برو به محتوای اصلی
  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
English
پادکست
جستجو
خانهفکت‌خانهدرستی‌سنجی

دکتر رابرت مالون؛ دانشمندی علیه واکسن mRNA

درستی‌سنجی

زمان خواندن: ۱۵ دقیقه

رابرت مالون (Robert Malone)، پزشک و پژوهشگر بیماری‌های عفونی در آمریکا، در ماه‌های اخیر بارها اعلام کرده که واکسن‌های فایزر و مدرنا حتی ممکن است بیماری کووید ۱۹ را وخیم‌تر کنند. 

او یکی از پیشگامان مطالعه بر روی واکسن‌هایی است که با فناوری mRNA تولید می‌شوند و برای بسیاری این سوال به وجود آمده، شخصی که در اواخر دهه ۸۰ میلادی، یکی از آغازکنندگان راه تحقیقات برای رسیدن به واکسن‌های امروزی فایزر و مدرنا بوده، چرا امروز با تزریق این واکسن‌ها مخالف است.

به عنوان مثال او در شهریور ۱۴۰۰ میهمان پادکست «استیو بنن» (Steve Bannon)، استراتژیست سیاسی و چهره مشهور رسانه‌ای آمریکا که زمانی مشاور ارشد دونالد ترامپ بود. 

دکتر مالون در این گفت‌وگو روزی را تصور کرد که دکتر آنتونی فاوچی، اعلام می‌کند برنامه واکسیناسیون سراسری در ایالات متحده یک اشتباه بوده و باید متوقف شود. دکتر فاوچی، رئیس موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی و مشاور ارشد پزشکی رئیس‌جمهور آمریکا، مشهورترین چهره‌ای است که در آمریکا از واکسیناسیون حمایت می‌کند. 

استیو بنن، مجری این پادکست هم می‌گوید: «شما دارید اینها را از زبان شخصی می‌شنوید که خودش واکسن mRNA را اختراع کرده و عمرش را در وقف واکسیناسیون کرده است. او دقیقا نقطه مقابل یک ضدواکسن است.»

البته این پادکست، تنها جایی نیست که دکتر مالون در آن، علیه واکسن‌های mRNA (یعنی واکسن‌های تولیدشده از سوی فایزر و مدرنا) صحبت کرده است. او در سایت‌های مختلف، پادکست‌ها و کانال‌های یوتیوب نیز حاضر می‌شود و می‌گوید این نوع واکسن‌ها خطرناکند.

صحبت‌های او در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های فارسی هم بازتاب زیادی داشته و بسیاری از مخاطبان فکت‌نامه، پست‌های مربوط به او را فرستاده‌اند و از ما خواسته‌اند آنها را بررسی کنیم.

?s=20

توضیح چند عبارت کلیدی درباره واکسن‌های mRNA

سوال مهمی که وجود دارد این است که دکتر مالون، در توضیح خطرناک بودن واکسن‌های mRNA برای پیشگیری از ابتلا به کرونا، چه می‌گوید. برای این کار، توضیح سه مفهوم ضروری است:

۱- mRNA یا RNA پیام‌رسان، نوعی از RNA است که داده‌ها را از DNA افراد به ریبوزوم می‌برد. ریبوزوم، بخشی است که مسئول ساخت پروتئین و رمزخوانی را برعهده دارد. در واکسن‌های مدرنا و فایزر، mRNA از طریق واکسن وارد بدن می‌شود و با تحریک سیستم ایمنی بدن، به سلول‌ها آموزش می‌دهد که چگونه پادتن مناسب را برای مقابله با کووید ۱۹ درون بدن، تولید کند. این فرایند بدن ما را در مقابل ابتلا به ویروس اصلی‌ مقاوم می‌کند. 

۲- پروتئین اسپایک: وقتی واکسن کرونای mRNA تزریق می‌کنیم ابتدا mRNA وارد سلول‌های ماهیچه دست می‌شود تا آنجا پروتئینی به نام اسپایک بسازد. پروتئین اسپایک تولید شده توسط واکسن، مشابه همان پروتئینی است که روی سطح ویروس‌های کرونا هم دیده می‌شود؛ ویروس‌هایی که باعث بیماری کووید ۱۹ می‌شوند. در واقع واکسن‌های کرونای مدرنا و فایزر، حاوی کد ژنتیکی پروتئین اسپایک هستند.

۳- نحوه عملکرد واکسن mRNA: پس از تزریق واکسن کرونای mRNA، سلول‌های ما در بخش بیرونی خود، پروتئین اسپایک را به نمایش می‌گذارند. سیستم ایمنی ما نیز متوجه می‌شود که این پروتئین متعلق به بدن نیستو به همین دلیل پادتن (آنتی‌بادی) تولید می‌کند و دیگر سلول‌های بدن نیز برای مقابله و از بین بردن ویروس آماده می‌شوند. 

نکته مهم این است که واکسن، ویروس واقعی را وارد بدن نمی‌کند بلکه تنها پروتئینی بی‌خطر، سیستم ایمنی را وادار به واکنش می‌کند. از این روش می‌توان برای درمان بیماری‌های دیگر مانند سرطان نیز استفاده کرد.

واکسن‌های کرونای mRNA نیز مانند سایر واکسن‌های تاییدشده و معتبر، بدون تهدید جدی بدن، سیستم ایمنی را وادار به تولید پادتنی می‌کنند که برای مقابله با خطر اصلی، لازم است؛ شبیه یک به‌روزرسانی برای کلیه سلول‌ها که در برابر تهاجم خارجی آماده باشند. 

البته همان‌طور که در آزمایش‌های مختلف نیز مشخص شده، هنوز واکسن‌های کرونا نمی‌توانند به طور صد در صد همه افراد را در برابر ابتلا ایمن کنند. هر چند ایمنی بسیار زیادی بعد از تزریق دو دوز از آنها به وجود می‌آید و احتمال مرگ افراد بر اثر ابتلا به کووید ۱۹ بسیار ناچیز می‌شود.

در این صفحه می‌توانید به زبان ساده، جزئیات بیشتری درباره عملکرد واکسن‌ها و همچنین پروتئین اسپایک بخوانید.

مالون درباره واکسن‌های mRNA چه می‌گوید؟

حالا بهتر می‌توانیم توضیح دهیم که دکتر مالون، نگران چیست. 

یکی از مسائلی که بارها از سوی رابرت مالون درباره واکسن‌های کرونای mRNA مانند فایزر و مدرنا مطرح شده این است که این واکسن‌ها، با وارد کردن پروتئین اسپایک به بدن افراد، جان آنها را به خطر می‌اندازند و بیماری کرونا بر اثر تزریق این واکسن‌ها، خطرناک‌تر خواهد شد. او می‌گوید این پروتئین‌ها «بسیار خطرناک» و cytotoxic هستند؛ یعنی برای سلول‌ها سمی‌اند.

این ادعا یکی از مشهورترین صحبت‌هایی است که طرفداران ضدواکسن، درباره واکسن‌های کرونا مطرح می‌کنند.

آیا پروتئین اسپایک واکسن‌ها خطرناکند؟

خیر، پژوهش‌هایی که درباره واکسن‌های mRNA منتشر شده نشان می‌دهد که پروتئین اسپایک که از طریق واکسن‌ها در بدن ایجاد می‌شود، هم بی‌خطر است و هم در بدن از بین می‌رود. در واقع کارشناسان می‌گویند نباید مانند پروتئین اسپایک روی پوسته ویروس واقعی، از این پروتئین ترسید.

جیسون مک‌للان، یکی از پژوهشگران پروتئین اسپایک است. تخصص او زیست‌شناسی ساختاری است و پژوهش‌های خود را در دانشگاه تگزاس در شهر آستین پیگیری می‌کند.

او در پاسخ به سوال سایت درستی‌سنجی Factcheck.org در این زمینه توضیح می‌دهد که با وجود اینکه پروتئین‌های اسپایک تولید شده چه از طریق بیماری و چه از طریق واکسن، «ماهیتا» شباهت دارند و هر دو در بدن پادتن تولید می‌کنند اما در عین حال، دقیقا یکسان نیستند و تفاوت‌هایی دارند.

به بیان او، پروتئین اسپایک تولید شده از طریق واکسن‌های mRNA دو تفاوت در آمینو اسید دارند که ساختاری متفاوت به آنها می‌دهد. همین تغییر است که هم باعث تاثیر درمانی بیشتر آن می‌شود و هم آن را به صورت ماده‌ای غیرسمی نگه می‌دارد و اجازه نمی‌دهد که به سلول‌های بدن آسیبی وارد کند. او می‌گوید واکسن به گونه‌ای طراحی شده که پروتئین اسپارک در آن در مرحله «پیش» از ادغام شدن باقی می‌ماند. در حالی که پروتئین اسپایک تولید شده از سوی ویروس کووید ۱۹، ادغام می‌شود.

او تاکید می‌کند که پروتئین تولیدشده از سوی واکسن، در بدن جاری نمی‌شود و بی‌خطر است.

دکتر دانیل کوریتزکس، پژوهشگر ارشد در Brigham and Women’s Hospital که یکی از معتبرترین مراکز آموزشی و همچنین یکی از زیرمجموعه‌های دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد است در گفت‌وگو با رویترز با اشاره به اینکه واکسن‌های تاییدشده کرونا، بی‌خطرند می‌گوید: «واکسن‌های mRNA تنها در خود دستورالعمل ساخت پروتئین اسپایک را دارند و این قدرت را ندارند که ویروس را تولید کنند.»

دکتر رابرت اسکولی، پژوهشگر و استاد دانشکده پزشکی دانشگاه  US San Diego است. او نیز در پاسخ به این سوال که آیا پروتئین اسپایک تولید شده بر اثر تزریق واکسن‌ها خطرناک است یا نه می‌گوید: «پس از آنکه دستورالعمل‌های تولید پادتن صادر شد، mRNA تا ۱۲ ساعت بعد ضعیف می‌شود و پروتئین اسپایک که به صورت نمایشی برای سیستم ایمنی بدن تولید شده تا ۴۸ ساعت ناپدید می‌شود.»

مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا نیز در پاسخ به سوال سایت Factcheck.org درباره احتمال خطرناک بودن یا سمی بودن پروتئین اسپایک که در واکسن وجود دارد می‌گوید این پروتئین خطرناک نیست و اساسا وارد سیستم گردش خون افراد نمی‌شود.

در کنار این مطالعات و پژوهش‌های کارشناسان و متخصصان، مشخص نیست استناد دکتر مالون به کدام پژوهش و یافته‌ای است که ادعای او را تایید می‌کند.

آیا واکسن‌های mRNA خطرناکند؟

دو واکسن کرونای فایزر و مدرنا از فناوری جدیدی استفاده می‌کنند که mRNA نام دارد. اما پیش از آن لازم است توضیح دهیم هشدارهایی که دکتر مالون درباره خطرناک بودن واکسن‌های mRNA کرونا می‌دهد، برخلاف آن چیزی است که در یافته‌های پژوهش‌گران دیده می‌شود. 

تا کنون آزمایش‌ها و پژوهش‌های زیادی در این زمینه انجام شده که همگی نشان می‌دهند واکسن‌های تاییدشده که فناوری mRNA دارند، خطرناک نیستند. در واقع پژوهش یا شواهدی وجود ندارد که نشان دهد افراد بعد از دریافت این واکسن، دچار بروز مشکلاتی شده باشند یا مواد خطرناکی وارد بدنشان شده باشد.

۱- کارآزمایی بالینی:

ابتدا از نتایج کارآزمایی بالینی این واکسن‌ها شروع می‌کنیم.

پژوهش‌ها در مرحله کارآزمایی بالینی (یعنی پیش از تاییدیه نهایی و آغاز واکسیناسیون سراسری) بر روی دریافت‌کنندگان واکسن کرونای فایزر نشان می‌دهد، این واکسن کاملا امن است و خطری برای دریافت‌کنندگان ایجاد نمی‌کند. نتایج این کارآزمایی نشان می‌دهد این واکسن، ممکن است در مواردی برای یک یا دو روز، عوارضی جزئی مانند تب،‌ بدن‌درد و خستگی به وجود آورد. نتایج این آزمایش به صورت عمومی منتشر شده است.

نتایج کارآزمایی بالینی بر روی مدرنا، دیگر واکسن کرونا که با فناوری mRNA ساخته شده، نشان می‌دهد این واکسن نیز ایمن است و کارایی آن به گونه‌ای است که باعث کاهش قابل توجه شانس ابتلا به بیماری کووید ۱۹ می‌شود. نتایج این کارآزمایی بالینی نیز اینجا منتشر شده است.

کارآزمایی بالینی، یکی از راه‌های معتبر علمی برای بررسی ایمنی و همچنین اثرگذاری داروها و واکسن‌هاست. 

۲- پژوهش‌های بعد از واکسیناسیون همگانی:

اما به غیر از نتایج کارآزمایی بالینی، پژوهش‌های دیگری نیز بر روی ایمنی واکسن‌های mRNA انجام شده است. به عنوان مثال، در تاریخ ۲۵ شهریور سال ۱۴۰۰، نتایج یکی از پژوهش‌‌ها درباره «ایمنی» واکسن کرونای فایزر-بایونتک بر روی حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در اسرائیل منتشر شد. یافته‌های این پژوهش نیز نشان می‌دهد این واکسن، کاملا امن است.

پژوهشگران توضیح می‌دهند با وجود اینکه بر اساس نتایج کارآزمایی بالینی، واکسن‌های تاییدشده با فناوری mRNA امن هستند، اما می‌توان پس از تزریق میلیون‌ها دوز نیز، می‌توان وضعیت ایمنی آن را بررسی کرد.

آنها برای بررسی پژوهش خود، دو گروه کنترل تشکیل دادند که هر کدام بیش از ۸۸۰ هزار نفر عضو داشتند. یک گروه کسانی بودند که واکسن کرونا تزریق کرده بودند و گروه دوم، واکسن کرونا تزریق نکرده بودند. نتایج بررسی‌ها نشان داد که تزریق واکسن، باعث به وجود آمدن مشکل برای افرادی که آن را دریافت کرده‌اند نمی‌شود و این واکسن برای افراد امن است. این مقاله به تفصیل، شرایط آزمایش، انتخاب افراد، عددها و نتایج را توضیح داده است.

۳- تاییدیه نهادهای معتبر

به غیر از کارآزمایی بالینی و پژوهش‌هایی که پس از آغاز واکسیناسیون انجام شده، نهادهای معتبر علمی و مسئولان بهداشت عمومی در کشورهای مختلف نیز، ایمن بودن واکسن‌های mRNA را تایید کرده‌اند. مثلا «مرکز کنترل و پیشگیری بیماری» آمریکا، توضیح می‌دهد که ایمنی واکسن‌های کرونا با فناوری mRNA همانند ایمنی سایر واکسن‌های تاییدشده است.

مجله معتبر Nature، در مطلبی که سال ۲۰۱۸، منتشر کرده، یعنی زمانی که هنوز خبری از کووید ۱۹ نیز نبوده است، مجموعه پژوهش‌ها و آزمایش‌هایی را جمع‌آوری کرده که از دهه ۹۰ میلادی تا آن زمان بر روی ایمنی فناوری mRNA تحقیق کرده‌اند؛ فناوری‌ای که درست است برای اولین بار به صورت عمومی در واکسن‌های کووید ۱۹ ارائه شده اما تاریخچه شروع به فعالیت آن به اواخر دهه ۸۰ میلادی بازمی‌گردد و اتفاقا دکتر رابرت مالون جوان، یکی از اولین کسانی است که این مسیر را با آزمایش‌ها و یافته‌های خود آغاز کرده است. در ادامه، ماجرای او و واکسن‌های mRNA را نیز مرور خواهیم کرد. 

موسسه Nature با اشاره به چند پژوهش مربوط به سال‌های ۲۰۰۸، ۲۰۱۵، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ اعلام می‌کند این واکسن‌ها ایمن هستند زیرا نه ماده آلوده‌ای در آنها وجود دارد و نه هیچ زمینه‌ای برای بروز بیماری در این فناوری مشاهده شده است. هر چند همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم، این پژوهش‌ها، بعدتر درباره واکسن‌های کرونا هم در مرحله کارآزمایی بالینی و هم در مرحله پس از واکسیناسیون عمومی، تایید شده است.

موسسه دانشگاهی، پژوهشی و درمانی مایوکلینک در آمریکا هم تاکید می‌کند بر اساس پژوهش‌ها در مراحل مختلف، واکسن‌های mRNA ایمنی لازم را برای استفاده دارند.

به این فهرست می‌توان نام بسیاری دیگر از نهادهای معتبر علمی را اضافه کرد؛ مجموعه‌ای پژوهش‌ها، مطالعات و آزمایش‌هایی که بارها در آنها نشان داده شده که فناوری mRNA در دو واکسن فایزر و مدرنا، برای افراد خطرناک نیستند.

با این وجود هنوز ممکن است این سوال وجود داشته باشد که چرا یک دکتر و کسی که از پیشگامان تولید همین واکسن‌ها بوده، امروز چنین ادعاهایی می‌کند. آیا نباید به حرف‌های او اعتنایی کرد؟

گزارش مجله آتلانتیک درباره این ماجرا

پیش از ادامه دادن مقاله، توصیه می‌کنیم اگر می‌خواهید تصویر دقیق و با جزئیات از ماجرای دکتر مالون به دست آورید، گزارش «دانشمند حوزه واکسن، اطلاعات نادرست منتشر می‌کند» منتشر شده در مجله The Atlantic را بخوانید.

نویسنده این گزارش ابتدا توضیح می‌دهد که دکتر مالون، چگونه با حضور در پادکست‌ها و رسانه‌های تصویری آنلاین، به همه هشدار می‌دهد که واکسن‌های mRNA خطرناک است. نویسنده سپس به سراغ خود دکتر مالون می‌رود و او به نویسنده توضیح می‌دهد که چرا با واکسیناسیون عمومی این واکسن‌ها مخالف است. گزارش با اظهارنظر یکی از چهره‌های برجسته در زمینه تولید واکسن‌های کرونای mRNA ادامه پیدا می‌کند و تلاش می‌کند نشان دهد که ماجرای این اظهارنظرها، چه زمینه‌ها و ریشه‌هایی دارد. دکتر مالون، اعلام می‌کند در حق او ظلم شده و او نقشی بیش از آنچه در حال حاضر به او نسبت داده می‌شود در ساختن این واکسن‌ها دارد و البته می‌گوید پس از آنکه واکسن مدرنا را دریافت کرده، احساس می‌کند علائمش بدتر شده‌اند.

دکتر رابرت مالون کیست؟

دکتر رابرت مالون، ویروس‌شناس و ایمنی‌شناس اهل ایالات متحده آمریکاست. او مدرک دکترای پزشکی خود را از دانشگاه Northwestern آمریکا گرفته است. هر چند ادامه تحصیلات خود را رها کرد و هیچ‌گاه مدرک PhD نگرفت. (در واقع او مدرک دکترای پزشکی دارد و در اصطلاح M.D است اما از تز پایان‌نامه دفاع نکرده که مدرک پی‌اچ‌دی هم دریافت کند.)

آقای مالون خود را در حساب کاربری توییترش، «مبدع واکسن mRNA» معرفی کرده و می‌گوید که این فناوری را در سن ۲۸ سالگی کشف کرده است. 

سنگ‌بنای درمان از طریق mRNA

آقای مالون در سال‌های ۱۹۸۷ و ‍۱۹۸۸ به یافته‌های ارزشمندی در زمینه استفاده از فناوری mRNA به عنوان راهی برای درمان بیماری‌ها دست پیدا کرد و آزمایش‌هایی تاریخی را در این زمینه انجام داد.

گزارشی که امسال در مجله معتبر نیچر (Nature) درباره تاریخچه واکسن‌های mRNA منتشر شده، با دستاوردهای دکتر مالون آغاز می‌شود. در این گزارش می‌خوانیم که او در ۲۸ سالگی، در سال ۱۹۸۷، آزمایش بسیار مهمی را انجام داد.

نیچر توضیح می‌دهد که مالون رشته‌های RNA را با چربی مخلوط کرد. او سپس سلول‌های انسانی را در این ترکیب قرار داد و سلول‌ها با جذب mRNA شروع به تولید پروتئینی از آن کردند. این اتفاق آغاز راهی بود که نشان می‌داد می‌تواند با استفاده از خصوصیات RNA و ترکیب آن با سلول‌های انسان، به موادی دست یافت که ممکن است بتواند در درمان بیماری‌ها به کار آید؛ همان ایده‌ای که امروز واکسن‌های کرونا با استفاده از فناوری mRNA در بدن افراد پادتن تولید می‌کنند.

او در یادداشت‌های خود در سال ۱۹۸۸ نوشت اگر سلول‌ها بتوانند از این طریق، پروتئین‌هایی را تولید کنند، این امکان بالقوه وجود دارد که بتوان از آن به عنوان دارویی برای درمان بیماری‌ها نیز استفاده کرد.

نیچر توضیح می‌دهد که این آزمایش و یافته‌ها، سنگ‌بنای اولیه واکسن‌های موفق فایزر و مدرنا برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ است.

البته این مقاله و سایر اظهارنظرها درباره تاریخچه کشف واکسن نشان می‌دهد که این قدم، با وجود همه اهمیتی که دارد، تنها یکی از قدم‌های اولیه برای رسیدن به شرایط امروز است. هزاران پژوهشگر طی دهه‌ها هر کدام بخشی از این مسیر را پیش بردند تا بالاخره امروز واکسن نهایی کووید ۱۹ در این حجم و با این سطح ایمنی و اثرگذاری به دست آید.

این افراد و تلاش‌های آنها در ادامه مقاله نیچر معرفی شده‌اند.

دکتر مالون در سال ۱۹۸۹، ادامه تحصیلات خود را رها کرد و به استارتاپ Vical در سن‌دیه‌گو پیوست تا زیر نظر دکتر ​​فیل فلنگر (Phil Felgner) به مطالعه و کار بر روی فناوری‌های ژنتیک بپردازد؛ هر چند این همکاری نیز دیری نپایید و دکتر مالون از آنجا نیز بیرون آمد.

همان‌طور که در مصاحبه با مجله The Atlantic هم می‌خوانیم، او معتقد است آغازگر راه بسیار مهمی بوده و در ادامه، به او و دستاوردهایش توجه کافی نشده.

او پس از همه‌گیری کرونا، بارها ادعا کرده که واکسن‌های mRNA خطرناک است و در مصاحبه‌ها و نوشته‌های مختلف خود، اعلام کرده که این واکسن‌ها باعث بروز عوارضی خطرناک در افراد می‌شوند. این ادعاها بارها از سوی متخصصان و پژوهشگران رد شده و بسیاری او را به انتشار اطلاعات نادرست متهم می‌کنند.

پرش به فهرست
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.پیشنهاد سوژه

فکت‌نامه

فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره ایران است.

درباره ما

  • فکت‌نامه چیست؟
  • روش کار ما
  • نشان‌های میرزا
  • تیم ما

پروژه‌ای از

حریم خصوصی

این وبسایت تحت پروانه کریتیو کامنز اختیار-غیرتجاری اشتراک همانند 4.0 بین المللی است.