مهران احمدی
بازیگر و کارگردان
کل هنرپیشههای سینما و تلویزیون که از راه بازیگری امرار معاش میکنند بیش از ۷۰ نفر نیستند.
نادرست
مهران احمدی بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون، روز ۵ اردیبهشت سال ۱۳۹۹ در برنامه دورهمی با اجرای مهران مدیری، به انتقادها علیه سینماگران که از پرداخت مالیات سرباز میزنند پاسخ داد. او گفت برخی با مقایسه مهران مدیری و یک راننده تاکسی میگویند چرا این طرف بی ام و سوار میشود و مالیات نمیدهد آن یکی تاکسی دارد و باید مالیات بدهد؟ او با بیان اینکه این مقایسه اشکال دارد و نباید انجام شود، مدعی شد:
«کل هنرپیشههای سینما و تلویزیون حرفهای اعم از خانم و آقا که از این راه امرار معاش میکنند بیش از ۷۰ نفر نیستند.» او کار این ۷۰ نفر را خاطره سازی برای نسلهای آتی خواند و انتقادها در خصوص چرایی مالیات ندادن هنرپیشهها را بیمورد دانست.
آیا تعداد کل هنرپیشههای حرفهای سینما و تلویزیون، که از این راه امرار معاش میکنند ۷۰ نفر است؟ آیا تعداد افراد یک صنف یا نوع حرفه در پرداخت یا معافیت مالیاتی اثرگذار است؟ فکتنامه در این گزارش میکوشد به این دو پرسش پاسخ دهد:
۱- تعداد هنرپیشههای حرفهای سینما و تلویزیون
با یک جستوجوی ساده در اینترنت میتوان اسامی هنرپیشههای حرفهای و شناخته شده سینما و تلویزیون را استخراج کرد، این بخش ماجرا چندان پیچیده نیست. نگاهی به وب سایت خانه سینما نیز میتواند مرجع خوبی برای یافتن تعداد فعالان این حوزه باشد. براساس اطلاعات منتشر شده در خانه سینما، این صنف بیش از ۳ هزار عضو دارد. شرط عضویت در خانه سینما فعالیت حرفهای در یکی از بخشهای تولید، توزیع و نمایش سینمای ایران است. البته روشن نیست چند نفر از این ۳هزار عضو خانه سینما، را هنرپیشهها تشکیل میدهند اگر ده درصد آنها بازیگر باشند بیش از ۳۰۰ بازیگر حرفهای داریم.
نگاهی به اسامی بازیگرانی که در چند سال اخیر در فیلمها و سریالها حضوری مستمر داشتهاند نشان میدهد که در تاریخ سینما، تلویزیون و تئاتر ایران نام بیش از ۷۰۰ هنرپیشه را ثبت کرده که در این لینک اسامی آنها در دسترس است. خیلی از آنها دیگر فعال نیستند برخی از آنها نیز فوت کردهاند ولی روشن نیست دقیقا کدام یک از آنها از این راه امرار معاش میکنند ولی قاعدتا آنها که این روزها در سینما و تلویزیون حضوری مستمر دارند و در پروژههای گوناگون ایفای نقش میکنند را بتوان بازیگران حرفهای دانست که از این راه امرار معاش میکنند هرچند ممکن است برخی از آنها در سایر حرفهها مثل رستوران و کافهداری یا برجسازی و … نیز دستی داشته باشند ولی نمیتوان آنها را بازیگران غیرحرفهای دانست. بلکه آنها از سرمایه و شهرت خود در حرفههای دیگر نیز استفاده میکنند و البته مالیات آن را نیز جداگانه باید پرداخت کنند.
بنابراین برای روشن شدن ادعای مهران احمدی و فقط برای نمونه (افراد دیگری نیز میتوانند در این جدول باشند و یا ممکن است برخی از این افراد ادعا کنند که سینما حرفه آنها نیست و میتوانند ما را تصحیح کنند) اسامی ۱۰۵ بازیگر حرفهای که طی سالهای اخیر در سینما و تلویزیون حضوری مستمر داشتهاند در جدول زیر آمده است.
۲- آیا بازیگران از پرداخت مالیات معافاند؟
آیا تعداد افراد یک صنف یا نوع حرفه در پرداخت یا معافیت مالیاتی اثرگذار است؟ مطابق ماده ۱ قانون مالیاتهای مستقیم، افراد زیر باید مالیات پرداخت کنند:
۱- کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران
۲- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل میکند.
۳- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران تحصیل میکند.
۴- هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل مینماید.
۵- هر شخص غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل میکند و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمکهای فنی و یا واگذاری فیلمهای سینمایی (که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آنها میگردد) از ایران تحصیل میکند.
بنابراین تمام افراد جامعه از هر صنف و حرفهای که باشند باید مالیات درآمد خود را پرداخت کنند و قانون استثنایی قائل نشده است.
ماده ۲ قانون مالیاتهای مستقیم اشخاصی که مشمول پرداخت مالیات نیستند را به این شرح اعلام کرده است: وزارتخانهها و موسسات دولتی، دستگاههایی که بودجه آنها بوسیله دولت تامین میگردد، شهرداریها و بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت مالیاتی از رهبر فعلی و پیشین انقلاب اسلامی. غیر از این ۴ بخش تمام اشخاص حقیقی و حقوقی باید مالیات پرداخت کنند و از این حیث میان رانندگان تاکسی و بازیگران شناخته شده و کمتر شناخته شده سینما و تلویزیون وجود ندارد.
طبق ماده ۸۱ قانون مالیاتهای مستقیم تنها درآمد حاصله از فعالیت کشاورزی از پرداخت مالیات معاف است.
بنابراین درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی از هر صنف که باشند مشمول مالیات است تنها قانون بودجه سالیانه مشخص میکند که چه سقفی از درآمد از پرداخت مالیات معاف است. یعنی کم درآمدها از پرداخت مالیات معاف اند ولی اینکه چه میزانی از درآمد، کم و معاف از مالیات محسوب میشود را قانون در بودجه سنواتی تعیین میکند. بر اساس تبصره ۶ قانون بودجه امسال (سال ۱۳۹۹)، سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم سالانه ۳۶ میلیون تومان تعیین شده است. یعنی افرادی که کمتر از ۳ میلیون تومان در ماه درآمد دارند از پرداخت مالیات معاف هستند ولی درآمد بیش از ۳ میلیون به صورت پلکانی تا ۳۵ درصد باید مالیات پرداخت کنند بنابراین هر چه درآمد بیشتر باشد مالیات نیز بیشتر خواهد بود.
در بند «ل» ماده ۱۳۹ گفته شده «فعالیتهای انتشاراتی و مطبوعاتی و قرآنی (دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد و دستگاههای ذیربط)، فرهنگی و هنری که به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام میشوند، از پرداخت مالیات در آئیننامه اجرایی این بند که به تصویب هیات وزیران رسیده در بخش تولید، تکثیر و نمایش فیلم، علاوه بر بازیگری، مشاغل «فیلمنامهنویسی، تهیهکنندگی، کارگردانی، صدابرداری، صداگذاری، فیلمبرداری، طراحی صحنه، و لباس، تدوینگری، مدیریت تدارکات، فیلمبرداری، جلوههای ویژه، بدلکاری، چهره پردازی، خدمات لابراتوار فیلمسازی، عکاسی، گویندگی، منشی گری صحنه، مدیریت تولید فیلم، آهنگسازی، دوبلوری، انیمیشن سازی، مستندسازی، مونتاژگری، بازیگردانی، نورپردازی، دستیاری کارگردان و صدابرداری و نمایش فیلم و پخش و فروش آثار تصویری» معاف از مالیات اعلام شده است.
جمعبندی
مهران احمدی هنرپیشه و بازیگر سینما، مدعی شد: «کل هنرپیشههای سینما و تلویزیون حرفهای اعم از خانم و آقا که از این راه امرار معاش میکنند بیش از ۷۰ نفر نیستند.» او کار این ۷۰ نفر را خاطره سازی برای نسلهای آتی خوانده و انتقادها در خصوص چرایی مالیات ندادن هنرپیشهها را بی مورد دانسته است.
نگاهی به اسامی بازیگران سینما و تلویزیون که در سالها اخیر به طور مستمر در فیلمها و سریالها حضور داشتهاند نشان میدهد که عدد بسیار بیشتر از ۷۰ نفر است. ضمن اینکه خانه سینما بیش از ۳ هزار عضو دارد که اگر ده درصد آنها بازیگر باشند بیش از ۳۰۰ بازیگر حرفهای داریم.
از این رو فکتنامه به ادعای مهران احمدی بازیگر سینما که مدعی است «کل هنرپیشههای سینما و تلویزیون حرفهای اعم از خانم و آقا که از این راه امرار معاش میکنند بیش از ۷۰ نفر نیستند» نشان «نادرست» میدهد.