نویسنده: آرتور باماس
چندین ویدیو از زیر گرفته شدن یک خودروی غیرنظامی توسط یک تانک در روز ۲۵ فوریه بیشتر از ۱۰ میلیون بار در توییتر دیده شد. اما بر خلاف آنچه برخی از کاربرها ادعا کردهاند، این یک تانک روسی نیست که به طور عمدی یک شهروند را زیر گرفته باشد، بلکه شواهد بسیاری نشان میدهد که تانک اوکراینی است.
«تروریستهای روسی یک خودروی غیر نظامی را با تانک زیر گرفتند.» از روز ۲۵ فوریه، ویدیوهایی از زیر گرفته شدن یک خودرو توسط یک وسیله نقلیه زرهی در منطقه اُبلون شهر کییف پایتخت اوکراین بیشتر از ۱۰ میلیون بار توسط کاربران دیده شده است. همزمان با وقوع درگیریها در این منطقه شمال شرقی کییف، خیلی از حسابهای کاربری فرانسوی و انگلیسی زبان ادعا کردند که این تصاویر یک تانک روسی را در حال زیر گرفتن عمدی یک غیر نظامی نشان میدهد. اما شواهدی برای اثبات این ادعا وجود ندارد. برعکس، شواهد و قرائن نشان میدهد که تانک اوکراینی است.
آشکار شدن محل وقوع حادثه با سرنخهای بصری
ما در توییتر۷ فیلم مختلف پیدا کردیم که که این صحنه را از زوایای مختلف نشان میدهد. این ویدیو که از زاویه دور گرفته شده است، یک خودرو زرهی در حال دنده عقب گرفتن بعد از زیر گرفتن یک خودرو دیگر نشان میدهد. ویدیو دیگری، که از نمای نزدیکتر گرفته شده، همان تانک را قبل از برخورد به خودرو در حال سر خوردن نشان میدهد. یا در این صحنه، مردم در حال کمک به راننده خودرو هستند که به نظر میرسد از سانحه جان سالم به در برده است.
برای تایید اعتبار این ویدیوها ما موقعیت جغرافیایی و زمان هر یک را مشخص کردیم. برای این کار، ما از سرنخهای بصری در ویدیوها از جمله: مسیرهای تراموا، شکل جاده در مسیری که حادثه رخ داده و رنگ ماشینهایی که در نزدیکی محل حادثه پارک شده اند، استفاده کردیم. همه ویدیوها به طور قطع صبح روز ۲۵ فوریه در این منطقه در ناحیه اُبولونِ کییف گرفته شدهاند.
اما آیا این یک تانک روسی است یا یک خودرو نظامی اوکراینی؟
بعد از بررسی موقعیت جغرافیایی و تاریخ، ما خودرو زرهی درگیر در حادثه را بررسی کردیم. همانطور که تعداد زیادی از روزنامه نگارها و محققهای منبع باز (open-source) ادعا کرده بودند، خودرو زرهی یک موشکانداز ضد هوایی به نام Strela-10 است که در ارتش اوکراین استفاده میشود.
A reminder to be skeptical of any initial reports or claims tonight, including from Russian or Ukrainian government sources. Many people said this was a Russian tank in Kyiv this morning, but it is a Strela-10 air defense system and is almost certainly Ukrainian. pic.twitter.com/XrmCS9Eqj4
— Rob Lee (@RALee85) February 25, 2022
سرنخهای دیگری وجود دارد که نشان میدهد که این خودروی نظامی اوکراینی است. برای مثال، حرف Z در یک طرف تانک کشیده نشده است. این کار از ابتدای جنگ توسط نیروهای روسی برای متمایز کردن ادوات نظامی روسیه از مدلهای مشابه اوکراینی صورت گرفته است.
علاوه بر آن، به گفته از راب لی دانشجوی دکترا در دپارتمان مطالعات جنگ دانشگاه King's College لندن، این نوع از موشکانداز زمین به هوا برای نبرد نزدیک در فضای شهری طراحی نشده است، بلکه کاربرد اصلی آن برای حمایت از نیروهای در حال عقبنشینی است.
دلایل محتمل برای حادثه
برای چه این خودروی زرهی اوکراینی یک خودروی غیر نظامی در این ناحیه از کییف زیر گرفت؟ ویدیوهای دیگری از لحظات پیش از حادثه جوابهایی برای این سوال به ما میدهند اما به دلیل وجود صحنههای آزار دهنده در آنها، تصمیم گرفتیم که آنها را منتشر نکنیم. این ویدیوها سربازانی در لباس نظامی اوکراینی را لحظاتی پیش از حادثه برخورد خودروی زرهی اوکراینی و خودروی غیرنظامی نشان میدهند که در حال تعقیب و تیراندازی به راننده یک کامیون نظامی هستند.
اگرچه راننده کامیون نظامی هم لباس سربازان اوکراینی را به تن دارد، سربازهای اوکراینی دیگری که در فیلمها شنیده میشوند، توضیح میدهند که راننده کامیون مظنون به خرابکاری برای روسها در لباس سربازهای اوکراینی است. دقایقی قبل از این اتفاق، معاون وزیر دفاع اوکراین در فیسبوک اذعان کرد که ارتش روسیه تعدادی از وسایل نقلیه ارتش اوکراین را ضبط کرده و در حال حرکت به سمت کییف است.
در ویدیوهای متعددی، سربازان اوکراینی که در نزدیکی محل حادثه ایستادهاند، بعد از حادثه برخورد به خودرو زرهی حمله نمیکنند و خودروی زرهی هم تلاشی برای فرار نمیکند. به همین دلیل برخی از روزنامهنگارها بر این عقیده هستند که راننده خودرو زرهی نه یک خرابکار روس بلکه یک سرباز اوکراینی سردرگم از مهلکه تیراندازی که در نزدیکی اش رخ داده بوده، است. آنها بر این عقیده هستند که حادثه برخورد بین خودرو زرهی و خودروی غیر نظامی تصادفی به دلیل شرایط جنگی رخ داده است.
That's a Ukrainian Strela-10, and its driver was not paying attention so he drove over a car coming on the other side.
— Elijah J. Magnier 🇪🇺 (@ejmalrai) February 25, 2022
No "Russian Strella-10" in #Kyiv, no Russian in Kyiv city yet. The civilian driver survived. pic.twitter.com/2nWLzwOcN4