که ایران بتواند بدون تحریم روزانه ۳/۵ تا ۴ میلیون بشکه نفت بفروشد. حجم کل ذخایر ارزی ایران که البته همهاش نقد نیست، بسیار کمتر از این رقم است. گفته میشود کل ذخایر ارزی ایران که در سال ۲۰۱۸ معادل ۱۲۱.۶ میلیارد دلار بوده، اما به دلیل کاهش درآمدهای ارزی ناشی از تحریمها در سال ۲۰۱۹ به ۱۲/۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به کمتر از ۸/۸ میلیارد رسیده است.
۱۷۰ میلیارد دلار حدود ۱۰ درصد کل دلارهای نقد است که به صورت اسکناس یا سکه در گردش است. تصور اینکه چند دیپلمات ایرانی ۱۰ درصد کل پول نقد دنیا را سوار هواپیما کنند و به خارج ببرند، دشوار است.
اما بیایید این حساب و کتابها را کنار بگذاریم و ببینیم آیا نقل و انتقال چنین حجمی از پول -آن هم با هواپیمای خصوصی- به صورت فیزیکی ممکن است؟
یک میلیارد دلار اسکناس ۱۰۰ دلاری باید حجمی به اندازه تصویر زیر داشته باشد. حالا این عکس را در ۱۷۰ ضرب کنید تا ببینید ۱۷۰ میلیارد دلار پول نقد چقدر میشود؟!
خلاصه اینکه باید گفت آنچه تحت عنوان فیلم افشاگرانه «کشف ۱۷۰ میلیارد دلار پول نقد از مقامهای ایرانی در دبی» در شبکههای اجتماعی منتشر شده، واقعیت ندارد. این فیلم پارسال در شبکههای اجتماعی پخش شده، ربطی به ایران ندارد و طبق اطلاعیه پلیس دبی این فیلم مربوط به کلاهبرداری یک دارو دسته آفریقایی است. دلارهای داخل فیلم تقلبیاند و ماجرا هیچ ربطی به ایران و مقامها و دیپلماتهای ایرانی ندارد.
پیدا است کسی که شرح جعلی را روی این ویدئو نوشته درکی از ۱۷۰ میلیارد دلار پول نقد ندارد. ۱۷۰ میلیارد دلار چیزی حدود ۱۰درصد کل دلارهای نقد در گردش دنیا است. چنین حجمی از پول اصلا در ایران وجود ندارد و حتی اگر وجود داشت نقل و انتقال این قدر پول نقد، با هواپیما قابل تصور نیست.
با این اوصاف فکتنامه روی این «ویدئوی افشاگرانه» مهر جعلی میزند و به آن نشان «نادرست» میدهد.